Nie wszystko jest z importu
Panie Janie, dziadek mój godność tę nosił. Niestety, zginął tragicznie na morzu, nie dane było mi nawet Go poznać. Według wywiadów mej świętej pamięci Babci nazwisko Podgrudny mogło pochodzić ze Szwecji, choć nie widzę związku. Może Pan wie coś więcej? Kamil Podgrudny
Panie Kamilu, Babcia – ważna sprawa, ale racji tu akurat nie miała. Nazwisko jest polskie i pochodzi od określenia topograficznego. Jest złożeniem przyimka pod i rzeczownika gród, a zatem nazywa kogoś, kto mieszkał na podgrodziu, pod grodem. Alternatywna pisownia Podgródny wyraźniej wskazuje ten rodowód. Podobnie Podkamienny, Podkarczemny, Podlas czy Podmokły, że poprzestanę na jednym tylko przyimku. W licznych nazwiskach Polaków topografia jest wyraźna, wskazuje miejsce osiedlenia. Nabrzeżny to ten, co osiadł na brzegu (rzeki, jeziora, morza). Podmiejski – wiadomo. Podgórski to człek mieszkający pod jakąś górą (wzgórzem), a ten, co za wzniesieniem – to
Zagórski. Odważny, kto chałupę sklecił wysoko – to Nagórny. E. Breza zalicza do tego modelu etymologicznego takie nazwiska, jak: Podedworny, Zastawny, Zabłotny, Przykościelny czy Nakonieczny (to ten, co mieszka na końcu wsi). Dlatego nazywamy takie nazwiska odtopograficznymi. Współcześnie, jak podaje baza PESEL, nazwiska Podgrudny używa 131 Polaków.
Drogi Panie Henryku, nikt w rodzinie nie potrafi wskazać, skąd wzięło się nasze nazwisko. Lata temu ktoś stwierdził, iż ma etymologię tatarską, mongolską (Ułan Bator)... Będę wdzięczny za rozszyfrowanie jego pochodzenia, jakiekolwiek by ono było.
Tomasz Batarowicz Zgadzam się z Panem, bo prostą ścieżkę etymologiczną znaleźć niełatwo. Podstawą zdaje się być apelatyw bat, ale... biorąc nazwisko na słuch i powtarzając je, słyszymy w nim wschodnie (ale niezbyt odległe! – na pewno nie tatarskie) brzmienie sugerujące wschodniosłowiańskiego bat’kę lub baćkę, ojczulka, czyli prawosławnego duchownego. Czyżby Pański przodek urodził się w rodzinie popa? Gdzieś na Kresach Wschodnich? To możliwe, ale by to potwierdzić, warto prześledzić genealogię. Ciekawy, a nierzadki w polszczyźnie był nie mongolski, ale węgierski przymiotnik bator, czyli odważny, od którego powstało kilkanaście nazwisk polskich do dziś używanych (stąd Batory i Batorski, Batorek i Batorzyński). Ale to zupełnie inna historia. Jest jeszcze XIX-wieczny lwowski batiar (łapserdak, urwis), ale – jak się zdaje – nazwisko jest starsze. W bazie PESEL mamy dziś 119 Batarowiczów.
Skąd się wzięło?
Kubera, pochodzi od Jakuba. 2302 nazwiska.
Gleb, odimienne, od takiegoż imienia wschodniego, prawdopodobnie wcześniej normańskiego. 118 nazwisk.
Ryk, XIV-wieczne nazwisko utworzone od głośnego krzyku, głosu, ale możliwe też od czasownika rykać (udzielać rękojmi), używanego w staropolskim sądownictwie. 527 nazwisk. JAN CHRYZOSTOM PRZYDOMEK henryk.martenka@angora.com.pl
http://nazwisko.blogspot.com