Na dni zmarłych – quiz

Śmierć od zawsze fascynowała ludzi. Była tajemniczym końcem egzystencji. Zastanawiano się, czy coś po niej jest, czy człowiek funkcjonuje w innym wymiarze. Jednocześnie starano się zachować pamięć o zmarłych, którzy ciągle wydawali się członkami rodzinnej wspólnoty. Symbolizowało to niezwykłą ciągłość pokoleń. W kulturze chrześcijańskiej utrwalił się zwyczaj obchodzenia świąt zmarłych w listopadzie. Brał się on zarówno z dawnej obyczajowości pogańskiej, jak i z kościelnej tradycji, która zaczęła się kształtować w średniowieczu. 1. Którego dnia obchodzimy Dzień Zmarłych? A. 1 listopada B. 2 listopada C. 31 października D. Nie ma takiego dnia 2. Na początku chrześcijaństwa święta poświęcone zmarłym nie były organizowane jesienią. Jakim innym celebracjom najczęściej towarzyszyły? A. Świętom Wielkanocnym B. Świętom Bożego Narodzenia C. Wielkiemu Postowi D. Karnawałowi 3. Dlaczego w Kościele katolickim święta poświęcone zmarłym przeniesiono na jesień?

A. Wiązało się to ze świętem św. Bedalberta – opiekuna zmarłych B. Święta rozpoczynały tym samym okres adwentu C. W klasztorach przełom października i listopada poświęcano modlitwom za zmarłych braci D. Wynikało to z pustki w kalendarzu liturgicznym w tym czasie 4. Skąd wziął się zwyczaj palenia zniczy na

grobach? A. Od lampionów, które przybywający na cmentarz przynosili, by znaleźć drogę w ciemności B. Od gwiazd świecących na jesiennym niebie C. Od ognisk, które palono dla dusz, by odnalazły drogę do domu D. Od zwyczaju całopalenia zwłok w epoce przedchrześcijańskiej 5. Słowo cmentarz pochodzi od łacińskiego coemeterium, które wyprowadzone zostało z greckiego κοιμητήριον. Co dosłownie oznacza to słowo? A. Miasto umarłych B. Skład trupów C. Miejsce pamięci D. Sypialnia 6. Jednym z najbardziej oryginalnych polskich zwyczajów stanowiących wkład w kulturę światową jest pewien obyczaj pogrzebowy spopularyzowany wśród szlachty w okresie nowożytnym. Co to był za zwyczaj? A. Malowanie portretów trumiennych B. Łamanie miecza przed grobem zmarłego C. Wywoływanie ducha D. Organizowanie stypy 7. Jak w kulturze żydowskiej nazywany jest

cmentarz? A. Nekropolia B. Kirkut C. Bożnica D. Cmentarnica 8. Który polski utwór muzyki rozrywkowej

nawiązuje do świąt zmarłych? A. „Wstań, powiedz nie jestem sam” – Ich Troje B. „Windą do nieba” – 2+1 C. „51” – TSA D. „Łatwopalni” – Maryla Rodowicz 9. Jak nazywał się słowiański zwyczaj przywoływania dusz zmarłych kultywowany w jesiennych miesiącach? A. Zaduszki B. Zapusty C. Wywołańce D. Dziady 10. Jak nazywał się element średniowiecznej sztuki alegorycznie wyrażający równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci? A. Danse macabre B. Trepak C. Tren D. Korowodnik

(Quiz przygotował dr Sebastian Adamkiewicz z Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi)