Księżnie, księżnę)

czownikowej ( księżny, – dopuszczalnej – nie sięgamy prawie w ogóle.

Jak widać, wyrazy królewna i księżna podlegają różnym regulacjom gramatycznych (trudno powiedzieć dlaczego…), co sprawia, że deklinacja jednego oddziałuje na odmianę drugiego. Wiele osób mówi błędnie królewnej czy królewnych, wzorując się na poprawnych formach księżnej oraz księżnych.

Warto wiedzieć, że słowo królewna (‘córka króla’, a dawniej także ‘żona królewicza’) powstało w przeszłości właśnie przez analogię do wyrazu księżna (pierwotnie kniężna ‘córka księcia’). Początkowo jednak mówiono inaczej – królówna (od król- + przyrostek odojcowski -ówna).

Ponieważ jednak ‘syna króla’ nazywano królewicem (dopiero od XVIII w. królewiczem; królew- + przyrostek odojcowski -ic), słowo królówna zostało na dobre wyparte przez królewna (królew- + -na).

Dodajmy, że również rzeczownik królowa (‘żona króla’; od król- + przyrostek odmężowski -owa) miał historycznie oboczność królewa (była więc królewa i królewna…), która to jednak forma nie utrzymała się do czasów współczesnych.

Pamiętajmy wreszcie, że w przeciwieństwie do królówny – królowa odmienia się przymiotnikowo (D. C. Ms. królowej, B. N. królową; lm. M. B. królowe, D. Ms. królowych, C. królowym, N. królowymi, Ms. królowych) i tylko wołacz przybiera rzeczownikową końcówkę -o: królowo! (a nie: królowa!). mlkinsow@angora.com.pl

www.obcyjezykpolski.pl

Czy mógłby Pan powiedzieć coś o nazwisku Bolesta? Wiem, że „Bole” może znaczyć „więcej”, tak jak Bolesław = Więcej Sławy (chwały). Czy zatem „sta” to „sto” czy coś innego? Czy „sta” ma związek z setnikiem? Czy nazwisko ma związek z językiem hiszpańskim? Cudzoziemcy o tym nazwisku poza granicami kraju zwykle mają związek z Polską, a więc jest to polskie nazwisko. Tomasz Bolesta