Paździoch od kóz
Jakie źródło może mieć nazwisko mojej żony? Znaczna część rodziny mieszka w okolicach Sejn. Czy korzeni należy doszukiwać się bardziej na Litwie (Gervelanis?), czy to spuścizna po jakimś napoleońskim żołnierzu? Michał i Magdalena Gerwel-Wronka Jak nierzadko się zdarza, źródło pochodzenia nazwiska bywa niejasne albo niejednoznaczne. W tym przypadku jest niejasne, choć źródła etymologiczne przesądzają, że Państwa nazwisko nie ma związków ani z Litwą, ani Francją. Jest odimienne i powstało od XV-wiecznego męskiego imienia Gierwasz, będącego imieniem spokrewnionym z Gerwazym. Stąd wywodzi się niemała grupa nazwisk typu: Gierwas, Gerwas, Gierwin, Gierwo, Gerw, Gerwa. W bazie PESEL mamy obecnie 117 nazwisk Gerwel.
Moje nazwisko brzmi z niemiecka Hetwer (niegdyś pisane Hettwer). Rodzina od strony ojca pochodzi ze Śląska. Skąd wzięło się to nazwisko, co mogło oznaczać? Paulina Hetwer
Nie znalazłem w niemieckich źródłach (Gottshald) jednoznacznej etymologii tego nazwiska, zaś jego frekwencja we współczesnej bazie PESEL (58) wskazuje, że początkiem jest nazwa osobowa Hett, a ta pochodzi od rzeczownika pospolitego hette, czyli koza. Het(t)wer jest zatem złożeniem, podobnie jak Hett+ner i oznacza tego, kto pasie kozy. Niewykluczone, że Hetwer jest defektem starszej formy Hetner.
Z ogromnym zainteresowaniem regularnie czytam Pańskie opinie w „Poczcie nazwisk polskich”. Dlatego ośmielam się poprosić o wyjaśnienie pochodzenia nazwisk: Styrc, Żołopa i Szczębara występujących w obecnej Małopolsce Wschodniej. Jan Stefan
Nazwisko Styrc może pochodzić od czasowników sterczeć, tkwić w miejscu, wystawać nad coś lub sterkać, czyli utykać (155 nazwisk w PESEL-u). Żołopa powstało od czasownika żłopać, czyli pić chciwie i zapewne oddawało, jak wyżej, jakąś szczególną cechę przodka (253 nazwiska). Nazwisko Szczębara jest zapewne modyfikacją nazwiska Szczerbaty lub XVI-wiecznego Szczerba (124).
Skąd się wzięło?
Paździoch, od staropolskiego przysłówka późno. Czyli ten, co się spóźnia. 246 nazwisk.
Smuraga, powstało od gwarowego rzeczownika smura, szmur, czyli mgła. 30 nazwisk.
Suska, żeńska forma nazwiska Suski, pochodzącego od nazwy miejscowej Sucha albo Susk. 7344 nazwiska w formie Suski.
Stosio, forma zdrobniona imienia męskiego Stoisław lub Stoigniew. 980 nazwisk.
Tandecki, pochodzi od staropolskiego czasownika, już nieużywanego, tandać, czyli szarpać, ciągnąć. 474 nazwiska.
Zdanuczyk, najpewniej odimienne – od imion złożonych typu Zdamir, choć prawdopodobna także etymologia od zdan, zdać. 173 nazwiska.
Jagacki, odimienne, utworzone od imienia Agata, niekiedy poprzedzanego j-, czyli tzw. prejotacją. To samo dotyczyło imienia Agnieszka (por. Jagna). 66 nazwisk.
Jakiel, od imion na Jak-, typu Jakub, Jakim (Joachim). Stąd też: Jakal, Jakalski, Jakel, Jaki. 888 nazwisk.