To, co nosimy w sobie

Bardzo potrzebna była seria, jaką wydaje warszawska Cyranka. Seria literatury psychologicznej, przede wszystkim dla kobiet, która daje zrozumienie, uwagę i poluzowuje bagaż, który nosimy. „Trzeba być cicho” to historie z domu rodzinnego dwóch kobiet mieszkających w Warszawie, Luny i Miśki. Imiona są tutaj znaczące, bo oddają naturę obydwu bohaterek. Luna jest wycofana, zdystansowana wobec świata, broni swoich granic, nie lubi czułości. Bardzo szczupła, zadbana, minimalistycznie ubrana. Robi doktorat. Jest w małżeństwie z Anglikiem Theo, funkcjonuje w nim jak lunatyczka, w półśnie, i pilnuje, by nie zajść w ciążę. Miśka to mieszkająca w pobliżu kosmetyczka – bardzo kobieca, nosząca się kwieciście. Energią mogłaby obdzielić kilka osób. Wychowuje samotnie 12-letniego syna, jest uwikłana w związek bez przyszłości z żonatym mężczyzną, który przychodzi do niej bez zapowiedzi i równie nagle znika. Luna wychowała się w rodzinie z ojcem alkoholikiem. Matka nigdy nie potrafiła ochronić jej i młodszego syna. Luna latami doświadczała molestowania i lęku, gdy ojciec się upijał. Wszystko rozgrywało się „za siedmioma drzwiami, gdzie mama gotowała, strzelały salwy pokrywek”. Do tego trzeba było bronić młodszego brata, całkiem zdaniem ojca nieudanego, zbyt miękkiego, więc Luna odwracała uwagę od niego, przekierowując ją na siebie. Pozostała czujna, w każdej chwili gotowa do obrony. Z Miśką było trochę inaczej – ojciec odszedł, starał się bywać w życiu dwóch córek, mama stała się dysfunkcyjna, więc musiały sobie radzić same. Miśka zaszła w ciążę w maturalnej klasie z kimś przypadkowym. Do tej pory wchodzi w toksyczne związki. Porzucana, wpada w szał odbijający się na synu. W pewnej chwili drogi obydwu kobiet zejdą się i pozwolą na otwarcie ran.

Agnieszka Jelonek, laureatka nagrody Konkursu Literackiego im. H. Berezy za tom „Babidło”, a za książkę „Koniec świata, umyj okna” Nagrody Literackiej Miasta Radomia, nie pisze brutalnie, raczej poetycko, ale jej zdania mają siłę rażenia i uwalniania emocji.

AGNIESZKA FREUS AGNIESZKA JELONEK. TRZEBA BYĆ CICHO. Wydawnictwo CYRANKA, Warszawa 2022. Cena 35 zł.