CZEŚĆ, JESTEM BIDON

Cześć, jestem bidon i to wokół mnie kręci się kolarski świat. Ale jeszcze nigdy nie było o mnie tak głośno, z czego się niespecjalnie cieszę. Najpierw jednak kilka słów autoreklamy. Spróbuj przejechać bez mojego wsparcia upalny, górski etap. Nie ma szans. W zimny, deszczowy dzień też cię wspomogę, taki nieco inny ja – w wersji termicznej. Napijesz się ze mnie ciepłej herbaty albo napoju imbirowego – Rafał Majka lubi go szczególnie. Bywałem zresztą posłańcem najróżniejszych trunków… co to się dzieje na etapach przyjaźni, mówię wam. A podobno kolarze zdrowo się prowadzą. Wszystko ewoluowało. Kiedyś byłem po prostu szklaną butelką albo skórzaną sakwą. Maurice Garin – tak, tak, ten sam, który wygrał pierwszy wyścig Tour de France (z zawodu kominiarz) – wlewał we mnie gorącą czekoladę. Słynny Włoch Fausto Coppi opatentował swoją miksturę: 20 żółtek wymieszanych z cukrem. Strasznie się krzywił, jak to pił, ale wygrywał. Eddy Merckx lubił z kolei przechować na czarną godzinę rosołek.

Dużo mam wspomnień z gwiazdami, można opowiadać w nieskończoność. Na przykład taki rok 1946 – na jednym z górskich etapów Giro d’italia Coppi opróżnia buteleczkę i wyrzuca ją w trawę. Koniec historii, pomyślicie. Nic bardziej mylnego. Mija kilka godzin i podjeżdża samochód. Wysiada z niego największy rywal Coppiego, Gino Bartali z dwoma kolegami. Czegoś szukają. Mnie szukają! Ileż radości towarzyszy znalezisku! Następnie podróż do laboratorium, badanie zawartości i… rozczarowanie, gdy okazuje się, że była we mnie zwyczajna woda mineralna.

Często pojawiam się też na zdjęciach. Jedno z najsłynniejszych pochodzi z 1952 roku, gdy na jednej z francuskich przełęczy o zwycięstwo walczyli ci sami Coppi i Bartali. Było tak gorąco, że nawet oni – odwieczni wrogowie – podzielili się mną. Ten moment przekazywania bidonu uwiecznił jeden z fotografów. Nie uwierzycie, nawet o ten piękny gest się w końcu pokłócili. Coppi twierdził, że to była jego butelka, a Bartali się śmiał, że przecież Fausto nigdy nikomu niczego by nie dał. Mowy nie ma. Tajemnicy do dziś nie wyjaśniono. W dawnych latach bywałem wożony w metalowym koszyczku, przy kierownicy. Ale to było uciążliwe. Po drugiej wojnie światowej – gdy stałem się już aluminiowym bidonem z korkową zatyczką – Francuz Rene Vietto jako pierwszy zamocował mnie na dolnej ramie. I voila, okazało się, że tak jest wygodniej, bardziej aero i środek ciężkości odnaleziony. Wtedy się dopiero zaczęły eksperymenty. Był taki kolarz – Jean Robic. Nazywali go „Dzieciak”, bo mierzył 160 centymetrów w kapeluszu. Malutki, chudziutki, wspaniale się wspinał, ale rywale doganiali go na zjazdach. No to wymyślił – zaczął do mnie ładować ołów. Skończyło się fatalnie – na jednym z etapów stracił balans i fatalnie się potłukł. Musiał się wycofać z Tour de France. Ale nie przestał kombinować – skonstruował skórzany kask, w którym od tej chwili zawsze już startował, ku rozbawieniu peletonu. A dziś w kaskach jeżdżą wszyscy. Można chyba powiedzieć, że stałem się przyczyną technologicznego postępu, prawda?

Sam potwierdzę – prawda. W latach 90. wszystko wystrzeliło w kosmos. Zaczęto we mnie wlewać napoje izotoniczne i energetyki. Zdaniem ekspertów od żywienia zastępowałem nawet do sześciu kromek chleba z masłem! Zaczęto mnie produkować na masową skalę, bo byłem już tani, plastikowy. To ze względu na mnie Coca-cola zainwestowała kiedyś w kolarstwo, malując mnie w swoje barwy. A później w jej ślady poszły zespoły. Stałem się modny, kolorowy i… pożądany. Jeśli byłeś kiedykolwiek na kolarskim wyścigu, to widziałeś na pewno tłumy dzieciaków (tak, jeszcze w tych normalnych czasach), które gromadzą się pod autobusami, krzycząc „borraccia”, „borracha”, „bidon”. Właśnie mnie chcą, by potem chwalić się z dumą przed kolegami. Każdy zespół na wielki tour musiał mnie zabrać w minimum dwóch tysiącach egzemplarzy. Część dla kolarzy, część do rozdania.

Stałem się bardzo prestiżową zdobyczą. Kibice ustawieni wzdłuż trasy zawsze liczyli, że spadnę im pod nogi. Zauważyłem nawet, że kolarze – zwłaszcza w jadącym wolno i bez presji grupetto – zaczęli się uważnie rozglądać, by wybrać, komu mnie podarować. Najczęściej wygrywały ładne dziewczyny (wiadomo) i dzieciaki. W 2006 roku jechałem w peletonie Tour de Pologne, byliśmy w Toruniu, gdzie złapał mnie chudy jak patyk nastolatek w koszulce klubu Pacyfik. Stałem się częścią jego imponującej, kolorowej kolekcji. Traktował nas jak relikwie. Osiem lat później został mistrzem świata. Nieskromnie powiem, że wiele jest takich dzieciaków, dla których jestem pierwszym kontaktem z marzeniami.

No dobrze, przyznam, były też ze mną drobne kłopoty. Czasami wyrzucony w złym miejscu, odbijałem się od krawężnika i wracałem pod koła. Wie coś o tym na przykład Geraint Thomas… Ale żeby przeze mnie wykluczać z wyścigu? Tak od razu?

Pierwszego kwietnia myślałem, że to tylko Prima Aprilis, ta zmiana przepisów, że już niby nie wolno mnie wyrzucić kibicom, że tylko do samochodu, do śmieci albo w wyznaczonej strefie… Okazuje się, że to nie był żart. Letizię Borghesi wykluczono za to w sobotę z rywalizacji i jeszcze musiała zapłacić karę, zdaje się wyższą niż najwyższa nagroda w całym kobiecym wyścigu. Takie standardy UCI. Wyrzucono też Michaela Schära z męskiego Ronde Van Vlaanderen, traktując rzucanie bidonu kibicom na równi z przepychankami w peletonie.

Może powinienem czuć się doceniony, że najważniejsi ludzie w kolarstwie poświęcają mi tyle samo uwagi, co skarpetkom i pozycji zjazdowej… Ale nie, nie potrafię. Hej, przecież jestem częścią pięknej kolarskiej tradycji. Panowie i panie z UCI, przyjedźcie kiedyś na jakiś wyścig, to się przekonacie. Na żywo to wygląda trochę inaczej niż zza biurka.