Proszę wstać! Nauka idzie!
Przedmiot sprawy: Dziesięcioletnia analiza danych ponad 1300 kobiet w różnym wieku, zamieszkujących konkretny region Włoch, wykazała, że zanieczyszczenia powietrza, a nawet związki chemiczne w artykułach spożywczych, negatywnie wpływają na płodność. Zauważono, że dwutlenek azotu ( NO uwalniający się często podczas spalania paliw) oraz aerozole atmosferyczne, czyli cząsteczki zawieszone w powietrzu, zaburzały rolę żeńskich hormonów, zwłaszcza antymüllerowski (AMH), który jest znanym wskaźnikiem do oceny rezerwy jajnikowej u kobiet i obniża się wraz z wiekiem. Badania sugerują, że ekspozycja na zanieczyszczenia powoduje spadek AMH we wszystkich grupach wiekowych przebadanych kobiet. (MK)
Orzeczenie: Dbałość o środowisko i czystość planety to także dbałość o przyszłość gatunku ludzkiego.
Alergenny: pył księżycowy
Przedmiot sprawy: Na zeszłotygodniowym festiwalu nauki w Zurychu, Harrison Jack Schmitt, członek misji Apollo 17, który w 1972 stąpał po Srebrnym Globie, przyznał, że księżycowy pył może wywoływać silne alergie. W jego przypadku kontakt z pyłem na kombinezonie spowodował natychmiastową reakcję alergiczną: spuchnięty nos i drapanie w gardle. Pył księżycowy jest bardzo ostry i chropowaty, gdyż nie jest wystawiony na działanie czynników erozyjnych, takich jak woda, które mogłyby powodować np. zaokrąglanie się powierzchni drobin. Gdy dostanie się do płuc, może być rozpoznany jako groźne i nieznane ciało obce, co wywołuje gwałtowną reakcję organizmu. Naukowcy szacują, że pył na Marsie może być jeszcze bardziej zdradziecki, gdyż charakteryzuje się znacznie większą chropowatością. (MK)
Orzeczenie: Przed naukowcami dużo zadań, by opracować bezpieczne procedury kolejnych spacerów po Księżycu.
Pod lupą: tłuszcz brunatny
Przedmiot sprawy: Dotychczas sądzono, że brunatna tkanka tłuszczowa, odpowiedzialna m.in. za produkcję ciepła poprzez spalanie kalorii, występuje tylko u niemowlaków i hibernujących ssaków. Ostatnie badania pokazały, że jest obecna także u dorosłych, zwłaszcza z niskim BMI. Jej aktywność poprawia regulację poziomu cukru we krwi, a spalanie dodatkowych kalorii pomaga w utracie wagi. Najnowsze badania przeprowadzone na Uniwersytecie Nottingham na hodowlach komórkowych oraz z udziałem ludzi wykazały, że kofeina pobudza działanie brunatnej tkanki tłuszczowej. Naukowcy mają nadzieję, że ta wiedza pomoże w walce z otyłością i cukrzycą, ale potrzebne są dalsze badania. (KR)
Orzeczenie: Filiżanka kawy może pomóc zrzucić zbędne kilogramy.
Winne alergii: zmienione bakterie
Przedmiot sprawy: Badacze nie ustają w poszukiwaniu skutecznych metod w walce z alergiami pokarmowymi. Amerykańscy naukowcy wykazali, że na powstawanie uczuleń może mieć wpływ zmieniona mikrobiota jelitowa (czyli mikroorganizmy zamieszkujące nasz układ pokarmowy). Zidentyfikowali oni 5 – 6 gatunków bakterii, głównie z rzędu Clostridiales i Bacteroidetes, wyizolowanych od zdrowych ludzkich niemowląt. Następnie przygotowali preparat z mieszanką tych mikroorganizmów, który po podaniu myszom z rozwiniętą alergią pokarmową odwracał symptomy alergii poprzez zwiększenie tolerancji na zjedzony alergen. (PRJ)
Orzeczenie: Mamy nadzieję, że wkrótce alergicy będą mogli cieszyć się smakiem wszystkich pokarmów.
Mniej: cukru dzieciom
Przedmiot sprawy: Brytyjscy pediatrzy apelują o zredukowanie ilości cukrów dodawanych do żywności dla dzieci. Zdaniem ekspertów, w produktach oznaczonych „bez dodatku cukru” znajduje się miód lub sok owocowy, które zawierają jego spore ilości. Cukier powinien stanowić nie więcej niż 5 proc. dziennego całkowitego spożycia energii u dzieci. Tymczasem dane wskazują, że spożycie jest ponaddwukrotnie wyższe, czego skutkiem może być rozwój w późniejszym wieku m.in. próchnicy i otyłości. Lekarze sugerują, by częstować pociechy różnorodnymi smakami, szczególnie poleca się warzywa takie jak brokuły i szpinak. (PRJ)
Orzeczenie: Tak jak karmisz dziecko, taka przyszłość może je czekać.
Na ratunek: osobom z protezami
Przedmiot sprawy: Naukowcy z Carnegie Mellon University opracowali przełomowy nieinwazyjny interfejs mózg – komputer. Precyzja interfejsu umożliwiła śledzenie kursora komputerowego ramieniem robotycznym sterowanym myślami. Dotychczas było to możliwe do osiągnięcia przy zastosowaniu implantów. Wyodrębnienie sygnałów, pochodzących z konkretnych miejsc w mózgu, pozbawionych szumu z innych jego struktur, uzyskano dzięki technikom uczenia maszynowego. Sygnał był dekodowany na bieżąco, co umożliwiło bardzo precyzyjne w czasie i przestrzeni sterowanie ramieniem robotycznym. Możliwość nieinwazyjnego kontrolowania protez wyłącznie za pomocą myśli będzie miała szerokie zastosowanie, m.in. u sparaliżowanych pacjentów i osób z zaburzeniami ruchu. (AU)
Orzeczenie: Zdalne sterowanie nabiera nowego znaczenia.
Ciemna strona: antyoksydantów
Przedmiot sprawy: Naukowcy opisali, w jaki sposób komórki raka płuc wykorzystują do rozprzestrzeniania się w organizmie przeciwutleniacze endogenne lub pochodzące z pożywienia. Proces rozpoczyna się, gdy komórkom rakowym udaje się zmniejszyć stres oksydacyjny, wykorzystując antyoksydanty pochodzące z pożywienia, takie jak witaminy A, C lub E, albo syntetyzując własne. W jednej trzeciej przypadków raka płuc komórki nowotworowe mają mutacje w genach NRF2 i KEAP1 umożliwiające im rozpoczęcie produkcji własnych przeciwutleniaczy. Po ustąpieniu stresu oksydacyjnego, białko BACH1 jest stabilizowane i gromadzi się w komórkach nowotworowych. Białko to aktywuje kilka mechanizmów stymulujących przerzuty, w tym taki, który zwiększa wykorzystanie glukozy przez komórki rakowe. (AU)
Orzeczenie: Chyba tylko komórki nowotworowe potrafią tak dobrze wykorzystać wroga.