Rozmach na kredyt
Po siermiężnym Gomułce przyszedł czas na komunistycznego „światowca”. Ostrzyżony na jeża towarzysz ze Śląska postanowił wprowadzić Polskę na ekonomiczne salony. Z tym że nie za swoje pieniądze. Jak Polska długa i szeroka rozpoczęto inwestycje z rozmachem: światowej miary nabrała Huta Katowice i odkrywka Kopalni Węgla Brunatnego w Bełchatowie. Budowano nowe magistrale kolejowe i drogi oraz imponującą warszawską Trasę Łazienkowską. Tworzono Lubelskie Zagłębie Węglowe, a z taśm montażowych zjeżdżały maluchy z Bielska-Białej i Tych, polonezy z warszawskiej FSO, berliety z Jelcza i ciągniki Massey-Ferguson z Ursusa. Społeczeństwo dostało coca-colę, kolorowe telewizory, mieszkanie w wielkopłytowym bloku i od czasu do czasu paszport od władzy ludowej plus przydziałowe sto dolarów na drogę. Czy zaciągane na potęgę gigantyczne zagraniczne kredyty pozwoliły rzeczywiście zmodernizować zapyziałą Polskę, otwierając drogę do zrealizowania gierkowskiej wizji – potęgi gospodarczej nad Wisłą?
Jak wiadomo, wiele inwestycji okazało się kompletną ekonomiczną klapą, ale były takie, które służą Polakom do dziś. Wciąż korzystamy z odnowionego Dworca Centralnego w Warszawie, jeździmy gierkówką, mamy prąd z Elektrowni Bełchatów i przyjmujemy statki w Porcie Północnym. To świetny argument dla demagogów, bo nie wiemy przecież, jak wyglądałaby Polska u progu lat 90., gdyby tuż po przejęciu władzy pierwszy sekretarz PZPR zaproponował obrady Okrągłego Stołu.
„Budujemy drugą Polskę” to nie tylko dokumentalny zapis budowania imperium Edwarda Gierka kosztem zadłużania państwa. To także studium tworzenia propagandy sukcesu i wykorzystywania literatury, sztuki oraz filmu do tworzenia wypaczonego obrazu świata pozorów. Cóż, wszystko po to, by żyło się lepiej…
JACEK BINKOWSKI KAZIMIERZ KUNICKI, TOMASZ LAWECKI. BUDUJEMY DRUGĄ POLSKĘ. Wielkie inwestycje PRL-u. DOM WYDAWNICZY KSIĘŻY MŁYN, Łódź 2018. Cena 39,90 zł.