Hop, do Cheopsa!
W świetnej serii edukacyjnej Wydawnictwa Poznańskiego zabierającej nas w podróże po starożytnym świecie – ale nowoczesne! – ukazała się część poświęcona piramidom. Autor Szymon Zdziebłowski z wykształcenia jest archeologiem, a doświadczenia nabierał podczas wykopalisk w Tell el-Farcha w delcie Nilu, w Abydos, Aleksandrii i Hierakonpolis. Był również stypendystą i pracownikiem Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW w Kairze. Obecnie dzieli się swoją wiedzą m.in. w serwisie Nauka w Polsce.
Do tematu piramid podszedł z entuzjazmem i nic w tym dziwnego, bo interesowały go na długo przed podjęciem studiów. Napisanie książki poprzedziło zapoznanie się z wszystkimi dostępnymi publikacjami egiptologów polskich i światowych, wspomnieniami podróżników i badaczy piramid, dotarcie do trudno dostępnych, niszowych badań i artykułów (mamy nawet rozdział poświęcony znalezionemu w ostatnim czasie pamiętnikowi egipskiego urzędnika zajmującego się sprowadzaniem kamiennych bloków na piramidę Cheopsa!). Wyszedł z tego tekst traktujący egipskie grobowce wszechstronnie. Niezmiernie ciekawy! Nie jest to jednak tylko elementarz dla początkujących, zdaniem autora interesujące fakty znajdą także zaawansowani w sprawach Egiptu. Zdziebłowski rozwiewa w „Wielkiej Piramidzie” mity narosłe wokół grobu Cheopsa, jego poprzedników i następców, przytacza również teorie niekoniecznie akceptowane przez świat nauki, ale w których jego zdaniem może tkwić ziarno prawdy. Zatem – hop, do piramidy Cheopsa! Np. w czas, gdy pierwsi badacze zastawali po wejściu do piramidy ciemności egipskie, upał i nieznośny odór odchodów nietoperzy od wieków zasiedlających te wnętrza. Miejscami ptasie guano było głębokie na 28 metrów...
AGNIESZKA FREUS SZYMON ZDZIEBŁOWSKI. WIELKA PIRAMIDA. TAJEMNICE CUDU STAROŻYTNOŚCI. WYDAWNICTWO POZNAŃSKIE, Poznań 2023. Cena 49,90 zł.
Tak się trudno rozstać...
...autorowi z jego bohaterem. Wygląda na to, że sławny szkocki autor kryminałów Ian Rankin ma ten sam kłopot, co wielu innych twórców serii powieściowych, którzy powołali na ich kartach do życia bohaterów, a ci stali się prawdziwymi ikonami literatury sensacyjnej. Bohaterem Rankina jest John Rebus, były żołnierz sił specjalnych, samotnik, meloman, wielbiciel piwa IPA i whisky, detektyw policji w Edynburgu. Jakiś czas temu autor posłał go na emeryturę, ale pewnie tego żałuje, bo oto czytelnik otrzymuje już drugą powieść z Rebusem emerytem. Choć zdrowie nie dopisuje (Rebus cierpi na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc), to nasz bohater wciąż dysponuje żywym umysłem, wspartym olbrzymim doświadczeniem i policyjnym nosem, co pozwala mu prowadzić własne śledztwa.
Przed 10 laty głośne było zaginięcie prywatnego detektywa, śledztwo nie przyniosło chwały policji, niechlujnie, z licznymi błędami prowadzone dochodzenie niczego nie wyjaśniło, a nad całą sprawą unosił się przykry zapaszek korupcji i podejrzanych powiązań stróżów prawa ze światem przestępczym.
Sprawa powraca, gdy odnalezione zostało ciało zaginionego – ktoś go brutalnie zamordował. 10 lat temu Rebus uczestniczył w śledztwie, choć nie był postacią pierwszoplanową – i wówczas naraził się kilku „brudnym glinom”, dzisiaj robiącym karierę w policji. Swoim zwyczajem Rebus teraz wtrynia swego nochala do prowadzonego energicznie dochodzenia, wciąż chadza na skróty i własnymi ścieżkami, omijając policyjne procedury i regulaminy. No, ale ma rezultaty!
„W domu kłamstw” to świetna powieść z gatunku „police story”, z dobrym tempem akcji i interesującym tłem obyczajowym. Coś mi mówi, że emeryt John Rebus jeszcze do nas wróci w kolejnych powieściach Rankina...
JACEK MICHOŃ IAN RANKIN. W DOMU KŁAMSTW (IN A HOUSE OF LIES). Przeł. Andrzej Szulc. Wydawnictwo ALBATROS, Warszawa 2023. Cena 44,90 zł.