Proszę wstać! Nauka idzie!

Arkuszowe: ładowarki

Przedmiot sprawy: Naukowcy opracowali system do bezprzewodowego ładowania urządzeń elektronicznych. Funkcję ładowania pełni cienki, elastyczny arkusz, który może być formowany w celu dopasowania do różnych kształtów powierzchni i przedmiotów. Dzięki nowatorskiej konstrukcji cewek arkusz jest znacznie cieńszy i ma większy zakres ładowania niż ładowarki bezprzewodowe. Specjalne okablowanie cewek zapewnia, że nawet po przycięciu arkusza mogą one nadal ładować urządzenie. Fragment wielkości 4 cm 2 produkuje od 2 do 5 watów, co wystarczy do naładowania smartfona. Naukowcy zakładają, że wkrótce będzie można uzyskać nawet kilkadziesiąt watów, co wystarczy do naładowania małego komputera. (AU)

Orzeczenie: Zapowiada się imponujące wejście arkusza w bezprzewodowy świat?

Do wdychania: mRNA

Przedmiot sprawy: Naukowcy z MIT opracowali formę mRNA (tzw. matrycowe RNA służące do syntezy białek), która może być podawana do płuc w postaci aerozolu poprzez inhalację. Na tej matrycy komórki pacjenta będą produkowały białka terapeutyczne leczące choroby układu oddechowego, takie jak mukowiscydoza. mRNA jest szybko rozkładane w organizmie, opracowano więc specjalny nośnik ochronny, hPBAEs, opłaszczający transportowane mRNA, który nie kumuluje się w organizmie, co mogłoby prowadzić do skutków ubocznych. Po 24 godzinach od podania pierwszej dawki aerozolu zawiera- jącego cząstki mRNA kodujące białko bioluminescencyjne komórki zaczynały produkować w płucach świecące białko. Wadą aerozolu mRNA jest spadek poziomu podawanego białka. Naukowcy wierzą, że powtarzanie inhalacji może rozwiązać problem. (AU)

Orzeczenie: Zamiast papierosów – inhalacja mRNA, białek szczęścia.

Koronne: czytanie

Przedmiot sprawy: Regularne czytanie książek dzieciom stawia je w umiejętnościach językowych osiem miesięcy przed rówieśnikami – twierdzą naukowcy z Newcastle University. Dane zebrane z 16 badań w ciągu 40 lat wskazują, że im szybciej zaczniemy odkrywać z dziećmi świat książek, tym szybciej wzrosną ich umiejętności rozumienia języka i wyrażania siebie. Choć już wcześniej było wiadomo, że czytanie z małymi dziećmi jest korzystne dla ich rozwoju i ma wpływ na późniejsze wyniki w nauce, to zidentyfikowanie aż ośmiomiesięcznej przewagi nad rówieśnikami ma ogromne znaczenie. (PRJ)

Orzeczenie: Niech nam rosną małe mole... książkowe!

Hamulec: antybiotykooporności

Przedmiot sprawy: Ponieważ oporność na antybiotyki „roznosi się” między bakteriami, badacze poszukują nowych strategii walki z tym zjawiskiem. Pomysł zrodził się w oparciu o naturalny mechanizm bakterii z rodzaju Acinetobacter, uniemożliwiający kontakt z innymi bakteriami, hamujący przekazywanie między nimi kolistych cząsteczek DNA zwanych plazmidami, na których często znajdują się geny odporności na antybiotyki. Amerykańscy badacze poka- zali, że odpowiednie mutacje plazmidów lub bakterii mogą zapobiec rozprzestrzenianiu się tych pierwszych, a wraz z nimi antybiotykooporności. Sugerują, że produkcja odpowiedniego czynnika hamującego „inwazję” plazmidów i zastosowanie go np. w szpitalach mogłyby być skuteczne. ( SS)

Orzeczenie: Pokonać bakterie ich własną bronią to iście makiaweliczny plan.

PFAS: w naszym ciele

Przedmiot sprawy: Naukowcy zbadali, w jakich okolicznościach substancje wodoodporne, należące do grupy per- i polifluoroalkili (PFAS), przedostają się do ludzkich ciał. Obecność PFAS w organizmie jest powiązana z rozwojem raka nerek i jąder, chorób tarczycy, z wysokim poziomem cholesterolu, niską masą urodzeniową, ze zmniejszoną płodnością i odpornością. Naukowcy zmierzyli poziom jedenastu chemikaliów PFAS w próbkach krwi pobranych od 178 kobiet. Następnie przeprowadzili wśród badanych wywiady dotyczące ich codziennych praktyk. Okazało się, że kobiety systematycznie używające nici dentystycznych powlekanych kwasem perfluoroheksanosulfonowym (PFHxS) miały jego podwyższony poziom. PFAS znajdują się też w opakowaniach do jedzenia typu fast food, nieprzywierających patelniach czy odzieży wodoodpornej. (AU)

Orzeczenie: Warto wiedzieć, jakie zagrożenia mogą się kryć w przedmiotach codziennego użytku.

Lek: na starość

Przedmiot sprawy: Lek zwalczający... starość pozytywnie przeszedł wstępne badania kliniczne! Jed- ną z przyczyn wywołujących objawy starzenia się (artretyzm, zaćma, osteoporoza, choroby neurodegeneracyjne) jest kumulacja tzw. komórek senescentnych, znanych także jako komórki zombie, gdyż żyją, ale zachowują się jak martwe, bo nie są w stanie wykonywać swoich funkcji, a mimo to nie są usuwane z organizmu. Amerykańscy naukowcy stworzyli mieszankę leków, w której skład weszły dazatynib (lek przeciwnowotworowy) i kwercetyna (barwnik roślinny stosowany też jako lek przeciwalergiczny) niszcząca komórki zombie już po 30 minutach od podania; po 24 godzinach znikały one całkowicie. Badanie na 14 pacjentach w podeszłym wieku pokazało, że mieszanka jest bezpieczna i skuteczna, bo badani osiągali lepsze wyniki w testach sprawnościowych. (ZK)

Orzeczenie: Dbając o długowieczność, atak zombie lepiej zwalczać także w realnym życiu.

Mikrobiom: dróg oddechowych

Przedmiot sprawy: Skład bakterii zamieszkujących nasz organizm może wpływać na podatność na infekcje wirusowe. Badania na grupie 144 rodzin z Nikaragui, wśród których jeden z członków był chory na grypę, pokazują, że mikrobiom dróg oddechowych może mieć wpływ na podatność na zarażenie wirusem grypy. Badacze sprawdzali stan zdrowia i mikrobiom (klasyfikując go do jednego z pięciu typów) wszystkich członków rodziny pięć razy w ciągu dwóch tygodni od zachorowania pierwszej osoby. Choć mikrobiomy zmieniały się pomiędzy badaniami, jeden z nich okazał się powiązany ze zmniejszoną podatnością na zachorowanie. Ten „ochronny” typ mikrobiomu pojawiał się rzadziej u niemowląt i małych dzieci. (SS)

Orzeczenie: Niektóre bakterie w gardle wypadałoby jednogłośnie ułaskawić.