Pseudotaksówkarze żerują na tragedii uchodźców z Ukrainy

Kilkaset złotych za przejechanie kilku kilometrów – takich pieniędzy od uchodźców z Ukrainy żądają pseudotaksówkarze z Warszawy. W dodatku robią to całkowicie legalnie. – Słyszałem, że facet przewiózł Ukrainkę z dwójką dzieci z Dworca Wschodniego na Centralny i wziął za to... 700 zł. Wyobraża pan sobie? Dla mnie to nie są ludzie, to po prostu hieny – mówi nam jeden z oburzonych taksówkarzy.

Do Polski trafiło już ponad milion osób uciekających przed wojną w Ukrainie. To w ogromnej większości kobiety z dziećmi. Są przerażone, wycieńczone i często nie wiedzą, co mają ze sobą począć. Okazuje się, że są tacy, którzy żerują na ich krzywdzie.

Chodzi o pseudotaksówkarzy, którzy za przejazdy na krótkich, kilkukilometrowych odcinkach, np. między dwoma dworcami kolejowymi, biorą od zdezorientowanych Ukraińców koszmarne kwoty, całkowicie nieadekwatne do wykonanej usługi. Pierwsza o tej sprawie poinformowała „Gazeta Wyborcza”.

– Słyszałem o takich przypadkach, że facet przewiózł Ukrainkę z dwójką dzieci z Dworca Wschodniego na Centralny i wziął za to... 700 zł. Wyobraża pan sobie? Takie pieniądze. Wziął je od kobiety, która musiała zostawić wszystko i uciekać, żeby ochronić swoje dzieci. Jak dla mnie to nie są ludzie, to po prostu hieny – mówi Onetowi jeden z taksówkarzy, którego zagadujemy przy Dworcu Centralnym w Warszawie.

– Trzeba nie mieć sumienia. Ja nie mam serca wziąć w ogóle pieniędzy od kobiet z Ukrainy. Jeżeli wsiądą do mojej taksówki, wożę je po prostu za darmo i nie biorę od nich pieniędzy, choć one zazwyczaj zachowują się honorowo i chcą zapłacić. Ale przecież to osoby, którym zawalił się właśnie cały świat. Ci, którzy je wykorzystują, to – nie bójmy się tego powiedzieć – to po prostu bandyci – dodaje.

– Ja słyszałem, że jeden taki wziął od Ukraińców 3 tys. euro za dojazd z Warszawy na granicę. Masakra. Za tyle to można kupić samochód i samemu dojechać. Policja zresztą o to nas tutaj na dworcu wypytywała. Poszukiwany jest kierowca jakiegoś czarnego auta. Pewnie taki z szachownicą – mówi nam inny taksówkarz.

Kiedy pytamy o tę szachownicę, wyjaśnia, że to charakterystyczny wzór na samochodzie, po którym można poznać tych „naciągaczy”. – Normalny taksówkarz ma z boku na aucie herb Warszawy, Syrenkę, i numer licencji. Tamci mają pasek z szachownicą, a zamiast Syrenki znaczek z konturami charakterystycznych budynków Warszawy. Do takiego lepiej nie wsiadać. Jak możecie, to ostrzeżcie Ukraińców – apeluje nasz rozmówca.

Jak wielu takich kierowców jeździ obecnie po Warszawie? Nasi rozmówcy podają różne liczby – od kilku do kilkunastu. Pseudotaksówkarze najczęściej „wyłapują” swoje ofiary na Dworcu Centralnym, Wschodnim i Zachodnim. Wiele wskazuje na to, że to zorganizowana grupa, bo wszyscy mają te same symbole na autach. Ich sposób działania jest również zawsze taki sam.

– Parkują samochód przed dworcem, wchodzą do budynku, wybierają przeważnie cudzoziemców, bo ci są mniej zorientowani, po czym zagadują: „Czy nie trzeba taksóweczki?”. Tymczasem to nie są „taksóweczki”. Nie nazywajcie ich taksówkarzami, to bardzo ważne. To tzw. przewozy okazjonalne. Tak to się formalnie nazywa – wyjaśnia nasz rozmówca.

„To są osoby, które nie mają żadnych skrupułów”

Co najbardziej zadziwiające w całej sytuacji: przewoźnicy okazjonalni działają całkowicie legalnie.

– W przypadku policyjnej kontroli wszystko jest okej. Dokumenty, licencja na przewóz osób, wszystko jest. Cennik? Jest. Z przodu, na szybie, słabo widoczny. Oczywiście jest tam umiejscowiony celowo, żeby nikt nie zauważył, ile kosztuje kurs. A jak pan zapyta, ile za kilometr, to odpowiedzą panu np. „złotych dwadzieścia”. Każdy oczywiście usłyszy – tak na logikę – „złoty dwadzieścia”. Taki ich wytrych – mówi nam Szymon Komorowski ze Związku Zawodowego Taksówkarzy „Warszawski Taksówkarz”.

– Patrzę na to z bólem serca, bo przy tym chaosie, który panuje teraz na dworcach, mają możliwość realizowania wielu takich kursów. To są osoby, które nie mają żadnych skrupułów. W dodatku są całkowicie bezkarni. Nawet w momencie, kiedy pan, jako pasażer, poprosi policję o pomoc, to oni powiedzą: „wszystko jest okej, musi pan zapłacić swoje” – dodaje.

– Jest to smutne, ale prawdziwe. Tym bardziej że dopuszczają się tego na ludziach, którzy uciekają przed wojną. Można byłoby jeszcze zrozumieć, gdyby naciągali mnie, pana czy innego Kowalskiego, ale nie obywateli Ukrainy, którzy są po długiej podróży i chcą dojechać do swoich najbliższych – zaznacza Komorowski.

Ja nikogo nie oszukuję

Postanowiliśmy zobaczyć, jak wygląda działanie pseudotaksówkarzy w praktyce. Po zaledwie kilku minutach czekania przed Dworcem Centralnym faktycznie zajechał samochód z opisywaną szachownicą i symbolem na karoserii. Kierowca zaparkował i poszedł na halę z kasami biletowymi. Dziś są tam tysiące uchodźców.

Zanim wrócił, obejrzeliśmy dokładnie jego auto. Za przednią szybą, w lewym dolnym rogu znaleźliśmy cennik. Wynika z niego, że już sam „start” kosztuje 100 zł. Opłata dzienna to 40 zł za km, a w nocy, w soboty i święta przejechany kilometr kosztuje 80 zł. Co ciekawe, poniżej, małym druczkiem, jest napisane, że opłata nocna obowiązuje od północy do 12. I jeszcze dopisek „możliwość negocjacji cen”.

Po chwili pojawia się kierowca. – A o co właściwie chodzi? Ja nikogo nie oszukuję. Mam legalną działalność, mam odpowiednią licencję, płacę podatki jak każdy. Mam po prostu takie ceny. Informacja o nich jest w dwóch miejscach w aucie, w środku też – pokazuje nam miejsca nad szybą na tylnych siedzeniach.

– Taką wybrałem formę działalności. Nie chcę jeździć w korporacjach taksówkarskich, bo oni to dopiero okradają ludzi swoimi prowizjami – dodaje.

Kiedy mówimy, że wprowadza ludzi w błąd, „udając” taksówkę, odpowiada: – Nie. Bo ja nigdzie nie mam napisane, że jestem taksówką. Jestem przewoźnikiem. Jeszcze raz podkreślam – działam zgodnie z prawem. Wożę ludzi zgodnie z cennikiem – mówi.

Policja: nie mamy takich zgłoszeń

O komentarz do sprawy wykorzystywania Ukraińców przez takich przewoźników poprosiliśmy stołeczną policję.

– Nie mamy żadnych nowych zgłoszeń w takich sprawach. W okolicach dworców od kilku dni zwiększone są służby policjantów. Ponadto na bieżąco w okolicach dworców funkcjonariusze wydziału ruchu drogowego realizują działania pod kątem przewozu osób – mówi Onetowi nadkom. Sylwester Marczak, rzecznik Komendy Stołecznej Policji.

W takim samym tonie wypowiada się podinspektor Marta Tabasz-Rygiel, rzecznik prasowa podkarpackiej policji, która monitoruje sytuację na granicy.

– Zgłoszeń jako takich nie ma, ale jesteśmy oczywiście wyczuleni na tę kwestię. Namawiamy, aby korzystać ze zorganizowanych form transportu i ostrzegamy, aby uważać na propozycje ze strony prywatnych przewoźników. Mamy świadomość, że mogą pojawić się osoby, które będą chciały żerować na tej tragedii – wyjaśnia.

Możliwe, że ofiary nieuczciwych przewoźników boją się iść na policję, godzą się na te kwoty albo po prostu nie chcą wikłać się w długotrwałe sprawy sądowe, nie wiedząc, ile czasu zostaną w Polsce i jak potoczy się dalej ich życie.

– Te sprawy są wyjątkowo skomplikowane. Bo te firmy działają legalnie, a o stawkach teoretycznie informują na naklejkach na autach. Każda taka sprawa jest inna, każda jest rozpatrywana indywidualnie i ostatecznie kończy się zazwyczaj na drodze cywilno-prawnej – tłumaczy Sylwester Marczak.

„Wystarczy wprowadzić cenę maksymalną za kilometr”

Czy coś może się zmienić w tej sprawie w najbliższym czasie? Szymon Komorowski twierdzi, że jest przygotowywana ustawa, która może nieco ograniczyć działalność pseudotaksówkarzy.

– Wystarczy wprowadzić cenę maksymalną za kilometr. To już będzie coś. W porozumieniu z innymi organizacjami przeprowadziliśmy też w tej sprawie kampanię informacyjną na Dworcu Wschodnim, bo tam było ich najwięcej. Czas pokaże, jaki będzie tego efekt – wyjaśnia.

Warto dodać, że wiele korporacji taksówkarskich w Warszawie rozwozi pasażerów z Ukrainy nieodpłatnie. Np. FREE NOW za pośrednictwem organizacji pomocowych oferuje darmowe przejazdy do rodzin goszczących uchodźców lub ośrodków.

– Ja dla przykładu miałem w piątek taką sytuację, że odbierałem z hotelu przy rondzie Daszyńskiego kobietę z córką. Nie mówiły ani po polsku, ani po angielsku. Zapytałem tylko: „Skąd panie są?”. Usłyszałem: „Z Ukrainy”. Nie wziąłem za przejazd żadnych pieniędzy – mówi Szymon Komorowski.

– Mimo że jesteśmy niekoniecznie lubianą branżą, to w takich sytuacjach kryzysowych staramy się pomóc na tyle, na ile możemy – dodaje.