Merkel dała monopol Gazpromowi

Niemcy przyznały Gazpromowi wyłączność na eksploatację lądowej odnogi gazociągu Nord Stream, która może zapewnić dominację rosyjskiego gazu w Europie Środkowej

W Moskwie triumfują. Niemiecki Federalny Urząd ds. Sieci (Bundesnetzagentur) poinformował, że zgodził się na wykorzystywanie przez Gazprom 100 proc. mocy przesyłowych rury OPAL. To główna lądowa odnoga gazociągu Nord Stream, który przesyła rosyjski gaz przez Bałtyk do Niemiec. Wponiedziałek niemiecki urząd podpisał w tej sprawie porozumienie z Gazpromem i spółką OPAL Gastransport, kontrolowaną przez koncern Wingas, którego jedynym udziałowcem od przyszłego roku będzie Gazprom (dziś ma niemal 50 proc.).

Jeśli umowę zaakceptuje Komisja Europejska, Gazprom umocni swoją dominację wnaszej części Europy. Gaz dostarczany zNiemiec przez Bałtyk za pośrednictwem gazociągu OPAL trafia do sieci niemieckich rur w pobliżu Berlina, a ponadto jest transportowany do granicy z Czechami. Stamtąd można surowiec przesyłać do Czech, Polski i na Słowację oraz czeskim łącznikiem Gazela – na południe Niemiec.

Zgodnie z unijnymi przepisami tzw. trzeciego pakietu energetycznego firmy gazowe nie mogą mieć monopolu na korzystanie z gazociągów. Z tych antymonopolowych przepisów można dostać zwolnienie tylko na zasadzie wyjątku – w przypadku nowych gazociągów, które zapewniają Europie gaz z nowych źródeł.

Dlatego wiosną 2009 r. Bundesnetzagentur przyznało Gazpromowi wyłączność na korzystanie tylko z 50 proc. mocy przesyłowych OPAL, a tę decyzją zatwierdziła KE.

Jednak Gazprom ciągle domagał się monopolu, kwestionując przy tym unijne przepisy.

Dwa lata temu podczas ceremonii uruchomienia pierwszej nitki bałtyckiej rury Nord Stream roszczenia Gazpromu poparła kanclerz Niemiec Angela Merkel.

– Nord Stream wnowej skali stawia partnerstwo energetyczne. Widać jednak, że trzeci pakiet energetyczny po- za UE nie jest zrozumiały dla każdego. A jeśli coś nie jest zrozumiałe, to musimy to zmienić – powiedziała wtedy Merkel, patrząc na komisarza UE ds. energii Günthera Oettingera. Jednak dotąd władze Rosji bezskutecznie zabiegały w Brukseli o monopol w odnogach Nord Stream.

Gazprom dopiero teraz doczekał się wymarzonych ustępstw, gdy w Niemczech kończone są negocjacje opowołaniu koalicji rządowej przez CDU (prawicową partię kanclerz Merkel) z socjaldemokratyczną SPD. A były lider SPD i jednocześnie były kanclerz Niemiec Gerhard Schröder od ośmiu lat z nominacji Gazpromu kieruje radą nadzorczą Nord Stream. Nie wiadomo, czy przyznanie Gazpromowi monopolu na korzystanie z lądowej odnogi bałtyckiej rury to część energetycznych uzgodnień CDU z SPD. Oficjalnie wiadomo tylko, że w tym miesiącu przedstawiciele tych partii ustalili, że przyszły rząd Niemiec wpro- wadzi moratorium na poszukiwanie gazu łupkowego. To zwiększy zależność Niemiec od importu gazu sprowadzanego głównie zRosji.

Nie mniej istotny jest fakt, że Berlin oficjalnie zmienił swoje stanowisko i przyznał Gazpromowi monopol na eksploatację kluczowej odnogi Nord Stream w chwili, kiedy kończy się inwestycja w bałtycką rurę.

Dopiero jesienią ukończono wNiemczech budowę NEL, odnogi Nord Stream do Europy Zachodniej, a także oddano do użytku instalacje pozwalające w pełni wykorzystać potencjał bałtyckiej rury. W grudniu zakończą się też testy wykorzystania pełnej mocy Nord Stream. A rurą tą można transportować ponad 70 mld m sześc. gazu rocznie, co odpowiada połowie eksportu Gazpromu do Europy Zachodniej. Wykorzystując wpełni te możliwości, Gazprom będzie mógł ograniczyć tranzyt gazu przez Polskę i Ukrainę.