Napijmy się szarabanu!

Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska panieńskiego mojej mamy. Mama urodziła się w województwie lubelskim i nazywała się Saraban. W internecie znalazłam takie nazwisko w Pakistanie. Druga prośba dotyczy nazwiska Bilnik, to moje panieńskie nazwisko; podobno występuje w Austrii.

Wioleta Osiak Pani Wioleto, często powtarzam, byśmy nie zawierzali zbyt pochopnie brzmieniu swego nazwiska. Ani nawet podobieństwu zapisu. Zawsze wychodzimy bowiem z założenia, że źródłosłowem jest język ojczysty. Dopiero potem przyjmujemy ewentualny import. Saraban jest nazwiskiem pochodzącym z języka białoruskiego, który na Kresach silnie przenikał do słowotwórstwa polskiego. Jak podaje K. Rymut w słowniku „Nazwiska Polaków”, pani nazwisko powstało od rzeczownika šarab, šarabaj, a tak nasi wschodni sąsiedzi nazywali wino lub inny napój alkoholowy. Stąd takie nazwiska, jak Saraba, Sarabin, Sarabura, Sarabiński, Sarabon, Szarabajko. Z kolei Bil- nik jest nazwiskiem powstałym z podstawy bil-, jak w rzeczowniku bil, czyli biel albo tłuszcz. W bazie PESEL mamy 11 Sarabanów i 313 Bilników.

Urodziłem się w Wilanowie, kiedy Wilanów nie był jeszcze częścią Warszawy, bo ta kończyła się przy dzisiejszym zbiegu ulic Sobieskiego i al. Wilanowskiej. Nazywam się Stolarczyk i pochodzenie tego nazwiska nie budzi wątpliwości. Jestem rdzennym mieszkańcem okolic Wilanowa. Po bitwie pod Wiedniem z królem Janem przyjechało trochę Turków. Zasymilowali się oni z czasem z miejscowymi, przyjmując nazwiska pochodzące od wykonywanych zawodów. Stąd liczne nazwiska Rybarczyk, Młynarczyk, Kucharski, Stolarczyk itp. Mnie jednak interesuje inna kwestia. Na cmentarzu wilanowskim odwiedzałem grób babci. Na tablicy napisane jest Władysława z Leszków Stolarczyk. Zapytałem kiedyś o tych „Leszków” ojca. Z powagą twierdził, że był to ród szlachecki herbu Jarząbek. Nigdzie nie mogę natrafić na taki herb (może coś pomyli-

Problem, Panie Andrzeju, jest stricte genealogiczny, gdyż nazwisko Leszków sekretu nie kryje, jest formą patronimiczną, czyli odojcowską. Czy jest herbowne? To jest właśnie nieudokumentowane, bo wskazane ostatnio przez T. Gajla formy Leszek albo Leszko wiązane są ze szlachtą podolską, ale szczegółowych informacji na ten temat nie ma. Także o herbie Jarząbek. Leszkowscy, ród o najbardziej zbliżonym brzmieniu, pieczętowali się herbem Prawdzic, zaś Leszewscy – Ogończykiem. Obecnie 17 rodaków używa nazwiska Leszków.

Skąd się wzięło?

Fiuk, rodzaj polewki, cienkiego barszczu z cebulą albo ktoś, kto fiuka, czyli gwiżdże. W gwarze fiukać znaczyło skakać. 2188 nazwisk.

Som, od staropolskiej nazwy suma ( som). 2 nazwiska.

Alzak, być może od nazwy regionu Alzacja. Alzatczyk? 47 nazwisk. henryk.martenka@angora.com.pl http://nazwisko.blogspot.com