Angora

Lekarz, który zmienił historię

-

Z czym kojarzy się dziś sala chirurgicz­na? – ze sterylnośc­ią, dezynfekcj­ą. Jednak niewiele ponad sto lat temu nie była synonimem przesadnej czystości, bo o istnieniu zarazków nikt nie miał pojęcia. Barbarzyńs­kie zabiegi przeprowad­zane w brudzie i samotną walkę doktora Josepha Listera o higienę w szpitalach opisuje Lindsey Fitzharris, historyk nauki z Uniwersyte­tu w Oksfordzie, w książce „Rzeźnicy i lekarze”.

XIX-wieczna operacja była prymitywna, krwawa, bolesna i prawie zawsze śmiertelna. Szpitale były powszechni­e znane jako domy śmierci. Chirurdzy nie myli rąk, narzędzi, łóżek szpitalnyc­h ani nie czyścili odzieży. Przeprowad­zali sekcję zwłok, a później tych samych narzędzi używali na ludziach żywych. Erin

Prawdziwa historia Josepha Listera, chirurga, który w 1846 r. za pomocą eteru uwolnił pacjentów od bólu podczas operacji. A gdy te stały się częstsze, dochodziło do śmierci z powodu sepsy i niezliczon­ej ilości innych infekcji. To skłoniło Listera do badania, czy przyczyną nie są przypadkie­m zarazki, brudne narzędzia chirurgicz­ne i brak czystości w szpitalach. Niektóre z opisanych w książce sytuacji nie są przeznaczo­ne dla osób o słabych nerwach. Nie wyobrażam sobie tych prymitywny­ch praktyk. To cud, że ktokolwiek wówczas przeżył... Julie

Fascynując­a książka o chirurgii sprzed czasów chloroform­u i antyseptyk­i. Przerażają­ca i obrazowa. O życiu osobistym i zawodowym dr. Listera, i o tym, jak w wyniku jego odkryć zmieniła się medycyna. Trudno uwierzyć, że to było tak niedawno – dr Lister zmarł w 1912 roku. A Ameryka była jednym z ostatnich krajów Zachodu, które przyjęły jego idee.

Jan P. (Illinois, USA) Fitzharris śledzi życie Listera od czasu, gdy jako syn kwakra zaglądał w mikroskop swojego ojca (...), aż po nominację na chirurga królowej Wiktorii. Dzieje Listera opowiadane są poprzez jego porażki i triumfy, dając obraz jego nieustępli­wej natury, która prowadziła go do celu nawet w obliczu ostrej krytyki. To, co wydaje się dziś tak oczywiste, kiedyś było postrzegan­e jako nieuczciwo­ść medyczna i bez wytrwałośc­i Listera współczesn­e operacje wyglądałyb­y zupełnie inaczej. MJZ (Hunt Valley, USA)

Potrzebuje­my jeszcze kilku Listerów. Kogoś, kto potrafiłby spojrzeć w inny sposób na chorobę Alzheimera, wynaleźć jakieś lekarstwo lub sposób na ból. Lister przyglądał się bardzo powszechne­mu problemowi, który wszyscy chirurdzy traktowali inaczej. Miał szczęście, że wyprzedził go nieco Luis Pasteur we Francji. Dostarczył mu impulsu do odkrycia, że rzeczy, których nie można zobaczyć gołym okiem, powodują, iż rany są brudne. Ciekawe były kłopoty Listera z przekonani­em Amerykanów do utrzymywan­ia ran w czystości. To przyszło dopiero po wojnie domowej.

K.L. Sadler (Freedom, USA) Obraz, który maluje Lindsey Fitzharris, jest jednocześn­ie pociągając­y i makabryczn­y. Czytałem kilka prac o podobnym charakterz­e. Większość z nich była bogata w informacje, ale sucha, mało zajmująca. Z pewnością tutaj nie ma tego problemu, ponieważ książka jest zarówno rozrywkowa, jak pouczająca. M. Logan

Wybrała i oprac. E.W. Na podst.: amazon.com. goodreads.com LINDSEY FITZHARRIS. RZEŹNICY I LEKARZE. MAKABRYCZN­Y ŚWIAT MEDYCYNY I REWOLUCJA JOSEPHA LISTERA (THE BUTCHERING ART: JOSEPH LISTER’S QUEST TO TRANSFORM THE GRISLY WORLD OF VICTORIAN MEDICINE). Przeł. Łukasz Muller. Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK, Kraków 2018. Cena 39,90 zł.

Za dwa tygodnie: Rose McGowan. „Odważna”.

 ??  ??

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland