O ludziach i zwierzętach

Pierwsze wydanie „Scen z życia prywatnego i publicznego zwierząt” pojawiło się we Francji w 1841 roku. Zamysłem było pokazanie człowieka nowych czasów, które nastąpiły po rewolucji francuskiej. Rodzącego się kapitalizmu, dominacji nauki oraz zmieniających się stosunków społecznych. Wreszcie miały się przestać liczyć podziały klasowe, szło nowe – i postanowiono przyjrzeć się temu nowemu Europejczykowi. Zwierzęta, które zwołały Wielki Sejm i debatowały nad losem ludzi, miały być emblematem człowieka. Rysunki do „Scen…” zrobił J. J. Grandville, zyskując po tej publikacji popularność na miarę Walta Disneya. O napisanie tekstów poproszono m.in. Balzaka i George Sand. Powstało dzieło bajeczne, prześmieszne i prześmiewcze, niosące nienachalną naukę, które teraz możemy obejrzeć i przeczytać dzięki krakowskiemu wydawnictwu Gereon.

Uwspółcześnione historie zachowały dawny urok i sznyt, a przy tym powielono elegancję wydania sprzed ponad półtora wieku; m.in. czcionka z epoki, dobrej jakości papier z krawędziami w kolorze czerwonym. Album ogląda się z przyjemnością, a opowiastki czytane na głos mogą uprzyjemnić niejedno spotkanie towarzyskie. Dla zachęty kilka komentarzy spod rysunków: (o miłości) Wyznawałem miłość Kokoszce, ona pozostawała niewzruszona; I Lis może kochać szczerze; Jak tu udawać brak uczucia, kiedy Brisquet jest tak uroczy?; Zakochane zwierzęta radzą sobie znacznie lepiej niż ludzie; (filozoficzne i społeczne) Nikt się nie leni, wszyscy pracują; Osioł nie jest głupi, o nie! Każda rodzina osłów spędza czas na wieczornej lekturze; W wędkowaniu nie chodzi o łowienie ryb. To jest poważne zajęcie; Jeszcze nikomu nie zaszkodziło małe piłowanie kości; Zwierzę to czy człowiek? Czasem trudno o odpowiedź...

AGNIESZKA FREUS SCENY Z ŻYCIA PRYWATNEGO I PUBLICZNEGO ZWIERZĄT. Zilustrował J.J. GRANDVILLE. Autor zbiorowy. Koncepcja polskiego wydania: BEATA ZBOROWSKA, BOGUSŁAW PŁOSKONKA. Wydawnictwo GEREON, Kraków 2018. Cena 99 zł.