Boję się, że zostanę z 500 tys. zł kredytu i pracą za 7 zł na godzinę
– Mam kredyt mieszkaniowy na pół miliona, który będę spłacała do emerytury, i zero oszczędności. Jeżeli stracę pracę i natychmiast nie znajdę drugiej, w której zarobię minimum 2,5 tys. złotych na rękę, to pójdę z torbami – podlicza 32-letnia analityczka rynku w dużej firmie chemicznej. Karolina zarabia nieco ponad 4 tys. zł, po odliczeniu stałych opłat zostaje jej 1,8 tys. zł na życie. – Dla jednych to pewnie majątek, ale dla mnie normalna kwota, która i tak wymaga robienia zakupów z ołówkiem w ręku. Boję się, że jeśli mnie zwolnią, to nic nie znajdę i z desperacji wyląduję w jakimś telefonicznym biurze obsługi klienta. Po studiach pracowałam w takim miejscu, nie chcę znowu zarabiać 7 zł za godzinę netto.
Wpodobnym napięciu co Karolina może żyć blisko połowa pracujących. Kiedy między majem a październikiem tego roku badacze TNS Polska i Research.NK zapytali 15 tys. Polaków, czy boją się utraty pracy w ciągu najbliższych 12 miesięcy, aż 40 proc. z nich przyznało, że tak – w tym u 11 proc. obawy graniczą niemal z pewnością.
– To nie jest normalna sytuacja wdobrze działającej gospodarce. Wokresie prosperity strach powinny odczuwać tylko osoby, które źle pracują, nie wierzę, że co czwarty Polak ma sobie aż tyle do zarzucenia – tłumaczy Krzysztof Siekierski z TNS Polska. – Myślę, że większości z tych osób towarzyszy realna obawa przed utratą obecnego poziomu życia i statusu zawodowego. Nie wierzą w to, że kolejna praca, którą o ile znajdą, da im zbliżony do obecnego dochód albo że szybko wskoczą na podobne stanowisko do obecnie zajmowanego.
– Po raz pierwszy od 15 lat zaczęłam przeglądać ogłoszenia o pracę. Przeraziłam się. Nawet nie tego, że ofert w mojej branży jest niewiele. Przede wszystkim niedostosowania do realiów. Nie znam języka obcego, maile od klientów, które dostaję po angielsku, wrzucam w internetowy program do tłumaczeń. W ten sam sposób im odpowiadam. Teraz to dopuszczalne, bo poza młodym informatykiem nikt u nas nie zna angielskiego. Ale co będzie, jak pójdę gdzie indziej? – martwi się 46-latka odpowiadająca za logistykę w niewielkiej firmie handlowej. – Jaka praca mi zostanie? Mogę co najwyżej usiąść na kasie albo zrobić kurs manikiuru. Ta wizja mnie przeraża. Nie mam oszczędności, całe życie zarabiałam tyle, że wystarczało do pierwszego, ale nie zostawała nawet złotówka nadwyżki. Jakie życie mnie czeka?
Dominik Owczarek, analityk Instytutu Spraw Publicznych badający zjawisko bezrobocia, komentował w „Gazecie”: „Polska klasa średnia jest młoda, a jej sytuacja mało stabilna. Wystarczy utrata źródła dochodu lub jego obniżenie, żeby z dobrego poziomu życia popaść nawet w biedę. Część ludzi, którzy zaciągnęli kredyty w czasach szczytowych zarobków, dzisiaj się nimi dławi. Banki coraz częściej sprzedają mieszkania, które przejęły, gdy dawny właściciel przestał płacić raty. Tymczasem na Zachodzie, kiedy ktoś z podobnej grupy zostaje zwolniony, jego poziom życia spada tylko o jedno, dwa oczka” – wyjaśnia ekspert.