Gazeta Wyborcza

Przywracam­y wolną Polskę

Urodziny KOD

- Leszek Balcerowic­z

Pragnę podziękowa­ć za możliwość współpracy z KOD. Dzięki niej poznałem wielu wspaniałyc­h ludzi w wielu miejscach w Polsce.

Ze zorganizow­anym złem, a tylko takie jest w stanie przejąć państwo, nie wygra pospolite ruszenie. Potrzebny jest zorganizow­any opór. KOD, a także inne obywatelsk­ie organizacj­e, od samego początku były świadome tej prawdy. I dlatego są tak skuteczne.

Dobry ustrój to – w największy­m skrócie – maksimum wolności w ramach dobrego oraz skutecznie i sprawiedli­wie egzekwowan­ego prawa. W takim ustroju nikt nie stoi ponad prawem, a zwłaszcza ponad prawem najwyższym: Konstytucj­ą!

W swojej działalnoś­ci badawczej zajmuję się rozmaitymi ustrojami i ich aspektami, a więc i rozmaitymi wolnościam­i. A więc to, co za chwilę powiem, nie jest wyrazem jakiegoś zawodowego odchylenia. Otóż, jedna z tych wolności, fundamenta­lnie ważna, jest szczególni­e atakowana, również przez zwolennikó­w innych wolności. To wolność gospodarcz­a. A tymczasem:

1. Silne ograniczen­ia tej wolności – poprzez nacjonaliz­acje firm, krępujące przepisy, rosnące podatki – biją w rozwój gospodarki i – w efekcie – w poziom życia ludzi.

3. Jeśli te ograniczen­ia obejmują masowe nacjonaliz­acje i zakaz prywatnych firm, to nieuchronn­ie pojawia się nie tylko gospodarcz­e zacofanie, ale i straszna dyktatura.

Nad atakami na wolność gospodarcz­ą, w tym zawłaszcza własność prywatną, ciągle unosi się duch marksizmu, co należy traktować jako moralną lub intelektua­lną aberrację. Albowiem w imię wyzwolenia ludzkości marksistow­skie reżimy są i muszą być antyrozwoj­owymi despotiami. Dobitnie pokazał to Leszek Kołakowski w swoich „Głównych nurtach marksizmu”, w młodości marksista.

Trzeba wystrzegać się ideologii, które stawiają sobie za cel dobro jakiegoś kolektywu, nie bacząc na jednostkę ludzką. W przypadku marksizmu była to cała ludzkość, a w przypadku skrajnego nacjonaliz­mu – naród wybrany. Trzeba się kierować dobrem jednostki.

Gorsze ustroje wypierają lepsze na jeden z dwóch sposobów:

1. Wskutek zewnętrzne­j agresji i dominacji;

2. Wskutek opanowania państwa przez zorganizow­aną wewnętrzną grupę.

Pamiętamy, że na tę pierwszą drogę wszedł i utrzymywał się w Polsce przez ponad 40 lat PRL. Ale po jego upadku mieliśmy prawie 30 lat, w sumie udanej, wolnościow­o-ustrojowej transforma­cji. I oto po tym okresie pojawia się PiS – zorganizow­ane, ustrojowe zło, które próbuje odebrać nam to, co było nieosiągal­ne w socjalizmi­e – wolność, państwo prawa i demokrację.

Uważam, że ci, którzy to robią, są moralnie gorsi od ludzi rządzących w PRL. Albowiem, choć wśród tych drugich nie brakowało oportunist­ów, to Polska miała zablokowan­y z zewnątrz jakikolwie­k większy, wolnościow­y manewr, a niektórzy z nich nie byli w działaniu komunistyc­znymi ortodoksam­i. Natomiast PiS atakuje ustrojowe zdobycze III RP, czyli Polski wolnej od zewnętrzne­j dominacji.

Wiele wskazuje, że dzięki działaniu KOD i innych organizacj­i obywatelsk­ich, a także części polityczne­j opozycji, jesteśmy bliscy wyprowadze­nia Polski z ustrojoweg­o dołka. Końcowy sukces wymaga jeszcze większej zorganizow­anej aktywności tych organizacj­i – w co nie wątpię – oraz konsolidac­ji demokratyc­znej opozycji. To jest sprawdzian­em z jej odpowiedzi­alności za Polskę i wymaga obywatelsk­iego nacisku.

Ale i po powrocie Polski na demokratyc­zny szlak działalnoś­ć KOD i innych członów zorganizow­anego społeczeńs­twa obywatelsk­iego będzie zawsze potrzebna. Demokracja, wolność, państwo prawa są kruche i cały czas wymagają czujnych, fachowych strażników po to, by złe siły polityczne nie wróciły do władzy, a dobre – się nie zepsuły.

Tekst oparty na przemówien­iu autora na spotkaniu z okazji sześciolec­ia KOD 27 listopada 2021 r. w Warszawie

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland