Koniec z tolerancją dla reżimu Putina!
Tak zatytułowali swój list otwarty – skierowany do światowej społeczności, przywódców politycznych i organizacji międzynarodowych – laureaci Nagrody Nobla ze wszystkich dziedzin, z różnych krajów. Politycy i obywatele na całym świecie powinni porzucić wszelkie złudzenia dotyczące Putina i jego przestępczego reżimu. Historia uczy nas, że uspokajanie agresora sprzyja kolejnym zbrodniom przeciw ludzkości. Żadne krótkotrwałe korzyści nie mogą tego usprawiedliwić. Jesteśmy zdeterminowani, aby nie powtórzyło się Monachium 1938!
Zdaniem najtęższych umysłów współczesności obecna rosyjska władza stanowi wyraźne i bezpośrednie zagrożenie dla nas wszystkich, ponieważ nie uznaje już żadnych ograniczeń w zakresie łamania praw człowieka i norm międzynarodowych, wręcz cynicznie depcze te zasady (...). Od objęcia władzy w 2000 roku Putin systematycznie demontował poradzieckie instytucje demokratyczne i podsycał konflikty w państwach byłego ZSRR (...). Przekształcił Rosję w silnie zmilitaryzowane państwo policyjne, uzbrojone w największy arsenał nuklearny, co stanowi egzystencjalną groźbę dla świata. Dlatego – piszą nobliści – błagamy światowych przywódców, aby energicznie opowiadali się za pokojem, postępem i prawami człowieka. Jako członkowie międzynarodowej społeczności akademickiej jesteśmy głęboko zaniepokojeni faktem, że postęp naukowy jest zagrożony, gdy dyktatorzy podważają wolność intelektualną.
Uczeni, pisarze i działacze na rzecz pokoju żądają więc podjęcia zdecydowanych kroków przeciwko Rosji, a przede wszystkim większego wsparcia dla Ukrainy: W tej wojnie Ukraina musi wygrać, a nie tylko „nie przegrać”. Pomoc Ukraińcom zmniejszy liczbę ofiar w ludziach i umożliwi wypędzenie agresora z ich ziemi, a to będzie miało wielkie znaczenie dla Rosjan, którzy nie popierają wojny i całej obecnej polityki Kremla: Porażki Putina w trakcie agresji militarnej zostaną odebrane przez miliony Rosjan jako moralne zwycięstwo, wzmocnią ich nadzieje na demokratyczną przyszłość i zmobilizują ruch antywojenny. Aby ta przyszłość stała się możliwa, trzeba wspierać obywateli Rosji zagrożonych represjami (...) i potrzebujących azylu, organizacje antyputinowskie, w tym niezależne rosyjskie media, których rola w zmianie reżimu jest kluczowa, oraz rosyjską demokratyczną opozycję bezlitośnie i systematycznie pacyfikowaną przez Kreml. Społeczność międzynarodowa musi zjednoczyć się, aby chronić więźniów politycznych torturowanych w Rosji. Życie przywódców opozycji Władimira Kara-Murzy, Ilji Jaszyna, Lilii Czanyszewy i wielu innych jest w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Jednocześnie należy podważać prawo Putina do sprawowania władzy, bo pomimo kłamstw propagandy reżim desperacko zabiega o uznanie społeczności międzynarodowej. Odmowa światowych przywódców uznania Putina za ponownie wybranego prezydenta będzie potężnym sygnałem dla świata, że nie można go już uznawać za partnera. Nobliści zwracają się również z prośbą do wszystkich ludzi dobrej woli, by wywierali presję na swoich przywódców, domagając się reakcji na agresję Rosji oraz poparcia dla Ukrainy.
Ostatnie słowa listu przypominają postać zmarłego niedawno w syberyjskim więzieniu antyputinowskiego działacza. Składamy hołd ostatecznemu poświęceniu Aleksieja Nawalnego i podkreślamy znaczenie promowania demokracji i praworządności dla integracji Rosji ze wspólnotą demokratyczną. Poprzez wspólne działania możemy przyczynić się do zaprowadzenia pokoju w Europie i zapobieżenia globalnej katastrofie. Apel opublikowano w czasopiśmie naukowym „T-Invariant”, zrzeszającym rosyjskojęzycznych uczonych przebywających na emigracji. Podpisali go najznakomitsi intelektualiści, m.in.: irańska prawniczka Shirin Ebadi, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla z 2003 roku; białoruska pisarka Swietłana Aleksijewicz, laureatka Literackiej Nagrody Nobla z 2015 roku; amerykański wirusolog Harvey J. Alter, laureat Nagrody Nobla 2020 w dziedzinie fizjologii i medycyny; Japończyk Takaaki Kajita, laureat Nagrody Nobla 2015 w dziedzinie fizyki; amerykański ekonomista Vernon L. Smith, laureat Nagrody Nobla 2002; węgiersko-austriacki fizyk Ferenc Krausz, laureat Nagrody Nobla 2023. Liczba sygnatariuszy wciąż rośnie. Do 28 marca list podpisało 41 noblistów. Do tej pory nie znalazł się wśród nich żaden laureat z Rosji.