Uczenie się śmierci

Ewa Ewart, reporterka i dokumentalistka telewizji BBC, zapytała o śmierć osoby, które w pracy zawodowej obcują z nią na co dzień, i tych, którzy od lat zgłębiają ten temat. Lekarze, psychologowie, psychiatrzy, duchowni, ci, którzy uprawiają sporty ekstremalne lub praktykują medytację. Profesjonaliści, ludzie z powołaniem, pasjonaci. Wspólnie, w dziesięciu pogrupowanych tematycznie rozmowach, zastanowili się nad tym, czym jest śmierć, czy końcem wszystkiego, czy częścią jakiegoś cyklu. Jeśli tak, to dokąd zmierzamy i co się dzieje z naszym umysłem, świadomością i duchowością. Czy można przygotować się do umierania i co to jest dobra śmierć. Jest dział o samobójstwie, ważny dziś temat, ponieważ co roku na ten krok decyduje się 5 tysięcy osób. Halszka Witkowska, suicydolog, opowiada o zainicjowanej kampanii „Życie warte jest rozmowy” i serwisie pomocowym www.zwjr.pl. Kasia Kowalska, wokalistka i producentka muzyczna, mówi o drodze wychodzenia z nałogu i depresji w bardzo trudnych przypadkach metodą terapii ayahuascą, rośliną psychoaktywną. Jest rozdział o osobach, które poprzez świadome śnienie próbują przechodzić na drugą stronę. Są rozmowy o nieśmiertelności duszy, czyli reinkarnacji, właściwej buddyzmowi i hinduizmowi, ale w kulturze Zachodu rozważanej już m.in. przez Pitagorasa. W to, że jest w nas pewna część, która nigdy nie umiera, bo jest formą energii, która przybiera nową postać, wierzą również duchowo rozwinięci ateiści. Tanatoterapeuta Sebastian Minor ujmuje to tak: Śmierć i życie to nie są dwie rzeczywistości. Nie ma życia bez umierania, nie ma umierania bez życia. Jeśli afirmujemy życie, afirmujemy śmierć. Kiedy afirmujemy śmierć, afirmujemy życie. Polarnik Marek Kamiński mówi Ewart: Dla mnie tak właśnie jest: życie i śmierć to nawet nie są dwa etapy, to dwa stany tego samego. Czegoś większego niż my. Poruszający jest rozdział o umieraniu dzieci w hospicjach. Zostawia niezatarty ślad.

Wszystkie dialogi są wartościowe, szczególnie ze względu na codzienne w ostatnim czasie bliskie obrazy śmierci. Mogą być impulsem do dalszych poszukiwań.

AGNIESZKA FREUS EWA EWART. ROZMOWY ZE ŚMIERCIĄ. Wydawnictwo CZERWONE I CZARNE, Warszawa 2022. Cena 39,90 zł.