Proszę wstać! Nauka idzie!

Oskarżony: wirus odry

Przedmiot sprawy: Badania naukowców z Harvard Medical School pokazują, że wirus odry jest w stanie znacznie i długoterminowo upośledzić odporność całego organizmu. Badacze wykazali, że podczas zainfekowania tym wirusem dochodzi do usunięcia od 11 do 73 proc. przeciwciał, jakie chory posiadał. Przeciwciała te, będące „pamiątkami” po kontakcie z innymi czynnikami chorobotwórczymi, są ważnym elementem nabytej odporności. Ponowna produkcja przeciwciał wymaga kolejnego kontaktu z patogenami i może trwać miesiące lub lata, podczas których osłabiony układ odpornościowy gorzej radzi sobie z infekcjami, co może skutkować powikłaniami. Poziom upośledzenia odporności jest większy w przypadku odry o większym nasileniu oraz u dzieci osłabionych (np. niedożywionych) . Naukowcy wykazali, że szczepionka MMR nie powoduje takiego efektu. (SS)

Orzeczenie: Odrze lepiej zapobiegać...

Oczyszczające: rośliny

Przedmiot sprawy: Fani roślin doniczkowych twierdzą, że mogą one zredukować alergię, a nawet objawy astmy poprzez oczyszczanie powietrza z lotnych związków organicznych. Naukowcy z Drexel University w Filadelfii przyjrzeli się badaniom na temat tych oczyszczających właściwości, opublikowanych w ciągu ostatnich 30 lat. Okazało się, że choć potwierdzono cudowne właściwości roślin, to aby rzeczywiście usunąć wszystkie zanieczyszczenia powietrza, potrzeba aż 1000 doniczek na metr kwadratowy. Zdaniem badaczy szybciej i skuteczniej zadziała wywietrzenie pomieszczenia. Roślin nie należy się jednak pozbywać z domu, bo ich obecność ma powiązanie z dobrym nastrojem i redukcją stresu. (PRJ)

Orzeczenie: Tylko co zrobić, kiedy za oknem smog...

Szkodliwy: wosk do nart

Przedmiot sprawy: Wosk używany przez narciarzy i snowboardzistów do smarowania nart lub desek może mieć szkodliwy w pływna środowisko. Norwescy uczeni odkryli, że substancje perfluor o alkilowe( P FAS) obecne w wosku, a które w dużych ilościach mogą niekorzystnie wpływać na układ odpornościowy czy hormonalny, gromadzą się w okolicach stacji narciarskich. Analiza dżdżownic i jedzących je nornic z terenów narciarskich oraz tych oddalonych od nich o 15 km wykazała, że miały one podwyższony poziom PFAS. Należy spodziewać się, że zwierzęta ulokowane wyżej w łańcuchu pokarmowym też mogą gromadzić w swoim organizmie toksyczne związki. Substancje PFAS są niezwykle trwałe, ich okres półtrwania wynosi aż 100 lat, przez co z łatwością akumulują się w środowisku i mogą stanowić zagrożenie dla człowieka. (ZK)

Orzeczenie: Smarować trzeba z głową, żeby nie zaszkodzić sobie w przyszłości.

Pomocna: diagnoza

Przedmiot sprawy: Naukowcy z Anglia Ruskin University przeprowadzili badania na grupie osób między 52. a 54. rokiem życia, u których w średnim wieku (około pięćdziesiątki) zdiagnozowano autyzm. Okazało się, że olbrzymia ich większość żyła w przekonaniu, że są złymi ludźmi, aż do momentu diagnozy. Ich negatywna samoocena związana była z tym, że przez większą część życia byli odizolowywani przez innych i nie rozumieli, dlaczego są inaczej traktowani. Wielu z nich leczyło się z powodu depresji i niepokoju. Zdaniem autora badań postawienie diagnozy nawet w średnim wieku jest pozytywne, bo uczestnicy badań poczuli ulgę, gdyż zrozumieli powód swoich problemów w kontaktach międzyludzkich. (PRJ)

Orzeczenie: Lepiej późno niż wcale.

Pożeracze: elektronów

Przedmiot sprawy: Naukowcom z Uniwersytetu Waszyngtona w Saint Louis udało się opisać mechanizm, dzięki któremu niektóre drobnoustroje mogą czerpać energię, wchłaniając elektrony. Dzieje się tak np. u Rhodopseudomonas palustris, których białko o nazwie TIE1 tworzy kanał akceptujący elektrony po zewnętrznej stronie membrany bakterii. Proces wchłaniania elektronów jest wspierany przez zawierającą żelazo cząstkę cytochromu c. Taki sposób pobierania elektronów z otoczenia umożliwia bakteriom przetrwanie w warunkach braku pożywienia w otoczeniu. Zrozumienie tego mechanizmu może przyczynić się do lepszego wykorzystania bakterii w produkcji biopaliw. (AU)

Orzeczenie: Gniazdka w naszych domach byłyby świetną wyżerką dla takich bakterii.

Wybawiciel: mowa z wątroby

Przedmiot sprawy: Technologia pozwalająca komputerom rozszyfrowywać i rozumieć ludzką mowę jest siłą napędową gigantów technologicznych. Naukowcy z Johns Hopkins Medicine wykorzystali ją do diagnozowania wczesnych oznak zaburzeń poznawczych związanych z mową pacjentów z niewydolnością wątroby. Około 80 proc. chorych z marskością wątroby ma zmiany neurokognitywne prowadzące do pogorszenia jakości życia. Przyczyną są toksyny, których niewydolna wątroba nie może prawidłowo usunąć z krwi, a które zaczynają przenikać przez barierę krew-mózg. Nowa technologia umożliwi lepsze monitorowanie chorych z niewydolnością wątroby i po przeszczepie tego organu, by zapobiec szkodliwym toksynom. (AU)

Orzeczenie: Toksyczne rozmowy wątroby trzeba namierzyć.

Limitowane: korzystanie z multimediów

Przedmiot sprawy: Badania naukowców z Cincinnati Children’s Hospital Medical Center pokazują, że dłuższy czas spędzany przed ekranem we wczesnym dzieciństwie koreluje ze zmianami w strukturze mózgu. 47 zdrowych dzieci w wieku od 3 do 5 lat poddano testom umiejętności kognitywnych oraz badaniom obrazowym, oceniającym integralność substancji białej mózgu. Oceniano też czas, jaki dzieci spędzają, korzystając z multimediów. Po uwzględnieniu płci, wieku i dochodów rodziny zaobserwowano asocjację między dłuższym „czasem przy ekranie” i słabszymi umiejętnościami językowymi oraz niższą integralnością substancji białej mózgu. Ostatni fakt może wpływać na organizację połączeń nerwowych i tworzenie osłonek mielinowych, co ma znaczenie dla szybkości przewodzenia sygnałów. (SS)

Orzeczenie: Czas na multimedia we wczesnym dzieciństwie skazany na ograniczenie.