To się należy starszym ludziom

Wnowym roku mają się zmienić przepisy oświadczeniu pielęgnacyjnym m.in. dla opiekunów chorych czy starszych ludzi. Na jakie? I jaka inna pomoc przysługuje starszym i chorym?

Pieluchy, kule, kołnierze ortopedyczne, sprzęt stomijny, gorsety, protezy czy aparaty słuchowe, a nawet lupy pomagają osobom starszym lub niepełnosprawnym w codziennym życiu i pozwalają choćby trochę podnieść jego komfort. Na szczęście przysługuje im dofinansowanie lub nawet całkowita refundacja kosztów ich zakupu. Niezbędne przedmioty i akcesoria refunduje NFZ. Niektóre raz na miesiąc, inne raz wroku lub co kilka lat. Aby starać się o dofinansowanie, potrzebne jest zlecenie od lekarza. Wystawia je zwykle określony specjalista, np. onkolog wypisze zlecenie na protezę piersi, a laryngolog – na aparat słuchowy. Takie zlecenie jest ważne przez 30 dni i trzeba je potwierdzić we właściwym dla miejsca zamieszkania oddziale NFZ. Wtedy idziemy do jednego ze sklepów, których wykaz znajduje się wNFZ.

Fundusz finansuje takie przedmioty do wysokości określonego limitu ceny – w100, 70 lub 50 proc. Oznacza to, że czasami chorzy z własnej kieszeni muszą pokryć część kosztów, np. 30 proc. wprzypadku worków do zbiórki moczu czy materaca przeciwodleżynowego. Jeżeli cena wybranego przez pacjenta przedmiotu (np. lepszej jakości) jest wyższa niż ta określona limitem, trzeba samemu dopłacić różnicę.

Pieluchy lub pieluchomajtki są potrzebne wielu starszym i chorym osobom. Raz na miesiąc pacjent ma prawo zakupić do 60 sztuk bezpłatnie przy limicie ceny 77 zł lub z 30-proc. odpłatnością przy limicie ceny 90 zł. Oznacza to, że maksymalna dopłata zNFZ wyniesie w tym przypadku 63 zł (70 proc. z 90 zł). Ewentualną dopłatę ponad limit – jeśli np. pieluchomajtki są droższe – pokrywa pacjent.

Procedura jest taka sama, jak opisaliśmy wyżej. Zlecenie, które trzeba potwierdzić wNFZ, wystawia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalista, urolog, onkolog, chirurg, hematolog, neurolog. Czasami zdarza się, że choremu brakuje pieniędzy nawet na swój wkład wzakup opisanego wyżej sprzętu ortopedycznego i innych potrzebnych artykułów lub nie stać go na zakup sprzętu rehabilitacyjnego do wykonywania ćwiczeń (którego NFZ nie refunduje). Wtedy może poprosić o pomoc w zakupie miasto lub powiat, które przeznaczają na ten cel pieniądze z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wysokość dofinansowania zakupu sprzętu rehabilitacyjnego wynosi do 60 proc. kosztów tego sprzętu. Z kolei wysokość dofinansowania sprzętu ortopedycznego i innych potrzebnych artykułów może sięgnąć nawet 150 proc. tego, co przewiduje NFZ.

Wnioski składa się wpowiatowych centrach pomocy rodzinie lub miejskich ośrodkach pomocy społecznej. Można to zrobić w każdym czasie. Do wniosku musimy dołączyć:

kopię orzeczenia o niepełnosprawności,

kopię zlecenia lekarskiego na ten sprzęt, fakturę na zakupiony sprzęt, oświadczenie o dochodach (wprzypadku emerytury albo renty powinien je wydać ZUS),

zaświadczenie lekarskie o tym, że określony sprzęt jest potrzebny do rehabilitacji.

BARIERY ARCHITEKTONICZNE

Osoba niepełnosprawna może też starać się o dofinansowanie na usunięcie barier w swoim mieszkaniu, tych, które utrudniają jej codzienne funkcjonowanie. Tak jest wtedy, gdy nie może zniego wyjść ani do niego wejść, nie może się po nim poruszać bezpiecznie i swobodnie, korzystać ze sprzętów i urządzeń niezbędnych do normalnego życia czy np. nie słyszy dzwonka do drzwi.

Powiatowe centrum pomocy rodzinie przyznaje dofinansowanie m.in. na budowę pochylni, likwidację progów, zmianę sposobu oświetlenia lokalu, montaż urządzeń umożliwiających nietypowe otwieranie okien, budzika świetlnego lub wibracyjnego czy założenie sygnalizacji optycznej dzwonka do drzwi.

Opomoc mogą się starać m.in. osoby niepełnosprawne, które są właścicielami mieszkania lub budynku, jego użytkownikami wieczystymi albo posiadają zgodę właściciela lokalu na przeprowadzenie prac (w przypadku barier architektonicznych).

Składany w PCPR lub miejskim ośrodku pomocy społecznej wniosek musi zawierać m.in. cel dofinansowania i miejsce oraz termin realizacji zadania. Potrzebny jest też przewidywany koszt prac, oświadczenie owysokości dochodów i liczbie osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym. Do wniosku trzeba dołączyć orzeczenie o niepełnosprawności. Dofinansowanie może wynieść do 80 proc. kosztów przedsięwzięcia. Trzeba pamiętać, że warunki, na jakich przyznawana jest pomoc, mogą się różnić wposzczególnych samorządach, dlatego najlepiej sprawdzić, jaką pomoc możemy otrzymać.

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY

Dla wielu starszych i chorych osób bardzo ważna jest pomoc finansowa. Zasiłek pielęgnacyjny to jedna z form wsparcia, na jaką mogą liczyć. Gmina wypłaca go osobom niepełnosprawnym lub starszym, które same nie mogą sobie poradzić wcodziennym życiu lub mają z tym bardzo duże problemy. Przysługuje on: niepełnosprawnemu dziecku, osobie, która ukończyła 16 lat i posiada orzeczenie oznacznym stopniu niepełnosprawności, osobie, która ma ponad 16 lat i orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała przed 21. rokiem życia, osobie, która ukończyła 75 lat. Zasiłku pielęgnacyjnego nie otrzyma osoba, która przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, i ta, która otrzymuje dodatek pielęgnacyjny.

Wysokość zasiłku to 153 zł miesięcznie. Nie zależy od dochodu osoby niepełnosprawnej i dochodu rodziny. Jest wypłacany bezterminowo lub do momentu ważności orzeczenia o niepełnosprawności. Aby otrzymać zasiłek, trzeba złożyć wniosek w urzędzie gminy, wktórej mieszkamy, lub wośrodku pomocy społecznej. Jeżeli będą potrzebne inne dokumenty, dowiemy się otym w urzędzie.

ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE – DZIŚ I...

Osobom, które muszą zrezygnować z pracy zarobkowej, aby zaopiekować się niepełnosprawnym rodzicem, dzieckiem albo rodzeństwem, urząd gminy lub ośrodek pomocy społecznej wypłaca świadczenie pielęgnacyjne wwysokości 520 zł miesięcznie. Osoba wymagająca opieki musi mieć: orzecze-

Jeśli rodzice, dziadkowie lub inni członkowie rodziny wymagają naszej opieki, mamy prawo do czasowego zwolnienia z pracy i zasiłku opiekuńczego

nie o niepełnosprawności ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby wzwiązku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnego funkcjonowania oraz konieczności stałego, codziennego udziału opiekuna dziecka wjego leczeniu, rehabilitacji i edukacji

lub orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Otaką formę pomocy mogą się starać: matka lub ojciec, dzieci, rodzeństwo naturalne lub przyrodnie, wnuk albo wnuczka, babcia albo dziadek, opiekun faktyczny. Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje jednak rodzicowi lub opiekunowi, który dostaje własną emeryturę lub rentę, rentę rodzinną, rentę socjalną, emeryturę na dziecko, zasiłek stały albo zasiłek przedemerytalny. Ale uwaga! W nowym roku przepisy mają się zmienić. Zmiany wustawie zaakceptował już Sejm, teraz czekają na podpis prezydenta. Ze świadczenia pielęgnacyjnego będą mogli skorzystać rodzice dzieci, których niepełnospraw- ność powstała przed ukończeniem 18 lat lub – wprzypadku osób uczących się – przed ukończeniem 25 lat. Jeśli rodzice dziecka sami są niepełnosprawni albo zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, wtedy prawo do świadczenia otrzymają inne osoby, np. dziadkowie czy rodzeństwo dziecka. Wysokość świadczenia dla opiekuna wyniesie 620 zł bez względu na dochody rodziny, zostanie też za niego opłacona składka emerytalna i zdrowotna. Świadczenie ma się należeć tym opiekunom, którzy nie mają innego źródła utrzymania, np. emerytury.

Zkolei osoby, które zajmują się np. niepełnosprawnym rodzicem czy dziadkiem, będą mogły starać się o nowe świadczenie – specjalny zasiłek opiekuńczy wwysokości 520 zł miesięcznie (plus opłacone składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne). Prawo do niego ma być jednak uzależnione od kryterium dochodowego, wynoszącego miesięcznie 623 zł na osobę w rodzinie. Trzeba więc będzie dostarczyć do ośrodka pomocy społecznej zaświadczenie o dochodach wszystkich domowników, w tym także zaświadczenie o dochodach osoby niepełnosprawnej, nad którą opiekun sprawuje opiekę. Zasiłku opiekuńczego nie otrzyma opiekun, który ma już np. świadczenie przedemerytalne, rentę lub emeryturę, rentę rodzinną lub socjalną albo zasiłek stały.

Jeśli prezydent zaakceptuje zmiany, to do 30 czerwca 2013 r. osoby, które dostają już świadczenie pielęgnacyjne, mają je otrzymywać na dotychczasowych zasadach. A później złożyć wgminie nowy wniosek ospecjalny zasiłek opiekuńczy lub oświadczenie pielęgnacyjne. Osoby, które spełnią warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego według nowych przepisów, wtym okresie otrzymają dodatek wwysokości 100 zł miesięcznie.

Dodatek pielęgnacyjny. Wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jest przeznaczony dla osób, które mają prawo do emerytury lub renty, zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnego funkcjonowania albo mają więcej niż 75 lat. Dodatek przyznawany jest na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS. Osoby, które ukończyły 75 lat, otrzymują go z urzędu. Dodatek nie przysługuje tym, którzy otrzymują rentę socjalną. Nie należy się też osobom, które pobierają zasiłek pielęgnacyjny. Wtakiej sytuacji trzeba wybrać, jaką formę pomocy chcemy otrzymywać.

Starając się o dodatek pielęgnacyjny, w oddziale ZUS musimy złożyć:

zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie, dokumentację medyczną i inne dokumenty mające znaczenie dla wydania orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnego funkcjonowania.

Dodatek wynosi 195,67 zł miesięcznie. Dodatek kombatancki. Przysługuje kombatantom i innym osobom repre- sjonowanym. Aby go otrzymać, trzeba mieć stosowne zaświadczenie wydawane przez Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Woddziale ZUS trzeba złożyć – osobiście lub przez upoważnioną osobę, można też pocztą – wniosek o przyznanie dodatku. Dodatek wynosi 195,67zł miesięcznie.

Pomoc za pracę przymusową. Należy się osobom deportowanym do pracy przymusowej i osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR. Przysługuje za każdy pełny miesiąc trwania pracy, jednak w sumie nie więcej niż za 20 miesięcy pracy przymusowej.

Uwaga! Ta pomoc nie przysługuje osobom, które mają dodatek kombatancki oraz dodatek za tajne nauczanie. Aby starać się o to świadczenie, trzeba mieć stosowną decyzję kierownika Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Wraz zwnioskiem trzeba ją złożyć w oddziale ZUS. Wysokość świadczenia to 195,67 zł miesięcznie. Osobie samotnej, która zpowodu choroby, wieku lub innych przyczyn potrzebuje pomocy innych ludzi, przysługują usługi opiekuńcze. Mogą być przyznane także tym ludziom, którzy mają rodzinę, ale bliscy zróżnych przyczyn nie mogą im zapewnić pomocy.

Usługi opiekuńcze obejmują pomoc wcodziennych czynnościach, myciu się, podawaniu leków, ubieraniu, gotowaniu, załatwianiu spraw wurzędach, zakupach... To także pomoc pielęgniarki, rehabilitanta czy fizjoterapeuty. Opiekę załatwiamy w ośrodkach pomocy społecznej, gdzie musimy złożyć wniosek (osobiście, listownie, przez telefon albo przez pośrednika). Trzeba przedstawić zaświadczenie lekarskie o konieczności świadczenia usług opiekuńczych i dokumenty, które potwierdzają sytuację życiową – np. odcinki emerytury lub renty.

Tego typu usługi są płatne, aich koszt różni się w poszczególnych miastach i gminach, bo to samorządy ustalają stawki i zasady odpłatności. Przeciętnie za godzinę trzeba zapłacić od kilku do ponad 20 zł. Osoby o najniższych dochodach są całkowicie lub częściowo zwalniane z opłat.

Zkolei pielęgniarska opieka długoterminowa jest bezpłatna, bo finansuje ją NFZ. Należy się przewlekle chorym przebywającym w domach, którzy nie potrzebują hospitalizacji, ale wymagają systematycznej opieki pielęgnacyjnej. Pielęgniarka, która zajmuje się takimi osobami, m.in. wykonuje zastrzyki, podłącza kroplówki i zakłada opatrunki na odleżyny. Aby starać się o przyznanie takiej opieki, potrzeba wniosku od lekarza POZ (w takiej placówce musimy też załatwić formalności). Jeśli choremu zostanie przyznana taka forma opieki, pielęgniarka powinna przychodzić do niego cztery razy wtygodniu, a jeśli trzeba, to też wdni wolne i weekendy.