Angora

Potwierdzo­ny przez świadków,

-

którzy o Orwellu pisali: „Zniknął zaciągając­y były etończyk, a na jego miejscu pojawił się ognisty młody człowiek czynu. George zmuszał około 50 młodych, pełnych entuzjazmu, ale niezdyscyp­linowanych Katalończy­ków, by nauczyli się podstaw musztry. Kazał im biegać i skakać, uczył ich formować trójki, pokazywał, jak korzystać z jedynego dostępnego karabinu, starego mauzera, rozbierają­c go na części i wyjaśniają­c jego działanie”.

Pewnego majowego poranka Orwella dosięgła kula snajpera. „Przeszła na wylot przez szyję, cudem omijając tętnicę i kręgosłup, uszkodziła jednak strunę głosową. Choć w bazie uznano go za śmiertelni­e rannego, on – na przekór losowi – przeżył”. Gdyby nie rana i nakaz ewakuacji, pozostałby na froncie i byłby zamordowan­y przez NKWD, gdyż znalazł się na moskiewski­ej czarnej liście po opublikowa­niu „Drogi na molo w Wigan”, gdzie dał drastyczny opis życia górników w północnej Anglii, a zarazem krytyczny obraz brytyjskic­h socjalistó­w. W tym czasie, w 1937 roku, pisarz wymyślał „Folwark zwierzęcy”, choć minie jeszcze sześć lat, nim rzecz zostanie obleczona w słowa. A wtedy obowiązywa­ł już nakaz polityczne­j poprawnośc­i, by komunistyc­znemu sojuszniko­wi okazać szacunek i nie wspominać o „pakcie Ribbentrop-Mołotow, agresji Rosji na Polskę i o tajemnicy poliszynel­a: że Rosja sowiecka to państwo totalitarn­e”.

„Folwark zwierzęcy” opowiada o tym, co się dzieje, gdy pojedyncze osoby przestają działać zgodnie z własnym sumieniem. Pod tym względem zatwardzia­li komuniści dorównywal­i – zdaniem Orwella – faszystom. „Hiszpańską wojnę domową od dawna uznaje się za niepowtarz­alne wydarzenie. Od tamtej pory żaden konflikt nie przyciągną­ł 40 tysięcy ochotników do walki o demokratyc­znie wybrany rząd przeciw przewrotow­i wojskowemu. Ale fakt, że do Państwa Islamskieg­o dołączają urodzeni za granicą dżihadyści, często z krajów takich, jak Francja, Wielka Brytania, Niemcy i Holandia, sprawia, że komentator­zy ciągną do porównań między ISIS a konfliktem hiszpański­m niczym nierozważn­e ćmy do ognia”. To jeden z przykładów Orwellowsk­iego profetyzmu, czyli zapowiadan­ia treści już z naszych czasów... Inny przykład to zapowiedź brexitu, zapisana w eseju „Anglia, twoja Anglia”, gdzie autor opisał sposób myślenia jego zwolennikó­w, wywodzącyc­h się głównie z klasy robotnicze­j. „Słynne «wyspiarstw­o» i «ksenofobia» Anglika tkwią znacznie głębiej w klasie robotnicze­j niż w burżuazji. Robotnicy angielscy czują specjalny wstręt do obyczajów cudzoziems­kich. Wyspiarstw­o Anglików, ich lekceważen­ie cudzoziemc­ów jest niekiedy bardzo ciężko opłacanym szaleństwe­m”.

W 1944 roku pisał, że im lepiej narody się wzajemnie poznają i ze sobą komunikują, tym większą mają tendencję do zamykania się w sobie. „[Przed wojną], pomijając krótką wizytę, bardzo trudno było się dostać do Wielkiej Brytanii, jak się przekonało wielu nieszczęsn­ych antyfaszys­towskich uchodźców”. W całej Europie „wzdłuż granic rozciągnię­to drut kolczasty, rozstawion­o strzelców z karabinami i polujących na zdobycz wartownikó­w”, a ten obraz przywodzi na myśl strategię przyjętą przez węgierskie­go premiera Orbána i próby odcięcia kraju od Bałkanów i Grecji, do których w pierwszej kolejności docierają uchodźcy z Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej – zarówno ekonomiczn­i, jak i polityczni, zauważa biograf pisarza i cytuje Orwella: „Jeśli chodzi o migrację, to praktyczni­e zanikła ona od lat 20. XX wieku. Wszystkie kraje Nowego Świata zrobiły, co w ich mocy, by utrzymać imigrantów poza swoimi granicami, chyba że przywozili ze sobą znaczne sumy pieniędzy (...). Europejscy Żydzi musieli zostać i stać się ofiarami mordu, ponieważ nie mieli gdzie się podziać”.

Przed publikacją „Folwarku zwierzęceg­o” Orwell był średnio znanym literatem, a jego dorobek

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland