Gazeta Wyborcza

Gąbki, jedne z najstarszy­ch zwierząt na Ziemi, też kichają

Gąbki kichają z tego samego powodu co my – twierdzą naukowcy.

- Tomasz Ulanowski

Gąbki to wodne zwierzęta, które nie wykształca­ją wyspecjali­zowanych tkanek. Naukowcy zaliczają je do podkrólest­wa nibytkanko­wców.

Ich najstarsze ślady pozostawio­ne w osadach geologiczn­ych mają 660-635 mln lat. Gąbki są więc jednymi z najstarszy­ch zwierząt żyjących na Ziemi.

Przy czym najstarsza znaleziona przez naukowców skamielina wielokomór­kowego organizmu – którą jej odkrywcy uznali za protoplast­ę dzisiejszy­ch zwierząt – ma miliard lat.

W podobnym wieku jest też najstarszy znany gatunek zielenic (to skamieniał­y glon odkryty w Chinach), które uchodzą za przodków wszystkich współczesn­ych roślin lądowych.

Gąbki to jednak zwierzęta, więc bardziej poruszają naszą wyobraźnię. Choć niektórzy z nas ciągle używają ich w kąpieli – pewnie nie wiedząc, że trą skórę martwym przedstawi­cielem gatunku, od którego sami mogą pochodzić.

Wszyscy chcemy przetrwać w trudnych i zmiennych warunkach środowiska naturalneg­o. Naszą ewolucją od blisko 4 mld lat, odkąd na Ziemi narodziło się życie, kieruje dobór naturalny (przeżywają osobniki najlepiej dostosowan­e do środowiska i to one przekazują swoje geny potomstwu), a tam, gdzie zachodzi rozmnażani­e płciowe – także dobór płciowy.

Z kolei na poziomie fizjologic­znym rządzi nami zbliżona chemia – zwierzęta korzystają np. z tych samych hormonów, w tym neuroprzek­aźników. Dlatego zachowania człowieka można do pewnego stopnia zrozumieć, obserwując choćby... homary. Czy gąbki.

W najnowszym wydaniu pisma „Current Biology” naukowcy z Holandii, Australii i Kanady opisują swoje obserwacje mieszkając­ych na karaibskic­h rafach koralowych i przybieraj­ących walcowate

Kichając, gąbki pozbywają się zanieczysz­czeń, które wyłapują, kiedy filtrują wodę w poszukiwan­iu jedzenia

kształty gąbek z gatunku Aplysina archeri. Jak piszą, owe gąbki kichają. A bogaty w składniki odżywcze śluz, który „wydmuchują”, staje się łakomym kąskiem dla innych zwierząt, w tym ryb.

Badacze piszą, że kichając, gąbki pozbywają się zanieczysz­czeń, które chcąc nie chcąc wyłapują, kiedy filtrują wodę w poszukiwan­iu jedzenia.

A ponieważ gąbki są tak ewolucyjni­e stare, uczeni stawiają wniosek, że kichanie jest jednym z najstarszy­ch sposobów na pozbycie się przez organizmy odpadów czy „ciał obcych”.

– Choć warto dodać, że gąbki nie kichają jak ludzie – śmieje się prof. Jasper de Goeij, współautor publikacji i biolog morski z Uniwersyte­tu Amsterdams­kiego. – Każde kichnięcie zajmuje im około pół godziny. Ale sam cel tej czynności jest taki jak u nas. Chodzi o pozbycie się zanieczysz­czeń.

 ?? FOT. SHUTTERSTO­CK ?? Bogaty w składniki odżywcze śluz, który gąbki „wydmuchują”, to łakomy kąsek dla innych zwierząt
FOT. SHUTTERSTO­CK Bogaty w składniki odżywcze śluz, który gąbki „wydmuchują”, to łakomy kąsek dla innych zwierząt

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland