Proszę wstać! Nauka idzie! Pod lupą: chromosom X

Przedmiot sprawy: Za każdym wielkim mężczyzną jest jeszcze większa kobieta, mówi znane powiedzenie. A za każdym plemnikiem być może jest chromosom X, jak wskazują najnowsze badania genetyczne. Mimo że od zsekwencjonowania genomu człowieka upłynęło już kilka dobrych lat, niektóre regiony naszych chromosomów pozostawały nieznane z uwagi na występowanie koło siebie identycznych sekwencji DNA, powtórzonych kilka- lub nawet kilkusetkrotnie. Tak było np. z chromosomem X, którego najnowsze, dokładniejsze sekwencjonowanie pozwoliło odkryć 107 nowych genów. Ku zaskoczeniu naukowców okazało się, że wiele z nich nie jest wcale aktywnych u kobiet, ale w jądrach mężczyzn, a konkretnie w komórkach, z których powstają plemniki. (AK)

Orzeczenie: To dopiero X z jajami!

Inwigilator: e-skóra

folii umieszczono zestaw tranzystorów i pokryto go warstwą zawierającą czujniki ciśnienia. Przed zastosowaniem tej technologii na ludzkim ciele planuje się wykorzystanie jej np. w elektronicznych ubraniach. (SS)

Orzeczenie: Czy e-skóra będzie równie dobra jak ta prawdziwa?

Dwie twarze: hormonu miłości

Przedmiot sprawy: Naukowcy z Uniwersytetu w Chicago dokonali zaskakującego odkrycia. Okazuje się, że oksytocyna, zwana hormonem miłości, ma też swoją ciemną stronę – wzmacnia złe wspomnienia i może zwiększyć odczuwanie niepokoju i strachu. Wynika to z silnej aktywacji przez oksytocynę przegrody bocznej – obszaru mózgu odpowiedzialnego za pamięć społeczną odnoszącą się do wydarzeń zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Zaczęto już prowadzić badania nad wykorzystaniem oksytocyny jako leku antydepresyjnego. Nowe dane pomogą zoptymalizować terapię tak, aby wzmacniać zdrowie emocjonalne, minimalizując negatywne działanie leku. (AU)

Orzeczenie: Miłość ma różne oblicza.

Ułaskawione: alergenne koty

rające alergen, wywołują tak silną odpowiedź układu odpornościowego, którego widocznymi objawami są kaszel i kichanie. Okazało się, że białko znajdujące się w niewielkich fragmentach skóry kota wywołuje w organizmie człowieka szereg reakcji, podobnych do tych spowodowanych obecnością endotoksyny bakteryjnej inicjującej sepsę. Dzięki odkryciu wiadomo już, w które miejsca (receptory) powinny być skierowane leki, zapobiegające lub leczące alergię. (PR)

Orzeczenie: Kot by się uśmiał.

Podstępne: papierosy mentolowe

Przedmiot sprawy: Dodatek mentolu do papierosów sprawia, że palacze niechętnie rzucają nałóg – donoszą amerykańscy naukowcy. Potwierdzili oni, że mimo tendencji spadkowej, palących „mentole” nie ubyło. Dzieje się tak dlatego, że nikotyna i mentol oddziałują z tym samym receptorem nikotynowym w mózgu. To sprawia, że mentol wydłuża i wzmacnia działanie nikotyny. Palacze mentolowych papierosów mają w mózgu nawet do 30 proc więcej wspomnianych receptorów, przez co są bardziej uzależnieni niż kupujący te zwykłe. Dodatkowo mentol posiada chłodzące i znieczulające właściwości, które redukują cierpki smak dymu papierosowego. (ZK)

Orzeczenie: Wycofanie mentolowych papierosów z rynku może znacznie obniżyć liczbę palących.

Przedmiot sprawy: Jakiś czas temu odkryto organizm widoczny pod standardowym mikroskopem jako ciemna kropka rozmiaru małej bakterii, który infekuje i zabija ameby. Początkowo nazwany NLF, czyli „new life form” (nowa forma życia), okazał się olbrzymim wirusem – największym znanym do tej pory. Tydzień temu naukowcy z Francji opublikowali badania nad jego genomem, którego rozmiar jest jak na wirusa imponujący. Okazuje się, że jego DNA jest tylko w 7 proc. podobne do innych wirusów, co wskazuje, że zawiera dużo niepoznanych jeszcze genów. Jak na taką puszkę Pandory przystało, naukowcy nadali wirusowi oficjalną nazwę Pandoravirus. (JC)

Orzeczenie: Oby te olbrzymie wirusy pozostały zmartwieniem ameb, a nie człowieka.

Sprawca bezsenności:

Księżyc

Przedmiot sprawy: Wiele osób narzeka na słaby sen w okolicach pełni Księżyca. I może mieć to naukowe podstawy! Badacze z Uniwersytetu w Bazylei przeanalizowali u wolontariuszy aktywność mózgu, ruchy gałek ocznych oraz wydzielanie hormonów w trakcie snu. Wyniki pokazały, że w okolicach pełni Księżyca aktywność mózgu związana z głębokim snem malała o 30 proc. Czas zasypiania u badanych wydłużał się o 5 minut, a czas snu skracał się o 20 minut. W trakcie pełni obniżeniu ulegał poziom melatoniny – hormonu regulującego sen. To pierwszy dowód na to, że rytm księżycowy ma istotny wpływ na sen człowieka również teraz, kiedy wydaje się, że działanie Księżyca może być niwelowane przez światło elektryczne i inne aspekty współczesnego życia. (AU)

Orzeczenie: Po pełni – taryfa ulgowa w pracy!

Księżyca

nauka@angora.com.pl