Młodzi odchodzą z Kościoła

Nr 103 – 104 (25 – 26 V). Cena 3,90 zł

Od 2019 roku obserwujemy gwałtowny spadek praktyk religijnych wśród młodych Polaków. Zjawisko w większym stopniu dotyczy młodych kobiet niż mężczyzn – powiedział socjolog z UW prof. Krzysztof Kosela. Przyczyny to m.in. skandale seksualne duchownych, zmiany w strukturze rodziny i sprzeciw wobec zmiany przepisów aborcyjnych.

Prof. Kosela poinformował, że w latach 1989 – 2021 wśród młodych Polaków nastąpiła gwałtowna laicyzacja. „Z raportu Młodzi Polacy w badaniach CBOS 1989 – 2021 wynika, że w grupie wiekowej 18 – 24 lata odsetek osób deklarujących wiarę spadł z 93 proc. w 1992 roku do 71 proc. w 2021 roku” – powiedział rozmówca. Dodał, że jednocześnie wśród najmłodszych badanych wzrósł odsetek osób deklarujących, że są niewierzące – z 6,7 proc. w roku 1992 do 28,6 proc. w roku 2021. „Widać, że zaszła gwałtowna zmiana, i to w ostatnim okresie” – ocenił.

Według prof. Koseli zmiana, choć nie tak gwałtowna, jest widoczna również w starszych rocznikach. „W grupie wiekowej 25 – 34 lata te spadki są nieco mniejsze” – zaznaczył. Poinformował, że w 1992 roku 94 proc. badanych z tej grupy deklarowało, że należy do osób wierzących. W roku 2021 było to już 82 proc.

Podkreślił, że jeszcze większe zmiany dotyczą deklaracji udziału w praktykach religijnych. W grupie wiekowej 18 – 24 lata regularne praktyki religijne, czyli udział w mszy świętej co najmniej raz w tygodniu, deklarowało w 1992 roku 69 proc., podczas gdy w 2021 roku już tylko 23 proc. Tymczasem brak praktyk religijnych w 1992 roku deklarowało 7,9 proc. osób z tej grupy wiekowej, a w roku 2021 – 36 proc. Zastrzegł, że w starszych grupach wiekowych spadki są minimalne.

Prof. Kosela wyjaśnił, że wyraźne tąpnięcie w tej kwestii zaczęło się w roku 2019 i od tego czasu utrzymuje się trend spadkowy. Według socjologa jest to spowodowane m.in. masowymi protestami wywołanymi przez zmianę regulacji prawnych w kwestii aborcji.

Dodał, że kolejnym czynnikiem, który przyczynił się do tego, była pandemia, a ostatnim – wybuch wojny w Ukrainie.

Istotnym elementem jest, zdaniem socjologa, także pogłębianie się konfliktu politycznego, co sprzyja polaryzacji postaw religijnych. „Według analiz prof. Mirosławy Grabowskiej wraz z trwaniem ostrej politycznej rywalizacji wyborcy partii prawicowych coraz częściej deklarowali się jako osoby wierzące i praktykujące, a wyborcy partii liberalnych i lewicowych jako osoby niewierzące i niepraktykujące” – mówił.