Zwrot nakładów na nawozy
W kwietniu 2008 r. zawarliśmy z mężem umowę notarialną wstępną na zakup nieruchomości rolnej. W umowie zawarto datę 1.06.2010 r. jako zobowiązanie do sprzedaży i wydania nieruchomości w posiadanie, co też nastąpiło. Niestety – w tajemnicy przed nami – ówczesny właściciel oddał część gruntu w dzierżawę zawartą na okres 5 lat (z datą pewną) innemu użytkownikowi i on uprawiał ziemię od 2008 do 2010 r. W 2010 r. wypowiedzieliśmy umowę; nie robiono żadnych problemów – jedynie lakonicznie dzierżawca stwierdził, że wysiał wapno i powinnam mu zwrócić pieniądze. Niczego takiego nie zrobiłam i niedawno ponownie zażądał zapłaty. Wydaje mi się to trochę absurdalne – zbierał plony przez 3 lata, wszedł w posiadanie dzierżawy bez naszej wiedzy. Chciałabym to zakończyć – jak mam postąpić?
Po prostu odmówić zapłaty. Przede wszystkim – nawet przy założeniu, że zapłata była należna – to roszczenie byłego dzierżawcy o zwrot nakładów na zasiewy dawno uległo przedawnieniu i w razie sporu ten zarzut należy podnosić przede wszystkim.
Ponadto nie można wykluczyć, że opisane roszczenie po prostu nie powstało, jeśli nawożenie gruntu było obowiązkiem dzierżawcy. Przykładowo w wyroku z dnia 20 lutego 2015 r. (sygn. I ACa 805/14) Sąd Apelacyjny w Białymstoku, rozpoznając jedną ze spraw, zauważył, że „nawożenie przez powoda dzierżawionych od pozwanego gruntów w czasie korzystania przez niego z tych gruntów było obowiązkiem powoda, przewidzianym tak w łączącej strony umowie dzierżawy, jak i art. 696 k.c. W umowie stron (...) powód zobowiązał się bowiem do utrzymywania przedmiotu dzierżawy w dobrej kulturze rolnej, zaś według art. 696 k.c. dzierżawca powinien wykonywać swoje prawo zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki. Nawożenie dzierżawionych gruntów stanowi zatem nakład konieczny na te grunty, a nie ulepszenie dzierżawionych gruntów, a zatem (...) na podstawie art. 676 k.c. w zw. z art. 694 k.c. dzierżawca może żądać zapłaty sumy odpowiadającej wartości dokonanych przez niego, a zatrzymanych przez wydzierżawiającego ulepszeń dzierżawionej rzeczy w chwili zwrotu rzeczy”.