Głośna wystawa w Muzeum Narodowym

Wystawę można oglądać od piątku. Pokazano na niej artystyczne wizje wydarzeń dwóch pierwszych dekad XX w., które doprowadziły do odzyskania przez Polskę niepodległości, ale też przemiany, jakie zaszły wtedy w polskiej sztuce.

– Naszym głównym zamierzeniem było odejście od sztampy w sposobie widzenia niepodległości i stylu jej honorowania – powiedział na konferencji prasowej poprzedzającej otwarcie wystawy jej kurator dr Piotr Rypson, p.o. dyrektor Muzeum Narodowego wWarszawie. – Chcieliśmy przybliżyć widzom skalę dramatu, który doprowadził do 1918 r. Nie jest to wystawa dokumentów, lecz próba pokazania emocji towarzyszących tamtym czasom. Był to moment chaosu, niepokoju, zwątpienia i euforii. Był to też moment, kiedy sztuka zaczynała odzyskiwać swoją niepodległość. Wraz z nową Polską pojawiła się nowa estetyka – zaznaczył.

Zwiedzającym zaprezentowano około 300 obiektów: obrazów, rzeźb, grafik i rysunków sygnowanych niejednokrotnie wielkimi nazwiskami polskiej sztuki, m.in. Jacka Malczewskiego, Zofii Stryjeńskiej, Tadeusza Makowskiego, Witolda Wojtkiewicza, Wojciecha Kossaka czy Leona Wyczółkowskiego. Wiele z nich prezentowanych jest po raz pierwszy od prawie 100 lat. Niemal wszystkie pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego wWarszawie, choć są też dzieła wypożyczone z muzeów narodowych w Kielcach, Krakowie, Poznaniu iWrocławiu, Muzeum Wojska Polskiego, ŻIH, krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych oraz Biblioteki Jagiellońskiej.

Obiektom z muzealnych kolekcji towarzyszą prace współczesnych twórców: Piotra Uklańskiego i Przemysława Trusta Truścińskiego podejmujące dialog z tematyką wojny, niepodległości i sztuki narodowej.

Wholu Muzeum Narodowego ustawiono posąg Józefa Piłsudskiego – dzieło Henryka Kuny, jednego z najwybitniejszych artystów 20-lecia międzywojennego. Ta sama rzeźba stanęła tutaj w 1938 r., gdy uroczyście otwierano gmach MNW.

Do najbardziej przejmujących należy nieprezentowany dotychczas wnaszym kraju cykl grafik Abla Panna, przedstawiający pogromy i cierpienia ludności żydowskiej.

Awangardę reprezentują prace artystów Buntu, formistów, Stanisława Ignacego Witkiewicza i Gustawa Gwozdeckiego, ale też twórców żydowskiej grupy Jung Idysz oraz ukraińskich i polskich artystów związanych ze Lwowem. Do tradycji ludowej nawiązują rysunki i grafiki Tytusa Czyżewskiego, Władysława Skoczylasa i Zofii Stryjeńskiej.

Całą jedną salę wypełniły malowane i rzeźbione portrety marszałka. Są tu też projekty konkursowe jego pomników. Z tematem tym zmierzyli się m.in. Edward Wittig iXawery Dunikowski. Pierwszy z nich umieścił posąg Piłsudskiego na wysokim cokole, drugi – między dwoma pylonami (po wojnie podobnych w formie pylonów użył w pomniku Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej w Olszynie).

Wystawa „Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918” czynna będzie do 17 marca 2019 r.

„Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918” – to nazwa wystawy w Muzeum Narodowym zamykającej tryptyk z okazji stulecia niepodległości.

Inwalida wojenny namalowany przez Rafała Malczewskiego w latach 1920-1924