Niemcy dołożą się do remontu

Ambasada Niemiec przekaże 50 tys. euro warszawskiej Gminie Wyznaniowej Żydowskiej. Pieniądze te przeznaczone zostaną na remont drzwi zewnętrznych Synagogi Nożyków.

Umowę w tej sprawie zawarli Viktor Elbling, ambasador Niemiec w Polsce (w imieniu Federalnego MSZ), i Sylwia Kędzierską-Jasik, przewodnicząca Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Dokument dotyczący przekazania przez stronę niemiecką 50 tys. euro darowizny na remont drzwi zewnętrznych Synagogi im. Małżonków Nożyków podpisano w sali konferencyjnej tego budynku w piątek, 19 kwietnia, w dniu 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim.

– Dzięki podpisaniu tej umowy, jestem spokojna, że nasz niezwykle okazały dom modlitwy, dom spotkań, bo każda synagogo dla społeczności żydowskiej jest domem, będzie służyła jeszcze wielu pokoleniom warszawskich Żydów – oświadczyła przewodnicząca Sylwia Kędzierską-Jasik.

– Tego, co się stało, nie da się odwrócić. Ale ta synagoga tu w Warszawie jest szczególnym symbolem oporu przeciwko złu. Była tu przed wojną i nadal tu jest. Jest świadectwem żydowskiego życia w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Dlatego Niemcy zdecydowały się wesprzeć renowację drzwi wejściowych do synagogi – powiedział ambasador Viktor Elbling.

Zabytkowa Synagoga im. Małżonków Nożyków przy ul. Twardej 6 jest jedynym domem modlitwy warszawskiej społeczności żydowskiej, który przetrwał II wojnę światową i nadal jest czynny. Został wybudowany w latach 1898-1902. Ufundowało go małżeństwo Rywki i Zalmana Nożyków, mieszkające przy pobliskiej ul. Próżnej. Zdaniem historyczki architektury Eleonory Bergman projektantem synagogi był Karol Kozłowski, choć badacze wcześniejszych opracowań wskazywali innych autorów, m.in. Leandra Marconiego. Bryła budynku na planie litery „T” najprawdopodobniej nawiązywała do prowadzonych w tamtym czasie prób rekonstrukcji Świątyni Jerozolimskiej. Dekoracyjne elewacje utrzymane w eklektycznym stylu nawiązują do ornamentyki architektury romańskiej, bizantyjskiej i mauretańskiej.

W 1940 r. synagoga została zamknięta i zdewastowana przez hitlerowców. Służyła za stajnię dla koni i magazyn paszy. Po utworzeniu getta warszawskiego budynek ponownie pełnił funkcję religijną do czasu likwidacji w lipcu 1942 r. tzw. małego getta. Uległ uszkodzeniu w czasie powstania warszawskiego. Po naprawach przeprowadzonych po wojnie od 1951 r. znów funkcjonował jako synagoga do czasu ponownego zamknięcia w 1968 r. W latach 1977-1983 budynek przeszedł gruntowny remont, podczas którego dobudowano od strony wschodniej aneks pełniący funkcje biurowe. Synagoga działa ponownie od 1983 r. Od kilkunastu lat przechodzi większe lub mniejsze renowacje. Np. w 2008 r. z pomocą finansową miasta w wysokości 800 tys. zł odrestaurowano elewacje i sklepienie nawy głównej. W ubiegłym roku pisaliśmy w „Wyborczej” o remoncie dachu tego zabytkowego obiektu.

„Synagoga im. Małżonków Nożyków ze względu na swój stan techniczny od lat wymaga gruntownego remontu. Do tej pory udało się odnowić pokrycie dachowe, ale w dalszym ciągu jest wiele elementów, które są do pilnej naprawy, takie jak elewacja, czy drzwi zewnętrzne” – podaje w komunikacie Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie.

Synagoga im. Małżonków Nożyków ze względu na swój stan techniczny od lat wymaga gruntownego remontu