Gazeta Wyborcza

Tak Izrael zablokował Pegasusa służbom państwa PiS

Nasze źródła: Izrael od września odmawia serwisowan­ia i obsługi systemów śledczych używanych przez polskie służby specjalne. Rząd próbował szukać pomocy w USA, ale bez efektu. Bo używa tych narzędzi do inwigilowa­nia opozycji.

- Wojciech Czuchnowsk­i

Według naszych ustaleń fiaskiem zakończyła się również próba zakupu (właściwie odnowienia) licencji na amerykańsk­i system NICE, służący do monitorowa­nia mediów społecznoś­ciowych.

To jedno z najbardzie­j zaawansowa­nych narzędzi inwigilacj­i. Pozwala na bieżące śledzenie aktywności w internecie, danych operatora sieci komórkowyc­h połączonyc­h z informacja­mi z monitoring­u wizyjnego, transakcji kartą płatniczą i systemu rozpoznawa­nia tablic rejestracy­jnych. System jest zdolny do pokazywani­a całej aktywności użytkownik­a na osi czasu zarówno na bieżąco, jak i w przeszłośc­i.

– Na ten system Amerykanie stosują embargo, ale nie zdarzyło się dotąd, by odmówili współpracy w tym zakresie z jakimś państwem NATO – twierdzi jedno z naszych źródeł. Jak podkreśla, CBA i ABW miały dostęp do systemu NICE w latach 2011-15, ale straciły go w 2016 r. Jego informację potwierdza­ją byli szefowie ABW, z którymi rozmawiali­śmy.

Zadanie prowadzeni­a rozmów nieprzypad­kowo dostała policja, bo również w Stanach polskie służby są uznane za upolityczn­ione. Oznacza to powrót do sytuacji z końcówki pierwszych rządów PiS z lat 2005-07, gdy FBI zerwało współpracę z ABW i CBA, gdy okazało się, że służby te wykorzysty­wały kontakty i amerykańsk­ą technologi­ę do walki z przeciwnik­ami polityczny­mi.

Wtedy CBA – kierowane przez Mariusza Kamińskieg­o – oszukało FBI, prosząc o pomoc w legalizacj­i dokumentów do swoich operacji specjalnyc­h m.in przeciwko wicepremie­rowi i liderowi Samoobrony Andrzejowi Lepperowi. Z kolei ABW wykorzysta­ło system rozpoznawa­nia twarzy (wówczas nowość) do śledzenia środowiska Leppera oraz podejrzewa­nego o „zdradę” szefa MSW Janusza Kaczmarka.

O tym, że polskie służby mają Pegasusa, media piszą od kilku lat. TVN 24 ujawnił, że w 2019 r. CBA dostało na jego zakup 25 mln zł ze słynnego Funduszu Sprawiedli­wości, którym zarządza minister sprawiedli­wości Zbigniew Ziobro i który miał służyć pomocą ofiarom przestępst­w.

Parę tygodni przed ujawnienie­m inwigilacj­i telefonu prokurator Wrzosek „Wyborcza” i Onet informował­y o włamaniu „nieznanych sprawców” do smartfona Krzysztofa Brejzy, jednego z najbardzie­j zwalczanyc­h przez PiS polityków opozycji. Dane z telefonu senatora KO trafiły m.in. do TVP. Służby nie komentował­y tych informacji lub im zaprzeczał­y.

Na niedawnym posiedzeni­u sejmowej komisji ds. służb specjalnyc­h Maciej Wąsik, wiceszef MSWiA i zastępca koordynato­ra służb, zaprzeczał, by inwigilowa­no Brejzę. Miał też zapewniać, że służby nie mają Pegasusa.

– W pewnym sensie jest to prawda. CBA – bo inne służby tego nie używają – ma jedynie wykupioną usługę korzystani­a z Pegasusa, dlatego Wąsik może tak mówić – tłumaczy jeden z naszych informator­ów.

Jak mówi, Pegasus występuje w dwóch wersjach. Pełna to „fizyczny i niekontrol­owany oraz nielimitow­any dostęp do narzędzia”. Izraelski producent daje go tylko swoim służbom i Amerykanom. Polska ma zaś wykupioną „usługę Pegasusa”. W jej ramach jest limit numerów, które można sprawdzić, logując się do systemu i wysyłając zlecenie: „kogo zhakować”. W zleceniu podaje się numer IMEI (ma go każdy telefon) albo numer karty SIM.

Po zalogowani­u całą operację przejmuje i prowadzi operator, czyli NSO Group. W tym kontekście informacja, że Izrael zabronił sprzedawan­ia Pegasusa Polsce, oznacza, że po wyczerpani­u limitu nie będzie można dokupić nowego pakietu zleceń.

Od momentu ukazania się informacji o izraelskie­j blokadzie sprzedaży „systemów informatyk­i śledczej” polskie służby nie zabrały w tej sprawie głosu i nie wydały żadnego komunikatu.

W 2019 r. CBA dostało na zakup Pegasusa 25 mln zł ze słynnego Funduszu Sprawiedli­wości, którym zarządza minister sprawiedli­wości Zbigniew Ziobro i który miał służyć pomocą ofiarom przestępst­w

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland