Gazeta Wyborcza - Regionalna (Stoleczna)
Kto napisze historię Żydów?
Wraz z historykiem Emanuelem Ringelblumem konspiracyjne archiwum współtworzyło kilkudziesięciu żydowskich pisarzy, dziennikarzy, naukowców i nauczycieli należących do organizacji Oneg Szabat. Udało im się ocalić kilka tysięcy dokumentów – prasę, listy, akta urzędowe, plakaty, fotografie, literaturę czy nawet etykiety produktów, bez których niewiele wiedzielibyśmy dziś olosach Żydów pod niemiecką okupacją.
Na duży ekran tę historię przeniosła amerykańska reżyserka Roberta Grossman. Fabularyzowany dokument zatytułowany „Kto napisze naszą historię” produkowany był m. in. przez Nancy Spielberg, siostrę Stevena Spielberga, twórcy słynnej „Listy Schindlera”. Wfilmie zobaczymy Karolinę Gruszkę, Piotra Głowackiego oraz Jowitę Budnik, a głosu Ringelblumowi udzielił Adrien Brody.
– W filmie Grossman bardzo ważny jest wątek narracji historycznej i pytania o to, kto zarządza opowieścią o historii, a przez to wpływa na teraźniejszość – wyjaśnia wicedyrektor festiwalu Ignacy Strączek. Uroczysta projekcja filmu odbędzie się w poniedziałek o godz. 20 w Muzeum Polin.
Jakie jeszcze filmy będzie można obejrzeć w ramach 16. już edycji festiwalu? – Dwa słowa, którymi można określić tegoroczny program, to „współczesność” i „różnorodność” – mówi Strączek.
– Z jednej strony pokażemy filmy ożyciu współczesnej diaspory imieszkańców Izraela, ale nie zapominamy także o tradycji, przypominając np. przedwojenne polskie kino jidysz. Zdrugiej strony mamy produkcje zaangażowane społecznie, np. dotyczące problematyki LGBTQ czy życia na styku kilku religii – opowiada Strączek.
Wybór jest duży. Na program składa się 30 filmów z kilku krajów, wśród nich są polskie premiery oraz zwycięzcy ważnych festiwali.
Co warto zobaczyć? Fani izraelskiego pisarza Etgara Kereta na pewno czekają na jego filmową biografię, którą będzie można obejrzeć wpierwszy dzień festiwalu. Z kolei w sobotę 17 listopada w Muzeum Polin zostanie pokazana rosyjska „Bliskość” nagrodzona wCannes ina wrocławskich Nowych Horyzontach. To debiut Kantemira Bałagowa współpracującego z Aleksandrem Sokurowem.
Ostatniego dnia festiwalu w Muzeum Polin będzie okazja, by nadrobić zaległości i obejrzeć historię pionierów kina, braci Warnerów, założycieli słynnego studia filmowego Warner Bros. igwiazd Hollywood, którzy za ocean wyruszyli zmałej wsi na Mazowszu. Tego samego dnia odbędzie się polska premiera serialu „Cztery siostry. Bałuty”, okobietach, które ocalały zZagłady. To ostatnie dzieło zmarłego w tym roku Claude’a Lanzmanna, autora głośnego „Shoah”.
16. Warszawski Festiwal Filmów o Tematyce Żydowskiej potrwa do niedzieli 18 listopada. Projekcje filmów odbędą się w Muzeum Polin, JCC Warszawa i kinie Praha. Wstęp na wszystkie pokazy jest bezpłatny. Dokładny program na stronie
Archiwum Ringelbluma, które działało w getcie warszawskim, to unikatowy zbiór dokumentów opowiadających o życiu Żydów pod okupacją i jedno z najważniejszych świadectw Zagłady. Powstał o nim długo wyczekiwany film, który otworzy rozpoczynający się w poniedziałek Warszawski Festiwal Filmów o Tematyce Żydowskiej.