The Mindanao Examiner Regional Newspaper
Bukol sa Baga: Kanser Ba Ito?
PARA SA artikulong ito, kinuha ko si Dra. Meredith Garcia, isang espesyalista sa kanser para magbigay ng paliwanag. Heto ang payo ni Dra. Garcia.
Ang bukol ay madalas mababasa sa X-ray result bilang “mass”, “nodule”, “nodularity”, “opacity” o “lesion”. Madalas, nakikita ang mga bukol sa baga kapag nagpa-chest X-ray ang isang pasyente para sa mga sintomas tulad ng ubo o hirap sa paghinga. May mga pagkakataon din na nakikita lang ito nang hindi sinasadya sa executive checkup o sa annual examination ng mga nag-a-apply sa trabaho kahit na ang pasyente ay wala namang nararamdaman.
Maraming posibleng ibaibang dahiphysical lan ang pagkakaroon ng mga mukhang “bukol” sa chest X-ray, tulad ng pulmonya (pneumonia), pigsa sa baga (lung abscess), TB (tuberculosis) at fungal infection. Meron ding tunay na bukol na benign o noncancerous tulad ng hamartoma. Pero ang isang mahalagang diagnosis na dapat imbestigahan ay cancer. Maaari itong primary lung cancer, metastatic lung cancer na kumalat mula sa cancer sa ibang bahagi ng katawan, o iba pang uri ng cancer tulad ng lymphoma, sarcoma at mesothelioma.
Kapag may nakitang “bukol” sa chest X-ray, mahalagang magpatingin agad sa doktor para maimbestigahan ang sanhi nito. Kukunin ng doktor ang iyong medical history at gagawan ka ng isang examination. Binubusisi rin ang itsura ng X-ray kung ito ay may mga katangian na mas mukhang benign o mas mukhang cancer.
Depende sa iniisip na diagnosis ng doktor, maaari siyang magpagawa ng mga karagdagang test para makumpirma ang kanyang diagnosis tulad ng CT scan, bronchoscopy (endoscopy ng baga) at biopsy. Dito sa Pilipinas kung saan talamak ang TB, madalas ding nagpapagawa ng lab test sa plema (sputum AFB).
Huwag balewalain ang anumang bukol sa chest X-ray lalo na kung ikaw ay may history ng malakas na paninigarilyo o mga sintomas na hindi nawawala o lumalala. Magpatingin kaagad sa doktor.