Mała antologia hymnów świata (83)

Mała antologia hymnów świata

Argentyna.

Jak zauważa Paul Nettl, autor jednej z pierwszych monografii hymnów państw świata, hymny południowoamerykańskie odróżniają się od tych z północy kontynentu tym, że są niezwykle wyszukane, ich elegancja ociera się o pretensjonalność i nie mają nic wspólnego z muzyką ludową poszczególnych krajów. Sprawiają nawet wrażenie, że są utworami wywiedzionymi z włoskiej opery pierwszej połowy XIX wieku. W większości przypadków charakteryzują się donośnym wstępem i repetycjami, w których fortissimo brzmią kotły i trąbki, co doskonale odpowiada latynoskim upodobaniom do fantazji i pompatyczności, parad i procesji. Ktokolwiek widział – pisał uczony – procesję wielkanocną albo procesję Bożego Ciała w południowej Hiszpanii, natychmiast dojrzy zbieżność z rytmem i tempem marszów południowoamerykańskich. A także brak jakichkolwiek relacji z hiszpańską czy portugalską autochtoniczną muzyką uprawianą w Nowym Świecie. Tym bardziej brak takich związków z muzyką jego rdzennych mieszkańców. Niemniej rodowici latynoamerykańscy muzycy – pisze Nicolas Slonimsky – uważają swe hymny narodowe za część ich autentycznej, ludowej tradycji, mimo że wielu autorów hymnów miało korzenie włoskie albo niemieckie.

Poza olbrzymią skarbnicą folkloru Argentyna mogła rychło pochwalić się utworami o charakterze oficjalnym i okolicznościowym. Takim dziełem była na przykład „Marcha de la Patria” Marsz Ojczyzny, który pełnił funkcję hymnu państwowego, gdy argentyńska armia z generałem San Martinem na czele wyzwalała Chile i Peru. Gdy w 1818 roku w stolicy Chile, Santiago, odbywała się wielka feta z okazji wyzwolenia kraju, w pamięci świadków pozostało tłumne wykonanie tego utworu z charakterystycznymi, masywnymi partiami basowymi. Podobnych oficjalnych pieśni Argentyńczycy mieli kilka, w tym: Cancion Patriotica, Himno de los Restauradores czy Marcha Triunfal. Te i podobne utwory mieściły się w konwencji stylistycznej i ideowej, z której wykształcił się państwowy hymn republiki Argentyny.

Słowa utworu napisał w 1813 roku Vicente López, a pierwotny jego tytuł brzmiał „Himno de Mayo”, czyli Hymn majowy. Jednakże Konstytucyjne Zgromadzenie Narodowe, pierwszy parlament Argentyny, choć zaaprobowało słowa hymnu, to zmieniło tytuł na emocjonalnie mocniejszy: „Marsz patriotyczny”. Zwrócono się do Blasa Parery z prośbą o skomponowanie muzyki i tego samego roku podczas nocnego wiecu w teatrze miejskim w Buenos Aires wykonano pieśń po raz pierwszy. Długie są jej dzieje, bowiem – jak piszą kronikarze – pieśń zmieniała swój tytuł jeszcze nieraz: nazywano ją „Narodową pieśnią patriotyczną”, Canción Patriótica Nacional, a później „Pieśnią