Zbiórka na renowację grobu generała „Motyla”

Grobowiec na Starych Powązkach, w którym zostanie pochowany zmarły w piątek gen. Zbigniew Ścibor-Rylski, ps. „Motyl”, prezes Związku Powstańców Warszawskich, wygląda jak ruina. Trwa zbiórka funduszy na jego remont. Dramatyczny stan XIX-wiecznego grobowca nagłośniła pół roku temu Fundacja Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego. Na zbudowanej nad podziemną kryptą tumbie z piaskowca leżą fragmenty połamanych kolumn i trójkątny szczyt. Na tablicach zatarły się napisy. W grobowcu leży m.in. bohaterka polskiego podziemia Zofia Rapp-Kochańska-Ścibor-Rylska, ps. „Marie Springer”, as wywiadu Armii Krajowej na terenie III Rzeszy. Na podstawie zdobytych przez nią planów samoloty RAF zbombardowały w Hamburgu wytwórnię akumulatorów do łodzi podwodnych. Ona także ustaliła miejsce pobytu pancernika „Tirpitz”, co pozwoliło zatopić ten największy niemiecki okręt. Po wojnie wyszła za mąż za kpt. Zbigniewa Ścibora-Rylskiego „Motyla”, który w czasie powstania dowodził kompanią w Batalionie „Czata 49”. W 1990 r. stanął na czele Związku Powstańców Warszawskich. Zmarł w piątek w wieku 101 lat.

Nie miał dzieci, więc poprosił kolegów ze Związku Powstańców Warszawskich, żeby odnowili na grobowcu nieczytelne tablice. Ci opowiedzieli o tym Rafałowi Szczepańskiemu, prezesowi Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego. – Gdy zobaczyłem ten grobowiec – zniszczony, zarośnięty krzewami – doznałem wstrząsu. Podjęliśmy decyzję o jego renowacji – mówi Szczepański.

Fundacja zleciła wykonanie dokumentacji historyczno-konserwatorskiej grobowca. Uzyskała osobiste pełnomocnictwa gen. Ścibora-Rylskiego i mieszkającej w Paryżu rodziny do prowadzenia tej sprawy. Wmaju ogłosiła publiczną zbiórkę pieniędzy na przeprowadzenie remontu. – Stan grobowca jest bardzo zły. Trzeba zdjąć z niego piaskowcowe płyty, wzmocnić fundamenty – mówiła nam wtedy konserwator Anna Kudzia, autorka programu prac remontowych. Wyceniła je na 73,8 tys. zł.

Fundacja prowadzi zbiórkę poprzez portal PolakPomaga.pl i własny fanpage. Sama zadeklarowała przekazanie 20 tys. zł. Inni darczyńcy wpłacili już ponad połowę potrzebnej kwoty.

Gdy w ostatnim czasie stan zdrowia gen. Ścibora-Rylskiego bardzo się pogorszył, temat grobu podjęło Muzeum Powstania Warszawskiego. Generał wraz z rodziną udzielił mu notarialnego pełnomocnictwa do przeprowadzenia remontu. Muzeum zamówiło program prac, także ukonserwator Anny Kudzi. – Mamy doświadczenie i pieniądze ze zbiórek. Od lat prowadzimy kwesty na renowację mogił powstańczych. Dotychczas udało nam się zebrać 520 tys. zł iodnowić 123 powstańcze groby – podkreśla dyrektor muzeum Jan Ołdakowski.

Przedstawiciele ratusza, muzeum i fundacji ustalili, że remont grobowca przeprowadzi MPW, fundusze pochodzić będą ze zbiórki fundacji, środków muzeum, a jeśli okaże się ich za mało, brakującą kwotę pokryje miasto.

Gen. Zbigniew Ścibor-Rylski