WCZEŚNIEJSZA EMERYTURA
JAKIE OBECNIE OBOWIĄZUJĄ ZASADY CO ZMIENIŁA PANDEMIA
Wpierwszej połowie 2020 na emeryturę przeszło 118 tys. Polaków. Dużo więcej Polaków w porównaniu z ubiegłym rokiem przeszło na emeryturę w czerwcu 2020 r. (15 tys. wobec 10 tys. rok wcześniej). Powód jest prosty. Rząd zmienił przepisy.
Do tej pory „czerwcowi” emeryci byli poszkodowani i mieli niższe emerytury z powodu niekorzystnego waloryzowania kapitału emerytalnego.
Rząd w „tarczy antykryzysowej” zaproponował, aby każdy, kto złoży wniosek o emeryturę w czerwcu 2020, miał ją wyliczaną tak, jakby złożył go w maju. Dzięki temu „czerwcowi” emeryci mieli waloryzowane składki zarówno rocznie, jak i kwartalnie.
Problem w tym, że zmiana wprowadzona jest tylko na jeden rok.
WCIĄŻ MOŻNA ODEJŚĆ WCZEŚNIEJ Z PRACY
Dobra wiadomość jest taka, że cały czas obowiązują przepisy o wcześniejszych emeryturach.
Tu najpopularniejsza jest emerytura pomostowa. Aby ją dostać, trzeba udowodnić pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Bardzo ważne jest to, kiedy dokładnie wypracowaliśmy staż, bo przepisy o pomostówkach są niezwykle skomplikowane.
Przepisy przewidują, że jeśli ktoś do 1999 r. nie przepracował 15 lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, których definicję określa rozporządzenie z 1983 r., musi sprawdzić, czy jego zawód znalazł się na nowej rządowej liście dołączonej do ustawy pomostowej. Taka osoba przejdzie na świadczenie, kiedy spełni wymienione wymagania stażowe i wiekowe. Na liście są m.in.: piloci, kierowcy tirów, tancerze zawodowi, funkcjonariusze straży ochrony kolei, maszyniści, nastawniczy, kierownicy pociągu, dyżurni ruchu i manewrowi.
Osoby, które do końca 1998 r. przepracowały 15 lat w szkodliwych warunkach, zgodnie z rozporządzeniem z 1983 r. mają prawo przejść na emeryturę pomostową. Jeżeli ich zawód wykonywany przed 1999 r. nie znalazł się na nowej liście zawodów szkodliwych ustalonych w wykazie 1. i 2. w 2008 r., muszą jeszcze choć jeden dzień przepracować po 2008 r. w warunkach szkodliwych wg nowej listy. 700 200 100
NAUCZYCIELE NA WCZEŚNIEJSZEJ EMERYTURZE
Do pomostówki mają prawo również nauczyciele. Świadczenie przysługuje zatrudnionym w: młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich i poprawczakach.
Aby je dostać, muszą:
• mieć co najmniej 15 lat stażu pracy w trudnych warunkach oraz 20/25 lat (kobieta/mężczyzna) stażu ogólnego;
• skończyć 55/60 lat (kobieta/mężczyzna);
• pracować choć jeden dzień przed 1999 r. w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
• rozwiązać stosunek pracy z pracodawcą.
ŚWIADCZENIA KOMPENSACYJNE
Nauczycielom przysługuje też prawo do świadczeń kompensacyjnych.
Po pierwsze, muszą spełnić warunek stażowy – 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 20 lat nauczania w danej jednostce (przynajmniej na pół etatu).
Po drugie, rozwiązać stosunek pracy.
Po trzecie, spełnić warunek wiekowy, czyli ukończyć 55 lat (kobiety) lub 58 lat (mężczyźni). W kolejnych latach kryterium wiekowe będzie podwyższane, aż do roku 2033, kiedy nauczycielki i nauczyciele będą
musieli pracować do ustawowego wieku emerytalnego.
REKOMPENSATY
Dla osób, które mimo że mogły, nie przeszły na pomostówkę i pracowały do ustawowego wieku emerytalnego, państwo przewidziało rekompensaty. To tzw. nagroda za to, że ktoś nie przeszedł wcześniej na emeryturę albo na kompensacyjne świadczenie nauczycielskie.
Rekompensata należy się tym, którzy urodzili się po 31 grudnia 1948 r. i pracowali w szczególnych warunkach co najmniej 15 lat przed 1 stycznia 2009 r. Warunek: była to praca na całym etacie i bez przerw.
Tak wyliczona rekompensata zostanie dodana do kapitału początkowego, a więc do pieniędzy uzbieranych