Antoni Kępiński

Uważał, że moment nawiązania kontaktu z pacjentem jest rodzajem doznania estetycznego „podobnego do krótkotrwałego olśnienia, jakie przeżywamy, gdy nagle potrafimy ujrzeć piękno sztuki czy jakiegoś krajobrazu”. Można wtedy zobaczyć „wewnętrzną strukturę chorego w całej jej wielkości i pięknie”. Wolał przyjmować pacjentów w tak zwanej piwniczce, czyli małym pokoju z wygłuszonymi drzwiami w suterenie Kliniki Neurologiczno-Psychiatrycznej przy Mikołaja Kopernika 48 w Krakowie, niż w swoim gabinecie na pierwszym piętrze. Lekarze i pielęgniarki z jego otoczenia wspominali, że gdy badał chorego, rozmawiał z nim, wytwarzała się wokół nich swego rodzaju bańka, tak szczelna, że nie było kontaktu z otoczeniem. Nikt zresztą nie śmiałby wtedy przerywać badania, pytając doktora o cokolwiek. „Dla nikogo nie było miejsca pomiędzy nim a pacjentem” – wspomina współpracownica Teresa Reguła. Cały jego czas był podporządkowany i przeznaczony na jedno: leczyć. Poza kliniką pracował jako konsultant w dwóch szpitalach i wykładał w Akademii Medycznej i na UJ. W ramach prywatnej praktyki mógł przyjmować raz w tygodniu dwie godziny. Pacjenci wychodzili z jego mieszkania zaopatrzeni w to, czego im brakowało. W macierzystej klinice w piątki leczył wszystkich – bez limitu, bez rejestracji.

Zaczynał dzień o trzeciej nad ranem. Pisał wtedy. Później śniadanie, czasem jeszcze podane żonie do łóżka przed wyjściem z domu. O szóstej wchodził do kościoła Świętego Floriana na Warszawskiej, tuż obok kamienicy, w której mieszkał, albo do Świętego Krzyża za Teatrem Słowackiego, który miał po drodze do pracy. W klinice stawiał się zawsze o 7. Przez lata nie chciał przyjąć żadnego stanowiska kierowniczego. Dochodziło do tego, że koledzy próbowali wyprzedzić Docenta, jak go nazywano, w drodze do rektoratu, gdzie składał deklarację, że awans odrzuca.

Gdy przed pięćdziesiątką zapadł na szpiczaka mnogiego, nieuleczalny nowotwór szpiku kostnego, i zainstalowano go w klinice w gabinecie profesora Hanickiego, opiekować się nim chcieli wszyscy. Pracował i pisał do końca. Znakomita biografia wielkiego humanisty.

AGNIESZKA FREUS ANNA MATEJA. POZNAWANIE KĘPIŃSKIEGO. BIOGRAFIA PSYCHIATRY. WYDAWNICTWO LITERACKIE, Kraków 2019. Cena 44,90 zł.