Żydzi i Palestyńczycy

Nowa powieść izraelskiego pisarza Amosa Oza traktuje o kilku rzeczach: o wojnie żydowsko-palestyńskiej i powstaniu Państwa Izrael w 1949 r., o zaangażowaniu w politykę, wpływie człowieka na bieg dziejów oraz o stosunku Żydów do postaci Jezusa z Nazaretu. Wszystkie te sprawy bada gorliwy student z Jerozolimy Szmuel Asz, którego okoliczności życiowe – porzucenie przez ukochaną i brak pieniędzy na kontynuowanie nauk po bankructwie ojca – zmuszają do obrania nowej drogi. Podejmuje pracę w starym domu na obrzeżach miasta, w którym mieszkają kaleki starzec Gerszom Wald i jego 45-letnia synowa Atalia. Jej mąż Misza, jedyny syn Walda, zginął w czasie walk o Jerozolimę z Palestyńczykami w 1948 roku. Od tamtej pory, a minęło dziesięć lat, kobieta żyje samotnie. Jest córką adwokata Szealtiela Abrabanela, opozycjonisty w rządzie Dawida Ben Guriona. Abrabanel w 1967 roku przeciwstawił się idei powstania państwa żydowskiego na terenie Palestyny, twierdząc, że spowoduje to początek niegasnących walk. Szukał rozwiązań pokojowych, za co został uznany za zdrajcę. Opieka Szmuela nad teściem Atalii sprowadza się do toczenia z nim dysput historycznych przez kilka godzin dziennie. Za to 25-letni Szmuel dostaje kwaterunek, posiłki i skromne wynagrodzenie. Pobyt w tym domu wpłynie na jego pogląd na świat. Przeżyje też miłość do fascynującej wszystkich mężczyzn Atalii. Szmuel to bardzo interesujący bohater, znakomicie nakreślony. Z rosnącą przyjemnością przyglądamy się jego rozwojowi i przysłuchujemy poglądom. Wartościowa książka.

AGNIESZKA FREUS AMOS OZ. JUDASZ (JUDAS). Przeł. Leszek Kwiatkowski. Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2015. Cena 39,90 zł.