Porzuconym kobietom

Trzydziestoośmioletnia Olga, neapolitanka, słyszy pewnego kwietniowego popołudnia od męża, że odchodzi, bo czuje się „wypalony i zmęczony”, „ma mętlik w głowie”, „a może jest po prostu tchórzem”. Od kilku lat mieszkają w Turynie, mają dwoje dzieci, 7-letnią Ilarię i 10-letniego Gianniego. Olga, filolożka, po tym, jak dzieci trochę odrosły, postanowiła wrócić do zawodu, pracowała kilka miesięcy, ale mąż inżynier z coraz większymi sukcesami przekonał ją, że lepiej będzie, gdy wróci, dopilnuje dzieci, a pracować nad swoją książką może w domu. Mario w ciągu 15 lat małżeństwa już dwukrotnie mówił o „mętliku w głowie”. Za pierwszym razem nie poznała przyczyny, za drugim była nią nastoletnia córka sąsiadki, teraz jest to... ta sama dziewczyna, tylko już pełnoletnia.

Ponieważ powieść Eleny Ferrante jest historią o kobiecie porzuconej, będziemy się jej przyglądać na kolejnych etapach przechodzenia tego odrzucenia, jej psychice oraz funkcjonowaniu w życiu codziennym. Olga przerobi fazy: milczenia i cichości, by przeczekać wyskok męża, żeby tylko wrócił i żeby było po dawnemu, fazę buntu przeciwko temu, co się stało, i wzbudzania w sobie sił, by nie szukać litości u męża, ale wziąć się z życiem za bary, etap upokarzającej zazdrości, śledzenia kochanków i wyobrażania sobie ich wspólnej fizyczności, fazę szukania przyczyn w sobie i karania się, do całkowitego zaniedbania wyglądu i fizycznych potrzeb. Zobaczymy w tej znakomitej książce proces przechodzenia cierpienia, lęku przed każdym dniem powszednim i zupełnej utraty poczucia bezpieczeństwa, które udziela się również dzieciom, oraz następującej tydzień po tygodniu degradacji, aż do zatracenia i popadania w chorobę. Brawurowy opis sierpniowego dnia w domu Olgi, gdy doszło do kulminacji zdarzeń, jest przygniatający. Przedstawiając – na najwyższym poziomie – portret kobiety porzuconej, Elena Ferrante, jedna z najlepszych współcześnie autorek, potwierdziła swoją klasę. Polecam bez wahania.

AGNIESZKA FREUS ELENA FERRANTE. CZAS PORZUCENIA (I GIORNI DELL’ABBANDONO). Przeł. Lucyna Rodziewicz-Doktór. Wydawnictwo SONIA DRAGA, Katowice 2020. Cena 38 zł.