Władza poczuła strach Bułgaria
We wtorkowy wieczór 23 lipca pod budynkiem parlamentu zgromadziło się około 3 tysięcy Bułgarów. Umówili się na demonstrację przez internet, jak robią to niemal codziennie od ponad 40 dni w Sofii, Warnie, Burgas i wielu innych miastach. Na portalach społecznościowych nazwali swój protest „Okupuj burdel”.
Zablokowali wyjścia z budynku i uliczki prowadzące do placu. Wznosili okrzyki: „Mafia”, „Zrezygnujcie”. Ludzie z okolicznych domów przynosili im wodę, jedzenie i przenośne ładowarki do telefonów komórkowych, by mogli przekazywać informacje do mediów. Protest był spokojny do czasu, gdy policja postanowiła siłą ewakuować uwięzionych parlamentarzystów. Autobus żandarmerii próbował przedrzeć się przez tłum, w ruch poszły pałki i tarcze. Polała się krew. – Dzisiaj widziałem na własne oczy, jak policja bije ludzi i że jest to możliwe po 1997 roku – opowiada Emil Jassim. Yvo Bojkow z zakrwawioną twarzą i połamanymi żebrami wylądował w szpitalu. Opatrzony przez lekarzy natychmiast wrócił na plac. W rozmowie telefonicznej z dziennikarzami opisywał, jak protestujący wznosili prowizoryczne barykady z koszy na śmieci i płyt chodnikowych. – Widziałem, jak policjanci bili kobietę, która siedziała z wyciągniętymi rękami i prosiła, by przestali. Sophia Koen, 34-letnia matka dwójki dzieci, twierdzi, że demonstracja nie miała być gwałtowna. Chcieli przetrzymać parlamentarzystów w budynku sejmu. Młodzi mężczyźni i kobiety położyli się przed autobusem, w rękach nie mieli kamieni tylko zapalone świece. Wtedy wkroczyli prowokatorzy. Zaczęli rzucać w okna autobusu, czym popadnie. Plamena Fotewa, 26-letnia nauczycielka, mówi, że policja nie zrobiła nic, by ich odizolować. – Moje koleżanki zauważyły dwóch agresywnych mężczyzn w maskach, którzy podbiegli do policjantów z prośbą o interwencję, a oni wysłali ich z powrotem na plac. Yvo Bojkow zapewnia, że zanim użyto siły, protestujący rozmawiali z policją zupełnie spokojnie. – Nie wierzę, że policjanci chcieli pałować ludzi. Relacje z dramatycznych wydarzeń na placu Niepodległości w Sofii obiegły świat. W mediach społecznościowych pojawiła się foto- grafia zakrwawionej dziewczyny i jej przesłanie: – Wszędzie na świecie policja bije protestujących. Jeśli ktoś myśli, że będą nas bić goździkami, to powinien zostać w domu. Przed rozpoczęciem oblężenia parlamentu przez tłum przebijał się były wicepremier Rumen Getchev. – Opuścił szybę w swoim samochodzie, uśmiechnął się do nas i zapytał: – Ile wam dzisiaj płacą? On naprawdę nie mógł sobie wyobrazić, że protestujemy, bo on powinien już od dawna siedzieć w więzieniu – wspomina Emil Jassim.
Bułgaria, drugi po Grecji najbardziej skorumpowany kraj Unii Europejskiej, wstrząsana jest ciągłymi protestami od ponad pół roku. W maju demonstracje obaliły rząd. Nowa władza okazała się niewiele lepsza. Bunty przeciwko niej wybuchają przy każdej okazji – drastyczne podwyżki cen prądu, powoływanie na stanowiska rządowe ludzi z kryminalną przeszłością, oszustwa wyborcze. Wściekłość podsycają przypadki samospaleń. Do tej pory było ich co najmniej osiem. Na ulicach bułgarskich miast płoną ludzie pochodnie protestujący przeciw skrajnej biedzie. Bułgaria ma najniższy w Unii poziom zamożności i największe rozwarstwienie dochodów. Ponad 20 proc. zatrudnionych dostaje minimalną pensję w wysokości 160 euro. Bezrobocie wśród młodzieży przekracza 28 proc. – Władza zamyka się w sobie – pisze dziennikarz Toni Nikolov. – Izolują się od społeczeństwa, rządzą przez strach, działają w sposób karygodnie nieprzejrzysty (…). Nie ma już zakątka świata, gdzie ludziom wystarczy rola wyborców idących co cztery lata do urn i pozwalających na to, by tymczasem ktoś inny decydował o ich losie. Rodzi się nowa forma obywatelskości. Jest ona w stanie zmieść ze sceny każdy rząd podejmujący szkodliwe działania.
Blokada parlamentu w Sofii trwała osiem godzin. O godz. 3 rano zakończyła się rozpędzeniem demonstracji. Ludzie przyszli, by zaprotestować przeciwko uchwaleniu nowego zadłużenia kraju. Rządowe źródła podają, że rany odniosło 17 osób, w tym trzech policjantów. Komisarz europejski Viviane Reding opowiedziała się za demonstrantami: – Moja sympatia jest z obywatelami Bułgarii – napisała na Twitterze. – Ostatnia noc była pierwszą, kiedy parlamentarzyści spotkali się z protestującymi – mówi Sophia Koen. – Tym razem byli naprawdę przerażeni.