Proszę wstać! Nauka idzie! AB
Na cukrzycę: post
Przedmiot sprawy: Lekarze sugerują, że cukrzycę typu 2 można leczyć tzw. okresową głodówką. Próbę złagodzenia objawów choroby podjęło trzech mężczyzn w wieku między 40 a 67 lat. Dwaj z nich pościli przez 24 godziny co drugi dzień, a trzeci trzy dni w tygodniu. W dniu głodówki pili wyłącznie niskokaloryczne napoje i spożywali jeden niskokaloryczny posiłek wieczorem. Przez pozostałe dni mogli jeść do woli. Już po pierwszym miesiącu kuracji mężczyźni odstawili insulinę, a dwaj byli w stanie zaprzestać używania także innych leków. Panowie schudli od 10 do18 procent. Badania przeprowadzono na zbyt małej próbie, by wyciągać ostateczne wnioski. (SS)
Orzeczenie: Jeśli chcesz zagłodzić cukrzycę, najpierw skonsultuj to z lekarzem!
Przyspieszona: regeneracja nerwów
Przedmiot sprawy: Naukowcy z Northwestern University stworzyli urządzenie, które może pomóc osobom z uszkodzonymi nerwami obwodowymi odzyskać kontrolę i siłę nad mięśniami sterowanymi przez te nerwy. Pomysł opiera się na elektrycznej stymulacji regeneracji neuronów, które stosowane jest podczas operacji. Zaletą nowego podejścia jest wydłużenie tej stymulacji w czasie. W dotychczasowych testach urządzenie wszczepiano szczurom z uszkodzonym nerwem kulszowym, u których działało ono godzinę dziennie przez 1, 3 lub 6 dni. Regeneracja nerwu była tym szybsza, im dłużej zwierzę poddawano terapii. Ponieważ urządzenie działa miejscowo i ulega całkowitemu rozkładowi, nie zaobserwowano żadnych efektów ubocznych. (SS)
Orzeczenie: Delikatna stymulacja elektryczna ukoi nerwy – nie tylko te obwodowe.
Pod lupą: złów i wypuść
Przedmiot sprawy: Naukowcy monitorowali dwadzieścia żyjących na wolności sandaczy. Połowa z nich została złapana na haczyk, a druga połowa w siatkę. Następnie ryby wypuszczano do kontrolowanego środowiska i obserwowano za pomocą kamer dostosowanych do dużych prędkości. Ryby, które złowiono na haczyk, mimo że stosowano te bez zadziora, znacznie gorzej radziły sobie ze zdobywaniem pokarmu po wypuszczeniu z powrotem do wody. Najprawdopodobniej dziura powstała w ich organizmie po haczyku zakłóca system ssący, którego działanie przypomina zasysanie przez nas płynów za pomocą słomki. (AU)
Orzeczenie: Nie wiadomo jeszcze, jaki ma to wpływ na całe populacje ryb.
Skokowa: ewolucja
Przedmiot sprawy: Wydawało się, że ewolucja człowieka była stopniowym procesem rozwoju od małpopodobnego przodka. Dzięki metodzie sekwencjonowania nowej generacji odkryto, że rozwój ten nie był wcale liniowy. Jednym z istotnych elementów naszej ewolucji były wirusy – mniej więcej jedna trzecia adaptacji białek była odpowiedzią na infekcje wirusowe. Okazało się, że duża część tych zmian genetycznych pochodzi od neandertalczyków, a ich posiadanie istotnie zwiększało przeżywalność. Jest to bogate źródło wiedzy dla naukowców zajmujących się prehistorycznymi epidemiami. Być może wiedza ta będzie przydatna w kontekście radzenia sobie z tymi współczesnymi. (AU)
Orzeczenie: Nasza ewolucja miała elementy rewolucyjne.
Rozpoznane: 5000 twarzy
Przedmiot sprawy: 5000 twarzy – tyle przeciętnie mamy w pamięci! Tak przynajmniej wynika z eksperymentu, w którym wolontariusze mieli najpierw godzinę na wypisanie osób z rodziny i znajomych, których twarze znają, a następnie kolejną na wypisanie osób znanych z mediów, których twarze są w stanie rozpoznać. Zadanie na początku szło szybko, ale pod koniec badanym znacznie trudniej było „wpaść” na kolejną znaną twarz. Ten rytm rozpoznawania pozwolił jednak oszacować, ile twarzy tak naprawdę pamiętamy. Dodatkowo ochotnicy musieli wskazać znane twarze spośród tysięcy fotografii. Ostateczny wynik – ludzie potrafią rozpoznać od tysiąca do 10 tys. twarzy, co – jak twierdzą naukowcy – jest dla nas istotne w dopasowywaniu naszego zachowania w stosunku do innych. (MK)
Orzeczenie: Ciekawe, ile spośród tych 5000 twarzy chciałoby się zapomnieć?
Skuteczna: szczepionka
Przedmiot sprawy: Nowa szczepionka chroniąca przed wścieklizną i ostrą wirusową gorączką krwotoczną wykazała obiecujące wyniki w badaniach przedklinicznych. Szczepionka nazywa się LASSARAB i została opracowana przez konsorcjum amerykańskich i europejskich badaczy. Jest pierwszą próbą wprowadzenia profilaktycznego produktu chroniącego przed infekcją wywołaną wirusem Lassa, który występuje głównie w krajach Afryki Zachodniej. Badacze wprowadzili materiał genetyczny z wirusa Lassa do inaktywowanego wektora wirusa wścieklizny, dzięki czemu szczepionka produkuje białka powierzchniowe zarówno z wirusa Lassa, jak i wścieklizny. Myszy i świnki morskie, którym podano szczepionkę, produkowały przeciwciała skierowane przeciwko obu wirusom. Ochronny charakter został wykazany na świnkach morskich, które nie zachorowały, gdy podano im po 58 dniach od szczepienia wirusa Lassa. (PRJ)
Orzeczenie: Nowa szczepionka może uratować niejedno życie.
Inny wymiar: biurka
Przedmiot sprawy: Posiadanie biurka, przy którym można zarówno stać, jak i siedzieć, może polepszyć jakość pracy. W Narodowym Instytucie Zdrowia w Wielkiej Brytanii zatrudnionych jest 146 osób, które mają siedzący tryb pracy. Rok temu 77 pracowników otrzymało biurka, które można dostosować do użytkowania na stojąco. Pozostali nadal wykonywali swoje zajęcia przy standardowych meblach. Okazało się, że posiadający standardowe biurka siedzieli przy nich około dziewięciu godzin dziennie, a czas ten został skrócony aż o 82 minuty wśród tych, którzy wypróbowali te nowe. Co ciekawe, osoby krócej siedzące miały mniej problemów z kręgosłupem, poprawiła się ich kondycja, a także zmieniło się ich podejście do pracy. Były bardziej zadowolone i zaangażowane w wykonywane czynności. (PRJ)
Orzeczenie: Nie siedź tyle!