Po ukraińsku o ludziach
Kateryna Babkina, pochodząca z Iwano-Frankiwska pisarka, poetka i dziennikarka, na początku swojej książki zamieściła wierszowaną wypowiedź, w której obiecała dać uwagę wszystkim. Cicho w pokoju i na dworze, nocna lampka nad tobą płonie./Jesteś teraz przejrzysty, lekki, mniejszy niż owad, subtelniejszy od rosy, niczyj/ruszaj, potoku; rośnij, orzechu; do tego, co na górze jest, doleć,/nie zapomnij o nikim, nikogo nie pomiń i za wszystkimi się wstaw bez różnicy. Ten poetycki wstęp do zbioru siedmiu opowiadań sam w sobie jest tak przemyślany i piękny, że już dla niego warto sięgnąć po książkę. Ponadto rzeczywiście, jak Babkina zapowiedziała na początku tomu, tak zrobiła – poświęciła go różnym, czyli wszystkim ludziom. Żeby o nich opowiedzieć, do każdej osoby dobrała klucz, przez co wszystkie opowieści brzmią wyjątkowo.
Zaczęła od ojca i słowa „adidasy”, bo bez względu na kontekst, nawet leżąc już w szpitalu i czekając na śmierć, powtarzał jej: „noś adidasy”. Wytrychem do dziadka była maszyna do szycia. Kiedy oślepł na wojnie i nie mógł już wykonywać pracy zawodowej, polubił maszynę do szycia i szył na niej swojej wnuczce sukienki. Było to ich porozumienie. Nawet gdy Nastka dorosła i wolała nosić dżinsy i sweter, dziadek dalej szył. Nie wyrzuciłam żadnej z tych sukienek, tyle ślepej miłości i niezrozumiałej pamięci w nich pozostało. Opowiadanie trzecie jest o przyjaciółce z dzieciństwa, serdecznej, z którą posadziły orzech pod blokiem. Potem Lidkę ukąsił kleszcz i przechorowała siedem lat, aż zmarła. Opiekowała się nią siostra, która często prosiła koleżankę, żeby odwiedziła chorą. Nigdy tego nie zrobiła, bała się, że i ją tam kleszcze obejdą... Po latach patrzy przez okno na wysoki orzech i widzi na nim Lidkę, jak macha nogami i śmieje się do niej. Mierzy się z myślami o sobie i czeka, aż jak Lidka zmarnieje, wyschnie od środka i pójdzie do niej. Na uwagę zasługują też opowiadania o ludziach w bardzo sędziwym wieku i o małżeństwie. Wszystkie – może nie do końca równe – polecam. Przejmująca to lektura.
AGNIESZKA FREUS KATERYNA BABKINA. SZCZĘŚLIWI NADZY LUDZIE. Przeł. Bohdan Zadura. Wydawnictwo WARSZTATY KULTURY, Lublin 2017. Cena 32 zł.