Urlop wychowawczy a przeliczenie emerytury
Urodziłam się w 1947 roku i po ukończeniu studiów uniwersyteckich w 1970 r. podjęłam pracę nauczyciela w szkole średniej. W 1985 r. urodziłam córkę i po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego (oraz częściowo wychowawczego) w 1986 r. wróciłam do pracy. W 1987 r. urodziłam drugie dziecko. W 1991 r., po urlopie macierzyńskim i wychowawczym, wróciłam do pracy na ½ etatu, a od 1992 r. na cały etat. W 2002 r. po przepracowaniu 32 lat przeszłam na emeryturę. Podobno pojawiły się nowe przepisy dotyczące obliczeń urlopów wychowawczych i studiów. Czy w opisanej sytuacji mogę starać się o ponowne przeliczenie emerytury?
– Magdalena Wojciechowska (e-mail) Z dniem 1 maja 2015 r., w oparciu o art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 marca 2015 r. „O zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”, do tej ostatniej dodano art. 174 ust. 2a. Na podstawie tego przepisu, „okresy urlopu wychowawczego, okresy urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, okresy innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy – z powodu opieki nad dzieckiem: a) w wieku do lat 4 – w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie – bez względu na liczbę dzieci – do 6 lat, b) na które ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługuje zasiłek pielęgnacyjny – dodatkowo w granicach do 3 lat na każde dziecko” przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty, są traktowane przy ustalaniu kapitału początkowego obecnie jak okresy składkowe. Za każdy zatem rok tego okresu uwzględnia się po 1,3 proc. podstawy wymiaru kapitału początkowego, a nie jak dotychczas po 0,7 proc. podstawy wymiaru.
Wskazana zmiana dotyczy osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. mających wyliczony kapitał początkowy, który w oparciu o ww. nowelizację może być przeliczony. Zmiana ta nie dotyczy osób urodzonych przed 1949 r. (a więc np. Pani), chyba że był dla nich ustalany kapitał początkowy (kapitał początkowy ustala się dla osób urodzonych przed 1.01.1949 r., które kontynuowały ubezpieczenie emerytalne po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego albo pobierały emeryturę przed osiągnięciem tego wieku i po 31.12.2008 r. wystąpiły z wnioskiem o przyznanie emerytury w powszechnym wieku emerytalnym, obliczonej w systemie zdefiniowanej składki).
Wedle art. 2 ust. 1 ww. ustawy z 2015 r., „wysokość emerytury przysługującej w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie art. 24 oraz art. 27, obliczonej z zastosowaniem art. 26 ustawy (...), ustala się ponownie z zastosowaniem przepisów, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą – na wniosek osoby uprawnionej”.
Z kolei zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 5 marca 2015 r. „O zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”, „w sprawach, w których organ rentowy ustalił kapitał początkowy z uwzględnieniem przepisów art. 174 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie niniejszej ustawy, kapitał początkowy ustala się ponownie na wniosek osoby uprawnionej, a jeżeli osoba uprawniona nie wystąpi z takim wnioskiem – przy obliczaniu emerytury na zasadach określonych w art. 26 ustawy wymienionej w art. 1 niniejszej ustawy, jeżeli jest to korzystniejsze dla emeryta”.