Ironicznie o smutku

SHALINI BOLAND. ŻONA (THE WIFE). Przeł. Dorota Malina. WYDAWNICTWO LITERACKIE, Kraków 2022. Cena 39,90 zł.

Bohaterka „Pustostanów” mieszka w częściowo opuszczonej kamienicy na warszawskiej Pradze. Jest bezrobotna i głównie obserwuje świat zza kuchennego okna. Ma dużo czasu, żeby plądrować mieszkania po zmarłych sąsiadach i wyszukiwać potrzebne jej ubrania, sprzęty i jedzenie pozostawione w lodówkach czy wręcz na stole. Czasami trafia się jakaś fucha; opiekowanie się chorym psem i motywowanie go, żeby nie umierał albo pozowanie w legginsach seniorom z uniwersytetu trzeciego wieku. Wyjście z mieszkania może być jednak niebezpieczne, gdy na przystanku tramwajowym spotka się nieznanego mężczyznę, który naciśnie palcem wskazującym prawej ręki lewą pierś, żeby sprawdzić, czy... sutki są prawdziwe.

„Kiedy mój smutek osiąga taki poziom, że aż boli mnie brzuch, to żeby o tym nie myśleć, wlewam sobie wodę utlenioną do ucha. Wtedy znikają już niemal wszystkie myśli i emocje; w głowie włącza się szum i jest to tak głębokie doświadczenie akustyczne, że nie pozostawia miejsca na inne wrażenia” – zwierza się czytelnikom narratorka.

W każdym z opowiadań jej monolog to bystro płynący strumień świadomości, dający obraz kobiety nadwrażliwej i wycofanej, szukającej pomysłu na zagospodarowanie się w iluzorycznej codzienności.

Bardzo oryginalny świat wykreowała w debiutanckiej książce Dorota Kotas. Intrygujący, niepokojący, metaforyczny, ale też głęboko osadzony w rzeczywistości. Autorka potrafi jednak w swojej narracji smutek, bezradność i nudę połączyć z ironią i surrealizmem.

JACEK BINKOWSKI DOROTA KOTAS. PUSTOSTANY. Wydawnictwo NIEBIESKA STUDNIA, Warszawa 2021. Cena 32 zł.