Hazard i długowieczność
Dookoła świata
Dziewięćdziesięcioletni Chan zakłada luźną bawełnianą koszulkę, czarne skórzane buty i wyrusza na wędrówkę wzdłuż wybrzeża. To jego ulubiona trasa. Pokonuje ją codziennie rano od niepamiętnych czasów. Staruszek ma ośmioro dzieci, dziesięcioro wnuków i jest w znakomitej kondycji. – Spędzam większość czasu na świeżym powietrzu – opowiada. – Siedzę z żoną na molo, podziwiam piękne widoki. Nasze dni mijają wypełnione radością i śmiechem. Chan uważa, że długie, zdrowe i szczęśliwe bytowanie zawdzięcza przechadzkom, diecie, której podstawą jest ryż i czosnek, oraz tradycji, w której wielopokoleniowe rodziny mieszkają w jednym domu lub utrzymują ze sobą ciągły kontakt, a ludzie w podeszłym wieku bardzo rzadko trafiają do ośrodków opieki. Fat Suk, żona Chana, zawsze nosi na ręce cienką bransoletkę z jadeitu, prezent od córki. Ten podarunek przynosi jej poczucie spokoju. Nie mieszkają razem, ale widują się regularnie raz w tygodniu. To tradycja zwana dim sum, kiedy dorosłe dzieci zabierają rodziców do siebie na biesiadowanie i rozmowy. – Szczęście jest kluczem do długowieczności – twierdzą mieszkańcy Makau, czwartego regionu na świecie pod względem długości życia. Ale równie ważny jest inny czynnik – pieniądze. W Makau, Specjalnym Regionie Administracyjnym Chińskiej Republiki Ludowej, stolicy światowego hazardu, ludzie dożywają średnio 84,5 roku, a zawdzięczają to przede wszystkim kasynom. Makau jest czwartym najbogatszym terytorium na świecie i ma najszybciej rozwijającą się gospodarkę. W 2014 roku dochody z gier wyniosły ponad 44 mld dolarów – 80 proc. PKB regionu. Nawet dziś, w dobie kryzysu, kiedy zyski z hazardu maleją, bezrobocie nie przekracza tutaj 2 proc. – Te kasyna odwiedza każdy turysta – wyjaśnia Chan. – Oczywiście, to dobra rzecz. W ten sposób rząd może sobie pozwolić na to, żeby zająć się nami. Mieszkańcy Makau doświadczają luksusu nieznanego w innych rejonach Chin. Mają bezpłatną opiekę zdrowotną, emerytury i pokaźny roczny zasiłek dla obywateli, którzy ukończyli 65 lat. Działa tu kilkadziesiąt ośrodków kultury fundujących im imprezy towarzyskie, spektakle, wycieczki oraz wszelkiego rodzaju zajęcia sportowe. Naukowcy z tutejszego University of Saint Joseph przez 12 kolejnych lat prowadzili badania, które za każdym razem pokazywały to samo – ponad 90 proc. obywateli Makau jest zadowolonych z życia.