Jan Szyszko wycinał Puszczę – stawiają mu pomnik
Ekologiczne Forum Młodzieży buduje pomnik byłego ministra środowiska Jana Szyszki. Stanie tam, gdzie kilka lat temu w proteście przeciw wycince Puszczy Białowieskiej ekolodzy zorganizowali blokadę maszyn drwali. Pieniądze na budowę organizacja nazywana młodzieżówką Szyszki dostała od Fundacji KGHM. Pomogły też Lasy Państwowe.
Czerlonka. Mała, cicha wieś w Puszczy Białowieskiej na terenie chronionym przez UNESCO. Latem 2017 r. zrobiło się o niej głośno w Polsce i na świecie. W proteście przeciwko gigantycznej wycince drzew w okolicznych lasach ekolodzy przypięli się łańcuchami do ciężkiego sprzętu drwali. Zostali spacyfikowani przez policję, ale ich akcja przyczyniła się do tego, że sprawą w przyspieszonym trybie zajął się Trybunał Sprawiedliwości UE i nakazał polskiemu rządowi wstrzymanie wyrębu. A gdy to nie podziałało – zagroził karami finansowymi. Jak dowiedziała się Wirtualna Polska, to właśnie w Czerlonce ma stanąć niebawem pomnik prof. Jana Szyszki.
To on, jako minister środowiska w rządzie PiS, zezwolił na wycinkę Puszczy Białowieskiej. Przekonywał przy tym, że Puszcza to właściwie dzieło ludzi i że tylko drwale mogą uratować ją przed ekspansją korników. Afera wokół wyrębu zakończyła jego karierę polityczną. Po rekonstrukcji rządu w styczniu 2018 r. stracił fotel ministra. Zmarł w październiku 2019 r.
Pomnik na cześć byłego ministra postawi w Czerlonce Ekologiczne Forum Młodzieży, nazywane kiedyś młodzieżówką Szyszki. Powstało z inicjatywy księdza Tomasza Duszkiewicza – towarzysza polowań Szyszki i szarej eminencji Lasów Państwowych. Organizacja miała być początkowo „społeczną” przeciwwagą dla obrońców Puszczy Białowieskiej, dziś chce walczyć ze wszystkimi „ekoterrorystami” (jak ks. Duszkiewicz nazywa obrońców przyrody). Jej motto to: „Czyńcie sobie ziemię poddaną. Przyroda ma służyć człowiekowi”.
Według ustaleń Wirtualnej Polski Ekologiczne Forum Młodzieży ma już pieniądze na budowę monumentu upamiętniającego Szyszkę. Jeszcze w lutym 2021 r. organizacja wystąpiła do fundacji kontrolowanego przez państwo koncernu KGHM Polska Miedź o „dofinansowanie budowy pomnika, którego częścią będą dwie postacie w osobie pierwszego Dyrektora lasów Adama Loreta oraz Prof. Jana Szyszko”. Uzasadniała, że obaj działali „na rzecz ochrony środowiska i ochrony łowiectwa”.
Dwa dni po otrzymaniu wniosku Fundacja KGHM przyznała Ekologicznemu Forum Młodzieży dotację – 163 695 zł. Dokładnie tyle, ile – według wyliczeń EFM – ma wynieść koszt budowy pomnika. Monument upamiętniający Jana Szyszkę i Adama Loreta stanie przy kaplicy, którą od kilku lat buduje Ekologiczne Forum Młodzieży.
Jak deklarował ks. Duszkiewicz, ma to być miejsce, gdzie będzie można „kontemplować i głosić całemu światu ideę”, że to człowiek jest najważniejszy ze wszystkich stworzeń i „przyroda powinna służyć właśnie człowiekowi”. I gdzie leśnicy oraz myśliwi zostaną zawierzeni Matce Boskiej Fatimskiej. Uroczyste otwarcie kaplicy przewidywane jest na 2024 rok, w 100-lecie Lasów Państwowych. To głównie z pieniędzy Lasów finansowana jest budowa kaplicy.
Jak ujawnili dziennikarze Onetu i „Gazety Wyborczej”, Ekologiczne Forum Młodzieży kilkakrotnie zwracało się o finansowe wsparcie tej inwestycji do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku. Od 2018 r. do lata 2021 r. nadleśnictwa przelały na konto EFM co najmniej 217,5 tys. zł. Najwięcej (aż 50 tys. zł) wyłożyło Nadleśnictwo Augustów, którego szef Wojciech Szostak zasiada we władzach Ekologicznego Forum Młodzieży.
Organizację wspierały jednak nie tylko nadleśnictwa podlegające RDLP w Białymstoku. Jak ustaliła Wirtualna Polska, kilka nadleśnictw z obszaru działania RDLP w Toruniu w latach 2018 – 2019 przekazało jej 60 tys. zł. Nadleśnictwa podlegające RDLP w Szczecinie w latach 2021 – 2022 wsparły EFL kwotą 18 tys. zł. Nadleśnictwa nadzorowane przez RDLP w Lublinie w 2019 i 2021 r. wyłożyły łącznie 16 tys. zł, a nadzorowane przez RDLP w Olsztynie – 9 tys. zł w 2021 r. Znaczna część z tych kwot miała zostać przeznaczona na budowę kaplicy w Czerlonce.
Dotacje na rzecz Ekologicznego Forum Młodzieży mogły przekazywać także nadleśnictwa z innych rejonów Polski (łącznie w całym kraju jest ich 429). W odpowiedzi na pytania Wirtualnej Polski pięć Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych (z Warszawy, Krosna, Radomia, Zielonej Góry i Białegostoku) stwierdziło jednak, że nie ma możliwości sprawdzenia, czy podlegające im nadleśnictwa udzielały komuś wsparcia finansowego. Trzy RDLP (Gdańsk, Katowice, Kraków) w ogóle nie udzieliły nam odpowiedzi. Tylko pięć zadeklarowało, że nadleśnictwa z ich obszaru nie wspierały EFM (...).