O rzeczywistej aktualności

Jedną z największych pułapek, jakie angielski lubi zastawiać na osoby, które się go uczą, są tak zwani fałszywi przyjaciele, czyli pary wyrazów, które wyglądają podobnie po angielsku i polsku, a znaczą coś zupełnie innego. Co gorsza, często są to wyrazy powszechnie stosowane, a zatem powodujące błędy, przykładem czego jest para actual i aktualny.

Pierwszy z nich wcale nie jest tłumaczeniem drugiego na angielski. Actual bowiem służy do opisywania rzeczy lub osób, które rzeczywiście istnieją, często przecząc jakiemuś powszechnemu przekonaniu ( The actual costs of the repair were much higher than everybody had estimated. – Rzeczywiste koszty naprawy przewyższyły oczekiwania wszystkich.). Co ciekawe, jego forma przysłówkowa służy często do wyrażania zdziwienia, że opisywana sytuacja miała naprawdę miejsce ( She actually found the courage to go and ask for a raise. – Ona naprawdę znalazła odwagę, by iść poprosić o podwyżkę.).

Jak zatem opisać coś, co ma miejsce teraz lub wydarzyło się chwilę temu? Można użyć jakiegoś odpowiednika polskiego określenia „współczesny”, ale i on może stanowić niemałą pułapkę. Modern, na przykład, opisuje zdarzenia lub stany obecne w chwili mówienia, często kontrastując je z przeszłością ( Modern technology, unlike that of the past ages, relies heavily on electronics. – Współczesna technika, w odróżnieniu od tej z wieków poprzednich, mocno opiera się na elektronice.). Z kolei contemporary opisuje coś, co było aktualne wtedy, gdy wspomniane w wypowiedzi wydarzenia miały miejsce ( The scale of the battle was described differently in contemporary sources. – Rozmach bitwy opisywany był różnie w źródłach jej współczesnych.), i tylko gdy takowych wydarzeń nie wspominamy, oznacza ono coś współczesnego ( Contemporary art can get pretty confusing. – Sztuka współczesna może być trochę myląca.).

Istnieje jednak wyraz, który znaczeniowo pokrywa się prawie stuprocentowo z polskim aktualny – current ( The current team have no chance of winning even one game. – Aktualny zespół nie ma szansy wygrać nawet jednego meczu). Nieporozumienie możemy wywołać tylko wtedy, gdy użyjemy current jako rzeczownika. W tej roli bowiem słowo to znaczyć będzie „prąd”; nieważne, czy rzeczny ( The current quickly grabbed the boat and carried it onto the shore. – Prąd szybko chwycił łódkę i doniósł ją do brzegu.), czy elektryczny ( Current flowed through the wire and lit up the bulbs. – Prąd popłynął przez kabel i zapalił żarówki.), czy też filozoficzny ( He found it quite difficult to comprehend the philosophical currents of the nineteenth century. – Wyjątkowo ciężko było mu zrozumieć prądy filozoficzne dziewiętnastego wieku.). A te chyba aktualnie rzeczywiście są o wiele trudniejsze do zrozumienia…

Currently in an actual current