Na początku był Błażej

Uprzejmie proszę o podanie, skąd się wywodzi nazwisko Błachnio. Mój kuzyn pochodzący z okolic Garwolina, nieżyjący już malarz Henryk Błachnio, mający w dorobku Nagrodę im. Cybisa, prawdopodobnie doszedł do tego, iż nazwisko to ma ukraińskie pochodzenie, ale nie jestem pewna.

Daniela Błachnio, Łódź Pani Danielo, nie – nazwisko Pani nie ma śladu ukraińskiego, jest polskie, bowiem powstało od imienia Błażej, znanego w Polsce od XIII wieku. Pochodzi z tego źródła wiele istniejących do dziś nazwisk, m.in.: Błachacz, Błachaniec, Błachowiak, Błachula, Błachucki, Blaut czy Bławut. Współcześnie w bazie PESEL znajdujemy 1493 nazwiska Błachnio.

I kilka odpowiedzi udzielonych Czytelnikom:

Pan Władysław i jego żona Emilia zwrócili się z pytaniem o kilka nazwisk występujących w ich rodzinie. Pierwsze z nich, Mojek, ma zaskakująco długi rodowód, bowiem po raz pierwszy zanotowano je w dokumentach w 1203 roku!

A powstało oczywiście od podstawy mój, jak w zaimku mój albo w dawnych imionach złożonych, np. Mojmir. Pochodzi z tego źródła wiele polskich nazwisk do dziś używanych, jak np. Mojak, Mojko, Mojoch, Mojsza, Moyka, Mojszyk, Mójta, Mojski, Mujak, Mujnik, Mujowicz. W bazie PESEL jest 226 nazwisk Mojek. Drugim nazwiskiem jest Nagaś, którego źródłosłów jest oczywisty – to przymiotnik nagi. Dziś w bazie PESEL występują 52 takie nazwiska.

Wreszcie nazwisko Kolisz, o którym już pisaliśmy w tym miejscu, odimienne, utworzone od imienia Kalikst, znanego w polszczyźnie od XIII wieku, a pochodzącego od greckiego przymiotnika kallistos – bardzo piękny. Niewykluczone też pochodzenie odczasownikowe – od kolić, czyli żgać, uderzać, ranić. Istnieje dziś 97 nazwisk Kolisz i całkiem sporo odmiennych.

Pan Jan Lewandowski z Olszyny pyta nas o powód powojennej zmiany swego rodowego nazwiska Kurosad na Kurasiewicz. Nie potrafię na to pytanie odpowiedzieć. Przepraszam, ale to zadanie dla genealoga. Warto zajrzeć do archiwów rodzinnych albo popytać wśród najstarszych krewnych.

JAN CHRYZOSTOM PRZYDOMEK

henryk.martenka@angora.com.pl http://nazwisko.blogspot.com

W nawiązaniu do „Tajemniczy termin: etnonim” -– wreszcie moja żona uzyskała odpowiedź na pytanie, skąd w Goszczanowie „wzięła” się jej babcia Ludwika Saganowska, o kruczoczarnych włosach i śniadej cerze, w sytuacji kiedy w tym Sieradzkiem – wszyscy o lnianych włosach. W tym Sieradzkiem sagan to okopcony garnek żeliwny do gotowania na otwartym palenisku lub w zagłębieniu piecyka nakrywanym fajerkami. Pozdrawiam, Stanisław Bruździak

Bruździak zamiast Bruziak (od bruzia, czyli mąki z dzikiego prosa). Nazwisko Bruździak od funkcji we dworze polegającej na odkładaniu przez fornala lub włodarza pierwszej skiby na polu podczas rozpoczynania orki. Moi przodkowie – w dobrach Biernackich w Małkowie i Bartochowie na początku XIX wieku. Ustalenie (zmiana) nazwiska na podstawie rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych z 1918 r. Pozdrawiam.