O zmarłych i o grzybach
Na takie niecodzienne połączenie tematów – wydawałoby się, nieskończenie odległych – zdecydowała się norweska pisarka i antropolog, pochodząca z Malezji Long Litt Woon. Bohaterką powieści uczyniła kobietę, której nagle umiera mąż. Wychodzi jak zawsze do pracy, ale już z niej nie wraca. Zaczyna się ciąg zdarzeń i przeżyć, przez które przechodzi każdy, kto kogoś traci. Najpierw telefon z pracy męża w ten spokojny, zwykły poranek, że upadł nagle, że zawieźli go do szpitala. Później rozmowa z lekarzem. Dalej wybór domu pogrzebowego, rodzaju ceremonii. Telefony od rodziny, przyjaciół, wyrazy współczucia, pytania. Po pogrzebie spotkanie z bliskimi. A później cisza domu, nieobecność zmarłej osoby, płacz, brak sił do życia, do wstania z łóżka. Trauma, z którą prędzej czy później zmierzy się każdy.
Z tego wszystkiego wydobywa ją na powierzchnię zwyczajne zdarzenie. Któregoś dnia w drodze z pracy widzi na Muzeum Historii Naturalnej w Oslo informację o kursie dla grzybiarzy i zapisuje się. Uczą ich teorii, rozpoznawania grzybów, a potem wyruszają do lasu zbierać. Kiedy po raz pierwszy zupełnie samodzielnie znalazłam apetyczny jadalny okaz, aż podskoczyło mi serce. Czy to szczęście? Byłam oszołomiona, że mogłam w tak oczywisty sposób doznać uczucia, które po śmierci Eiolfa uznałam za niedostępne na zawsze. Czy to możliwe, aby zaznać tak wyraźnie radości, podczas gdy wszystko jest zamazane i beznadziejne?
Po czasie umierania za życia zaczyna się zmartwychwstawanie. Bohaterka z pasją wchodzi w sektę grzybiarzy, jak określa zbzikowanych na tym punkcie ludzi, i z wielkim entuzjazmem oraz znawstwem opowiada nam o gatunkach. Dostajemy książkę psychologiczną – o wychodzeniu z żałoby, i grzyboznawczą. Na świecie cieszy się ona wielkim powodzeniem!
AGNIESZKA FREUS LONG LITT WOON. POWRÓT DO ŻYCIA. O ŻAŁOBIE I GRZYBACH. Przeł. Elżbieta Ptaszyńska-Sadowska. WYDAWNICTWO LITERACKIE, Kraków 2019. Cena 44,90 zł.