Ulga mieszkaniowa w podatku od spadku

Po wuju odziedziczyłem 1/3 mieszkania (odrębna własność z księgą wieczystą) o powierzchni 126 mkw. Jaki podatek od spadku będę musiał zapłacić? Mieszkanie nie było remontowane od końca lat 40. Od lat jestem zameldowany w tym mieszkaniu na pobyt stały. Nie mam prawa do innego lokalu mieszkalnego. Jak wycenić mieszkanie do podatku spadkowego? Czy mogę skorzystać z jakiejś ulgi?

– Piotr Górski (e-mail) Wedle przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. O podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1043) jako zstępny rodzeństwa spadkodawcy należy Pan do II grupy podatkowej (art. 14 ust. 3 pkt 2). Kwota wolna od podatku dla tej grupy wynosi 7276 zł (art. 9 ust. 1 pkt 2). Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następujących skal: nadwyżka do kwoty 10 278 zł – 7 proc.; nadwyżka w kwocie ponad 10 278 zł do kwoty 20 556 zł – 719,50 zł + 9 proc. od nadwyżki ponad 10 278 zł; nadwyżka ponad 20 556 zł – 1644,50 zł + 12 proc. od nadwyżki ponad 20 556 zł. Wartość odziedziczonego udziału w mieszkaniu należy wycenić według jego ceny rynkowej.

Odnośnie do ulgi, to zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 2, „w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 mkw. powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału”.

Powyższa ulga przysługuje osobie, która łącznie spełnia następujące warunki:

1) w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym – lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium takiego państwa;

2) nie jest właścicielem innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nim, przeniesie własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

3) nie przysługuje jej spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekaże je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

4) nie jest najemcą lokalu lub budynku lub będąc nimi, rozwiąże umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

5) będzie zamieszkiwać, będąc zameldowana na pobyt stały, w nabytym lokalu lub budynku i nie dokona jego zbycia przez okres 5 lat:

a) od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku;

b) od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.