Raj wspaniałości Włochy
Muzea i galerie świata
Pinakoteka Brera w Mediolanie, jeden z najważniejszych zbiorów malarstwa we Włoszech, przez ponad dwa stulecia istnienia zgromadziła liczne wspaniałe dzieła artystów włoskich i innych narodowości od XIII do XX wieku. Zbiory, wciąż wzbogacane przez darowizny, wymianę i zakup dzieł, otoczone są najwyższą troską doświadczonych, ale i otwartych na nowoczesne osiągnięcia muzealników i naukowców. Początkowo kolekcja obrazów stanowiła integralną część Akademii Sztuk Pięknych Brera (założonej w 1776), a w 1882 roku uznano ją za instytucję niezależną pod względem administracyjnym od Akademii.
W 1803 roku sekretarz instytucji Giuseppe Bossi – malarz, literat, historyk sztuki lombardzkiej, zwolennik działań reformatorskich i reorganizacji Brery – opracował jej regulamin. Artykuł XIV, zatytułowany Pinakoteka, mówił, że zbiór obrazów „przeznaczony jest głównie dla osób wprawiających się w malowaniu pod opieką nauczycieli malarstwa”. Natomiast „studenci uczący się w Pinakotece nie mogą zdejmować [ze ścian] obrazów bez pisemnej zgody Sekretarza, surowo zabrania się też dotykania lub zwilżania ich pod pretekstem czyszczenia, a także przykładania do nich gazy, przyrządów do mierzenia, zatłuszczonego papieru i wszystkiego, co mogłoby je uszkodzić choćby w niewielkim stopniu”. Niebawem założenia dydaktyczne galerii, w ścisłym powiązaniu z Akademią, rozszerzono na działalność edukacyjną i wystawienniczą, która miała służyć „publiczności”. Świadczyła o tym pierwsza tymczasowa ekspozycja zbiorów z 1806 roku. Uroczyste otwarcie „nowej” Pinakoteki nastąpiło 15 sierpnia 1809 roku, w dzień urodzin Napoleona.
Początki mediolańskiej Brery sięgają ostatnich dekad XII wieku, kiedy półświecka kongregacja humiliatów na niezagospodarowanych obrzeżach miasta, zwanych braida lub brayda – stąd Brera – wzniosła klasztor i budynki do produkcji sukna. Obecnie dawna siedziba humiliatów na brayda del Guercio, jeden z pierwszych udokumentowanych klasztorów mediolańskich, znajduje się w historycznym centrum miasta. W 1229 roku zakonnicy rozpoczęli budowę okazałego kościoła Santa Maria, ukończonego w roku 1347, który z czasem został częściowo włączony do kompleksu późniejszego pałacu Brera. W pomieszczeniach przekształconych z czasem w aule akademickie przetrwały fragmenty wewnętrznej dekoracji rzeźbiarskiej i malarskiej, włącznie z XIV-wiecznymi freskami z okresu wczesnej twórczości Giusta de’ Menabuoi oraz współczesnych mu artystów, czynnych także w Viboldone. Wygląd fasady, której datowanie na rok 1347 i autorstwo pizańskiego rzeźbiarza Giovanniego di Balduccio sugerowała inskrypcja na nadprożu dekoracyjnego portalu, utrwalony został na osiemnastowiecznej rycinie Giorgia Giuliniego. Ślady marmurowej fasady w biało-czarne pasy zachowały się na południowo-zachodnim krańcu pałacu Brera (...).
W 2001 roku do zbiorów Pinakoteki włączono dzieła z legatu Lamberta i Almerica Vitalich z 1997 roku – między innymi malowidła Magnasca, Redona, Legi, Fattoriego, Cecioniego, Modiglianiego, Morandiego. Z okazji dwóchsetlecia muzeum przeprowadzono szereg renowacji, urządzono wiele wystaw, podjęto liczne badania na temat dzieł i zbiorów Brery. Napłynęły nowe daro- cji wzmocnienia pozycji sanktuarium, które z biegiem czasu może stać się „nowym Lourdes”, z pewnością został wytyczony po uwzględnieniu wniosków arcybiskupa Hosera.
Sam Franciszek początkowo miał wątpliwości wobec „Królowej Pokoju”, która jego zdaniem przekazywała dorosłym widzącym wiadomości trochę jak... listonoszka, tzn. codziennie o określonej godzinie. Podkreślał jednak, że bezsprzecznie w Medjugorje, pod względem duszpasterskim, dochodzi do zmiany stylu życia i licznych nawróceń. Nie tylko laików, lecz także księży czy sióstr przeżywających kryzys. Cztery miesiące temu, przez cały maj, średnio 117 kapłanów dziennie koncelebrowało msze święte, rozdano też 117 tysięcy hostii. W roku 2017 łącznie 36 865 duchownych sprawowało Eucharystię, a półtora miliona wiernych przyjęło komunię. Te liczby mogłyby być wyższe, ale zabrakło zaplecza.
Teraz to się zmieni. Do Medjugorje zjadą kapłani mogący spowiadać i pro- wizny, takie jak obrazy: Wezbrana rzeka Pellizzy da Volpedy, Portret Bartolomea Micone Alessandra Magnasca. Zakupiono prace Spinella Aretina, Hayeza, Palagiego oraz Cameretta portiana, czyli autoportret Bossiego z przyjaciółmi, a także obrazy malarzy XX wieku – Campigliego, De Chirica, Savinia, Severiniego.
Pinakoteka Brera to „muzeum żyjące”, które nieustannie zachwyca. Za myśl przewodnią wizyty w Pinakotece mogą posłużyć pierwsze słowa drugiego rozdziału De magnalibus Mediolani Bonvesina della Rivy: „Kto uważnie i pilnie przyjrzy się tym wszystkim rzeczom, choć przemierzy cały świat, nigdzie nie znajdzie podobnego raju wspaniałości”. (HM)
(Ze Wstępu) www.pinacotecabrera.org Adres: Mediolan, Via Brera 28 Otwarte: 8.30 – 19.15 Bilety: 10 euro (7 euro zniżkowe). Pierwsza niedziela miesiąca: wstęp wolny Klasa szkolna: 10 euro Przewodnik: (w języku niewłoskim) 120 euro Jak dotrzeć? Liniami metra M1, M2, M3. wadzić katechezy w różnych językach, zwiększy się częstotliwość mszy w ojczystych językach pielgrzymów. Powstaną nowe ośrodki skupienia i centra peregrynacji. Szczególny nacisk będzie położony na przyjmowanie i ukierunkowywanie młodzieży z pokolenia uzależnionego od supertechnologii, które – po zachłyśnięciu się wynalazkami – jest najsilniej narażone na odejście od Boga.
Zamierzenia w sprawie rozwoju Medjugorje mają związek z treścią trwających od 1981 roku (nieprzerwanie do dzisiaj, w sumie jest ich już ponad 40 tys.) objawień, będących prośbami o powrót do życia sakramentalnego, o budowanie pokoju oraz regularną modlitwę. Apele Maryi zgadzają się ze słowami, jakimi papież Franciszek szuka recepty na bolączki współczesnych sumień. Być może Medjugorje, które ma tradycję, ale jeszcze nie wyczerpało swych duchowych zasobów, przyczyni się do rewolucji w wierze. (ANS)