Proszę wstać! Nauka idzie!
Na serce: żelowe rusztowanie
Przedmiot sprawy: Badacze od wielu lat szukają sposobów na wprowadzenie nowych komórek do uszkodzonego serca w celu jego naprawy i ochrony przed postępującą niewydolnością. Naukowcy z University of Manchester opracowali biodegradowalny żel, który nie tylko ułatwia dostarczenie komórek bezpośrednio do serca, ale też stanowi potencjalnie nową generację terapii naprawiających uszkodzenia spowodowane m.in. zawałem. Żel składa się z peptydów i jest rusztowaniem dla wprowadzonych komórek do wzrostu nowej tkanki. Wprowadzony do serca myszy zanikał w ciągu dwóch tygodni i nie prowadził do zaburzenia pracy organu. (PRJ)
Orzeczenie: Bezpieczny sposób na serce jak dzwon.
Obiecujący: filtr
Przedmiot sprawy: Ograniczenie emisji dwutlenku węgla to jedno z największych wyzwań polityki klimatycznej całego świata. Amerykańscy naukowcy odkryli sposób na jego wychwytywanie wprost z powietrza. Stworzyli nowy rodzaj filtra, łącząc bawełnianą tkaninę z anhydrazą węglanową – enzymem naturalnie występującym w ludzkim organizmie. Używając chitozanu (substancji wykorzystywanej w medycynie), „przymocowali” enzym do powierzchni materiału, a następnie przeprowadzili szereg eksperymentów z wykorzystaniem mieszaniny powietrza składającego się z azotu i dwutlenku węgla. Okazuje się, że skuteczność nowego filtra wynosi 52 proc., a przy użyciu dwóch „warstw” wzrasta niemalże do 82 proc.! Wstępne wyniki są na tyle obiecujące, że planowane są dalsze badania. (MM)
Orzeczenie: Teraz tylko czekamy, aż przemysł modowy połączy siły z nowoczesną technologią.
Oskarżone: palenie a łamliwość kości
Przedmiot sprawy: Dokładna analiza ponad 30 tys. przypadków złamania kości, które były publikowane na przestrzeni ostatnich 30 lat, wykazała, że jednym z ważnych czynników zwiększających ryzyko złamań jest palenie. Dotyczy to zwłaszcza mężczyzn, którzy zresztą statystycznie palą więcej niż kobiety. Ryzyko złamań u palaczy jest aż o 37 proc. wyższe, co również wiąże się z częstszym występowaniem osteoporozy. Chociaż wpływ palenia na kości nie jest do końca wyjaśniony, uważa się, że związki zawarte w papierosach zmniejszają zdolność kości do absorbowania witaminy D i wapnia, ważnych w procesach mineralizacji. Ponadto nikotyna zakłóca prawidłowe procesy naprawcze, co także może powodować większą wrażliwość na złamania. (MK)
Orzeczenie: Lista oskarżeń papierosów się wydłuża.
Wczesna diagnoza: choroba Parkinsona
Przedmiot sprawy: Koszmary senne mogą być wczesnym ostrzeżeniem o chorobie Parkinsona – donoszą w swoich najnowszych badaniach brytyjscy naukowcy z University of Birmingham. Zespół uczonych wykorzystał dane z dwunastu lat otrzymane od 3818 mężczyzn w sile wieku, którzy wypełniali wiele kwestionariuszy, a jeden zawierał pytanie o jakość snu. Po przeanalizowaniu danych okazało się, że osoby doświadczające częstych koszmarów sennych były dwukrotnie bardziej narażone na późniejszą diagnozę choroby Parkinsona niż te, które miały złe sny sporadycznie. Naukowcy sugerują, że koszmary mogą wskazywać na początki choroby Parkinsona, której wczesna diagnostyka jest istotna. (PRJ)
Orzeczenie: Czyżby umysł ostrzegał nas w snach o następujących w nim zmianach?
Wyśledzone: pestycydy
Przedmiot sprawy: Z najnowszych raportów wynika, że nawet połowa owoców sprzedawanych w UE zawiera pozostałości pestycydów wpływających negatywnie na zdrowie ludzi. Być może niedługo klienci będą mogli sami sprawdzić w sklepie, które produkty wybrać. Badacze ze Szwecji opracowali niedrogi, maleńki czujnik, który zaledwie w pięć minut wykrywa szkodliwe substancje znajdujące się na powierzchni owoców. Za pomocą technologii natryskiwania płomieniowego z użyciem cząsteczek srebra i techniki spektroskopowej SERS udało im się stworzyć niezawodny detektor wskazujący niebezpieczne cząsteczki na poziomie molekularnym. Nanoczujnik charakteryzuje się wysoką trwałością, dzięki czemu istnieje możliwość jego produkcji na dużą skalę, co będzie weryfikowane w dalszych badaniach. (MM)
Orzeczenie: Nadchodzi era innowacyjnych zakupów.
Pożyteczny: śluz
Przedmiot sprawy: Candida albicans to gatunek drożdży powszechnie występujących w ludzkim układzie pokarmowym. O ile ich nadmiar może powodować grzybicę jamy ustnej czy pochwy, to naprawdę niebezpieczne stają się, gdy z formy jednokomórkowej przejdą w formę strzępkową, która produkuje toksyny i w stosunkowo szybkim tempie może się rozprzestrzenić po całym organizmie. Na szczęście ludzkie ciało ma naturalne mechanizmy obronne, które u większości osób skutecznie zapobiegają tej katastrofie. Najnowsze badania wykazały, że zawdzięczamy to mucynom – białkom śluzu pokrywającym nasz układ pokarmowy, oddechowy czy rozrodczy. A dokładniej – pewnym glikanom, czyli skomplikowanym „drzewkom” cukrowym znajdującym się na powierzchni mucyn. Specyficzne glikany wchodzą w interakcje z grzybami i przeprogramowują ekspresję ponad 500 genów C. albicans, co „wyłącza” im możliwość przemiany w groźną formę strzępkową. (SS)
Orzeczenie: Następny dowód na to, że ciało potrafi się samo obronić, jeśli mu tylko nie przeszkadzamy.
Rozszyfrowany: mózg po kawie
Przedmiot sprawy: Kofeina jest najpowszechniej spożywaną substancją psychoaktywną na świecie. Mimo to dokładny mechanizm jej działania na mózg nie jest w pełni jasny. Francuscy naukowcy przyjrzeli się mu na modelu mysim. Przez dwa tygodnie podawali gryzoniom wodę nasyconą kofeiną albo samą wodę. Następnie sprawdzali aktywność genów w hipokampie. Okazało się, że różne typy komórek w mózgu gryzoni, którym podawano kofeinę, miały zmienioną aktywność genów. Kofeina prowadziła do poprawy sygnału w stosunku do szumu podczas kodowania informacji poprzez dostrojenie genów zaangażowanych w metabolizm przy jednoczesnym zwiększeniu aktywności tych odpowiedzialnych za przesyłanie informacji pomiędzy neuronami. Niektóre z tych zmian utrzymywały się nawet po odstawieniu kofeiny na dwa tygodnie. (KR)
Orzeczenie: Kawosze mają kolejne usprawiedliwienie dla swojego ulubionego nawyku.
ZUZANNA KACZMARSKA i Naukowy Wydział Śledczy nauka@angora.com.pl Źródła: Phys.org, Science Daily, EurekAlert!, Technology.org, Nature